Jan Kopiec – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Kopiec
Ilustracja
Jan Kopiec (2020)
Herb duchownego Crux Christi – spes nostra
Krzyż Chrystusa – nadzieja nasza
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

18 grudnia 1947
Zabrze

Biskup diecezjalny gliwicki
Okres sprawowania

2012–2023

Biskup pomocniczy opolski
Okres sprawowania

1993–2011

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

30 kwietnia 1972

Nominacja biskupia

5 grudnia 1992

Sakra biskupia

6 stycznia 1993

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

6 stycznia 1993

Miejscowość

Watykan

Miejsce

bazylika św. Piotra

Konsekrator

Jan Paweł II

Współkonsekratorzy

Giovanni Battista Re
Justin Francis Rigali

Jan Marian Kopiec[1] (ur. 18 grudnia 1947 w Zabrzu) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk teologicznych, biskup pomocniczy opolski w latach 1993–2011, biskup diecezjalny gliwicki w latach 2012–2023, od 2023 biskup senior diecezji gliwickiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jan Kopiec (2019)

Młodość i wykształcenie[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 18 grudnia 1947 w Zabrzu. Dorastał w Bytomiu. Tam w latach 1961–1965 kształcił się w III Liceum Ogólnokształcącym im. Władysława Broniewskiego, gdzie złożył egzamin dojrzałości[2].

W latach 1965–1972 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Śląska Opolskiego w Nysie, przerwane w latach 1966–1968 na czas służby wojskowej w jednostce kleryckiej w Bartoszycach. Wyświęcony na prezbitera został 30 kwietnia 1972 w katedrze Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu przez biskupa Franciszka Jopa, administratora apostolskiego Śląska Opolskiego[1]. Magisterium z teologii uzyskał w 1977 na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[2]. W latach 1978–1982 odbył dalsze studia w Instytucie Historii Kościoła na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[1], które na podstawie dysertacji Historiografia diecezji wrocławskiej do roku 1821 ukończył ze stopniem doktora nauk teologicznych w zakresie historii Kościoła[2].

Prezbiter[edytuj | edytuj kod]

Jako wikariusz pracował w parafiach św. Franciszka w Zabrzu (1972–1974) i Najświętszego Serca Pana Jezusa w Zabrzu-Rokitnicy (1974–1978)[1].

W 1986 objął funkcję dyrektora Archiwum Diecezjalnego w Opolu[2].

Działalność naukowo-dydaktyczna[edytuj | edytuj kod]

W roku akademickim 1984/1985 pogłębiał specjalizację z zakresu archiwistyki kościelnej w Scuola Vaticana di Paleografia, Diplomatica ed Archivistica w Rzymie, a także przeprowadzał kwerendę w Archiwum Watykańskim. W 1998 na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego uzyskał habilitację na podstawie dorobku naukowego i rozprawy Między Altransztadem a Połtawą. Stolica Apostolska wobec obsady tronu polskiego w latach 1706–1709. W 2003 otrzymał tytuł profesora nauk teologicznych[2].

W 1982 został wykładowcą historii Kościoła w Wyższym Seminarium Duchownym Śląska Opolskiego w Nysie, gdzie ponadto w latach 1982–1984 sprawował urząd prefekta, a w roku akademickim 1985/1986 piastował stanowisko wicerektora. Wykłady z historii Kościoła podjął również w Misyjnym Wyższym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Nysie w latach 1985–1993 oraz w Diecezjalnym Instytucie Teologiczno-Pastoralnym w Opolu (Filia Wydziału Teologicznego KUL) od 1986[2].

W 1994 został adiunktem w Katedrze Historii Kościoła i Patrologii na Wydziale Teologicznym założonego wówczas Uniwersytetu Opolskiego, a w 2006 kierownikiem tej katedry. W 2000 objął stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 2008 profesora zwyczajnego Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego[2].

W działalności naukowej zajmował się szczególnie zagadnieniami dziejów diecezji wrocławskiej po soborze trydenckim, Kościoła na Śląsku Opolskim i nuncjatury apostolskiej w Polsce (przede wszystkim w początkach XVIII w.), a także prowadził badania biografistyczne głównie biskupów wrocławskich i śląskich duchownych[2].

Biskup[edytuj | edytuj kod]

5 grudnia 1992 został przez papieża Jana Pawła II prekonizowany biskupem pomocniczym diecezji opolskiej ze stolicą tytularną Cemerinianus. Święcenia biskupie otrzymał 6 stycznia 1993 w bazylice św. Piotra w Rzymie[1]. Konsekrował go Jan Paweł II, któremu asystowali arcybiskup Giovanni Battista Re, substytut ds. Ogólnych Sekretariatu Stanu, i arcybiskup Justin Francis Rigali, sekretarz Kongregacji ds. Biskupów[3]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Crux Christi – spes nostra” (Krzyż Chrystusa – nadzieja nasza)[4]. Został ustanowiony wikariuszem generalnym diecezji i przewodniczącym wydziału nauki i kultury chrześcijańskiej kurii biskupiej[1]. Był członkiem kolegium konsultorów i rady kapłańskiej[2]. Nadto szczególną opiekę sprawował nad raciborskim regionem duszpasterskim[1].

