Jan Henryk Jedynak – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Henryk Jedynak
	; Jan Jedynak w 1935 roku
Data i miejsce urodzenia	20 lipca 1892 ; Paszczyna
Data i miejsce śmierci	26 maja 1966 ; Londyn
	Poseł na Sejm II, III, V kadencji (II RP)
Okres	od 1938; do 1939
Przynależność polityczna	PSL Piast
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Henryk Jedynak (ur. 20 lipca 1892 w Paszczynie k. Ropczyc, zm. 26 maja 1966 w Londynie) – działacz ludowy okresu II RP, polityk sanacji, poseł I, IV i V kadencji, wicemarszałek Sejmu V kadencji, sekretarz zarządu powołanego w Palestynie Związku Pracy dla Państwa^[1], kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny zaangażowanej politycznie, ojciec Michał był posłem do Sejmu Galicyjskiego i członkiem Rady Państwa.

W 1912 ukończył gimnazjum w Dębicy^[2], po czym studiował na Akademii Rolniczej w Dublanach. Naukę kontynuował na uczelniach Danii, Szwecji, Francji i Niemiec.

W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. W czasie służby w Legionach awansował na stopień chorążego (15 listopada 1915) i podporucznika piechoty (1 lipca 1916)^[3].

W latach 1918–1921 w Wojsku Polskim. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 482. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty^[4]. Posiadał przydział w rezerwie do 2 Pułku Piechoty Legionów w Pińczowie^[5]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 9 Pułku Piechoty Legionów w Zamościu^[6].

W II RP działacz gospodarczy, zaangażowany w problemy rolnictwa i rozwoju wsi, w latach 1935–1938 pracował w Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych. Członek ruchu ludowego, w latach 1921–1924 i 1927–1930 zasiadał w Radzie Naczelnej PSL „Piast”. Z ramienia tej partii piastował mandat posła na Sejm I kadencji. Po 1930 przeszedł na stronę sanacji, został jednym z jej głównych ekspertów ds. rolnictwa. Kandydował w wyborach do Sejmu IV i V kadencji – mandaty otrzymał z list BBWR i OZN w okręgu Jasło. W Sejmie II kadencji pełnił funkcję zastępcy posła z ramienia PSL „Piast”. W 1938 Sejm wybrał go wicemarszałkiem izby niższej V kadencji. Po 1939 przebywał na emigracji we Francji i Wielkiej Brytanii.

Zmarł 26 maja 1966 w Londynie. Został pochowany na Cmentarzu Kensal Green^[7].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6259 (17 maja 1922)^[8]
Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)^[9]
Krzyż Walecznych (dwukrotnie – „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Alicja Bieńkowska, Działalność Związku Pracy dla Państwa na Bliskim Wschodzie w czasie II wojny światowej, [w:] Archiwum Emigracji, Studia – Szkice – Dokumenty, Toruń, Rok 2009, Zeszyt 1 (10), s. 76.
↑ Sprawozdanie 1912 ↓, s. 58–59.
↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 18.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 473.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 129.
↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 8, 427.
↑ Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-04-18] (pol.).
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923 roku, s. 17.
↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
V. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Dębicy za rok szkolny 1911/12. Tarnów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1912.
Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.

[1] Alicja Bieńkowska, Działalność Związku Pracy dla Państwa na Bliskim Wschodzie w czasie II wojny światowej, [w:] Archiwum Emigracji, Studia – Szkice – Dokumenty, Toruń, Rok 2009, Zeszyt 1 (10), s. 76.

[CITEREFSprawozdanie191258–59-2] Sprawozdanie 1912 ↓, s. 58–59.

[CITEREFLista_starszeństwa191718-3] Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 18.

[CITEREFRocznik_Oficerski1923473-4] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 473.

[CITEREFRocznik_Oficerski1923129-5] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 129.

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw19348,_427-6] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 8, 427.

[7] Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-04-18] (pol.).

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_2_z_6_stycznia_1923_roku,_s._17-8] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923 roku, s. 17.

[9] M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Marszałek Senatu	Wacław Makowski (OZN)
Wicemarszałkowie	Wasyl Mudry (UNDO) Zygmunt Wenda (OZN) Wacław Długosz (OZN) Jan Henryk Jedynak (OZN) Leon Surzyński (OZN)

