Jan Nepomucen Dziewanowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Obelisk upamiętniający Jana Dziewanowskiego w Płonnem

Jan Nepomucen Dziewanowski (ur. 1782 w Płonnem, zm. 5 grudnia 1808 w Madrycie) – polski wojskowy, rotmistrz 1 Pułku Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej.

W 1806 roku przerwał naukę (prawdopodobnie w Liceum Warszawskim) i zaciągnął się do wojska dowodzonego przez Jana Henryka Dąbrowskiego. 5 czerwca 1807 wstąpił do tworzonego 1 Pułku Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, w którym dowodził 3. kompanią. Początkowo stacjonował w Chantilly, a jesienią 1808 wyruszył do Hiszpanii.

W czasie bitwy pod Somosierrą po zdobyciu pierwszej baterii dział hiszpańskich objął dowództwo szarżujących szwoleżerów, zastępując rannego Jana Kozietulskiego (pod którym padł koń). Dowodząc atakiem na drugą i trzecią baterię, został ciężko ranny. Szarżę na czwartą, ostatnią baterię prowadził Andrzej Niegolewski.

Dziewanowski był jedynym Polakiem, którego nazwisko wymieniono w biuletynie armii napoleońskiej, dotyczącym zdobycia Somosierry[1]. Zmarł w szpitalu w Madrycie kilka dni po bitwie[2].

Postać Dziewanowskiego występuje w powieści historycznej Wacława Gąsiorowskiego Huragan.

Razem z gen. Dominikiem Dziewanowskim jest patronem Szkoły Podstawowej w Płonnem[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Informacja o Dziewanowskim na stronie Instytutu Fryderyka Chopina. [dostęp 2018-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-24)].
  2. Mirosław Krajewski, Dziewanowski Jan Nepomucen h. Jastrzębiec (1781-1808), [w:] Nowy słownik biograficzny Ziemi Dobrzyńskiej, t. 1, Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, Rypin 2014, s. 251-252.
  3. Szkoła Podstawowa im. Dziewanowskich w Płonnem. Gmina Radomin. [dostęp 2022-03-15]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]