29 grudnia 2011 papież Benedykt XVI przeniósł go na urząd biskupa diecezjalnego diecezji gliwickiej[5][6]. Ingres do katedry Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Gliwicach odbył 28 stycznia 2012[7]. W latach 2017–2018 przeprowadził pierwszy synod w historii diecezji[8]. 28 stycznia 2023 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa diecezjalnego gliwickiego[9][10]. Do czasu objęcia diecezji przez jego następcę, Sławomira Odera, zlecono mu pełnienie funkcji administratora apostolskiego diecezji[11].

W ramach Konferencji Episkopatu Polski został przewodniczącym Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec[12] i delegatem ds. Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych[13]. Ponadto wszedł w skład Rady Naukowej, Rady ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego[12] i Zespołu ds. Sanktuariów[2].

W 2018 konsekrował biskupa pomocniczego gliwickiego Andrzeja Iwaneckiego. Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa pomocniczego opolskiego Pawła Stobrawy (2003) i biskupa diecezjalnego gliwickiego Sławomira Odera (2023)[3].

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

W 2023 prezydent RP Andrzej Duda nadał mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[14].

W 2009 przyznano mu honorowe obywatelstwo Kietrza[15].

W 2020 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie[16].

Został laureatem Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia (2008)[17], Nagrody im. Karola Miarki (2009)[18] i Nagrody Starosty Raciborskiego Mieszko AD 2017 za całokształt działalności[19]. Odznaczony został medalem „Milito Pro Christo” (2023)[20].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 70–71. ISBN 83-7052-900-3.
  2. ↑ a b c d e f g h i j Nota biograficzna Jana Kopca na stronie diecezji opolskiej. diecezja.opole.pl (arch.). [dostęp 2020-03-25].
  3. ↑ a b Jan Kopiec. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2023-03-11]. (ang.).
  4. ↑ Crux Christi – spes nostra. „Niedziela”. 14/2010. s. 20–21. ISSN 0208-872X. [dostęp 2018-05-16]. 
  5. ↑ Rinuncia del Vescovo di Gliwice (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2011-12-29. [dostęp 2014-05-04]. (wł.).
  6. ↑ Komunikat: Nowy biskup gliwicki. episkopat.pl (arch.), 2011-12-29. [dostęp 2013-08-10].
  7. ↑ Ingres nowego biskupa gliwickiego Jana Kopca. ekai.pl (arch.), 2012-01-28. [dostęp 2018-04-15].
  8. ↑ Zakończył się I Synod Diecezji Gliwickiej. ekai.pl, 2018-11-05. [dostęp 2019-01-23].
  9. ↑ Rinuncia e Nomina del Vescovo di Gliwice (Polonia). press.vatican.va, 2023-01-28. [dostęp 2023-01-28]. (wł.).
  10. ↑ Komunikat Nuncjatury: ks. Sławomir Oder nowym biskupem gliwickim. episkopat.pl, 2023-01-28. [dostęp 2023-01-29].
  11. ↑ A. Fabiańczyk: Ksiądz Prałat Sławomir Oder nowym Biskupem Gliwickim. diecezja.gliwice.pl, 2023-01-28. [dostęp 2023-01-28].
  12. ↑ a b Jan Kopiec na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl. [dostęp 2019-01-23].
  13. ↑ Bp Jan Kopiec został biskupem gliwickim. ekai.pl (arch.), 2011-12-29. [dostęp 2018-04-15].
  14. ↑ M.P. z 2023 r. poz. 908 [dostęp 2023-09-04].
  15. ↑ Uchwała Nr XXXV/194/2009 Rady Miejskiej w Kietrzu. bip.kietrz.pl (arch.), 2009-05-28. [dostęp 2021-05-25].
  16. ↑ Bp Jan Kopiec został doktorem honoris causa Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. ekai.pl, 2020-10-16. [dostęp 2020-10-16].
  17. ↑ Dziś wręczenie Śląskiej Narody im. Juliusza Ligonia. ekai.pl, 2008-12-20. [dostęp 2019-01-24].
  18. ↑ Wyróżnieni Nagrodą im. Karola Miarki. slaskie.pl (arch.). [dostęp 2018-04-12].
  19. ↑ X Jubileuszowa Gala Nagród starosty Mieszko za nami. powiatraciborski.pl, 2018-01-28. [dostęp 2019-01-23].
  20. ↑ Warszawa: drugi dzień spotkania alumnów-żołnierzy. ekai.pl, 2023-10-18. [dostęp 2023-10-19].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Biskupi opolscy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Biskupi gliwiccy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Kopiec&oldid=73432622”