Sejm II RP	Jakub Bojko (1919–1922) Andrzej Maj (1919–1922) Jędrzej Moraczewski (1919–1925) Stanisław Osiecki (1919–1922) Józef Ostachowski (1919) Stanisław Nowicki (1919) Zygmunt Seyda (1921–1925) Ludwik Gdyk (1922–1928) Aleksander Zwierzyński (1922 26 marca 1928) Juliusz Poniatowski (1922–1927) Leon Pluciński (1925–1926) Ignacy Daszyński (1925–1928) Jan Dębski (1925–1928) Zygmunt Marek (1928–1930) Jan Woźnicki (1928–1930) Wołodymyr Zahajkewycz (1928–1930) Seweryn Czetwertyński (1928–1931) Jan Dąbski (1928–1931) Michał Róg (1930–1935) Zygmunt Żuławski (1930) Jan Piłsudski (1930–1931) Karol Polakiewicz (1930–1935) Stanisław Car (1930–1935) Wacław Makowski (1931–1935) Władysław Byrka (1935–1936) Bogusław Miedziński (1935–1938) Bohdan Podoski (1935–1938) Tadeusz Schaetzel (1935–1938) Stanisław Kielak (1936–1938) Wasyl Mudry (1935–1939) Zygmunt Wenda (1938–1939) Wacław Długosz (1938–1939) Jan Henryk Jedynak (1938–1939) Leon Surzyński (1938–1939)
Sejm RP/PRL	Wacław Barcikowski (1947–1952) Stanisław Szwalbe (1947–1952) Roman Zambrowski (1947–1952) Franciszek Mazur (1952–1956) Józef Ozga-Michalski (1952–1956) Stanisław Kulczyński (1952–1956) Jerzy Jodłowski (1957–1961) Zenon Kliszko (1957–1961) Zenon Kliszko (1961–1965) Jan Wende (1961–1965) Zenon Kliszko (1965–1969) Jan Wende (1965–1969) Zenon Kliszko (1969–1971) Jan Wende (1969–1971) Andrzej Werblan (1971–1972) Halina Skibniewska (1971–1972) Andrzej Benesz (1971–1976) Halina Skibniewska (1972–1976) Andrzej Werblan (1972–1976) Halina Skibniewska (1976–1980) Piotr Stefański (1976–1980) Andrzej Werblan (1976–1980) Halina Skibniewska (1980–1985) Piotr Stefański (1980–1985) Andrzej Werblan (1980–1982) Zbigniew Gertych (1982–1985) Jerzy Ozdowski (1982–1985) Jadwiga Biedrzycka (1985–1988) Jerzy Ozdowski (1985–1989) Mieczysław Rakowski (1985–1988) Marek Wieczorek (1985–1989) Elżbieta Gacek (1988–1989) Tadeusz Porębski (1988–1989) Teresa Dobielińska-Eliszewska (1989–1991) Tadeusz Fiszbach (1989–1991) Olga Krzyżanowska (1989–1991)
Sejm III RP	Henryk Bąk (1991–1993) Andrzej Kern (1991–1993) Jacek Kurczewski (1991–1993) Dariusz Wójcik (1991–1993) Józef Zych (1991–1993) Olga Krzyżanowska (1993–1997) Aleksander Małachowski (1993–1997) Józef Zych (1993–1995) Włodzimierz Cimoszewicz (1995–1996) Marek Borowski (1996–2001) Jan Król (1997–2001) Franciszek Stefaniuk (1997–2001) Stanisław Zając (1997–2001) Andrzej Lepper (2001) Tomasz Nałęcz (2001–2005) Donald Tusk (2001–2005) Janusz Wojciechowski (2001–2004) Kazimierz Ujazdowski (2004–2005) Józef Zych (2004–2005) Jarosław Kalinowski (2005–2007) Bronisław Komorowski (2005–2007) Marek Kotlinowski (2005–2006) Andrzej Lepper (2005–2006) Wojciech Olejniczak (2005–2007) Genowefa Wiśniowska (2006–2007) Janusz Dobrosz (2006–2007) Jarosław Kalinowski (2007–2009) Stefan Niesiołowski (2007–2011) Krzysztof Putra (2007–2010) Jerzy Szmajdziński (2007–2010) Ewa Kierzkowska (2009–2011) Jerzy Wenderlich (2010–2011) Marek Kuchciński (2010–2011) Cezary Grabarczyk (2011–2014) Eugeniusz Grzeszczak (2011–2015) Marek Kuchciński (2011–2015) Wanda Nowicka (2011–2015) Jerzy Wenderlich (2011–2015) Elżbieta Radziszewska (2014–2015) Joachim Brudziński (2015–2018) Barbara Dolniak (2015–2019) Małgorzata Kidawa-Błońska (2015–2023) Ryszard Terlecki (2015–2023) Stanisław Tyszka (2015–2019) Beata Mazurek (2018–2019) Małgorzata Gosiewska (2019–2023) Włodzimierz Czarzasty (od 2019) Piotr Zgorzelski (od 2019) Krzysztof Bosak (od 2023) Dorota Niedziela (od 2023) Monika Wielichowska (od 2023)