Jan Očko z Vlašimi – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Očko z Vlašimi
	Kardynał prezbiter
Kraj działania	Czechy
Data urodzenia	ok. 1292
Data śmierci	14 stycznia 1380
Miejsce pochówku	Katedra świętego Wita
	Arcybiskup metropolita praski
Okres sprawowania	1364–1378
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	17 listopada 1351
Sakra biskupia	13 kwietnia 1352
Kreacja kardynalska	17 września 1378; Urban VI
Kościół tytularny	SS. XII Apostoli
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Očko z Vlašimi (ur. ok. 1292, zm. 14 stycznia 1380) – biskup ołomuniecki w latach 1351–1364, arcybiskup praski w latach 1364–1378^[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jan Očko z Vlašimi był synem pisarza ksiąg ziemskich Jana z Kamenice i nieznanej z imienia matki. Miał wadę wzroku (zmętnienie oka). Pracował jako dyplomata w służbie margrabiego Karola. Później został jego doradcą. Karol IV Luksemburski wystarał się dla Jana o dyspensę od przeszkód nieprawego pochodzenia i ułomności fizycznej^[2].

Karierę kościelną rozpoczął od uzyskania godności kanonika w Mělníku i Starej Boleslavi. W latach 1341–1351 był pierwszym prepozytem kapituły Wszystkich Świętych na Hradczanach. Od 1342 był kanonikiem praskiej kapituły katedralnej^[3].

17 listopada 1351 papież na prośbę Karola IV mianował go biskupem ołomunieckim. Święcenia biskupie przyjął 13 kwietnia 1352. W 1355 towarzyszył cesarzowi jako jego kanclerz w drodze do Rzymu^[4].

Po śmierci Arnoszta z Pardubic na życzenie Karola IV kapituła wybrała go na arcybiskupa praskiego. Jan Očko został w ten sposób głównym doradcą cesarza. Zwołał synod archidiecezji. W 1368 utworzył w Rzymie hospicjum dla czeskich pielgrzymów. W tym samym roku został mianowany zarządcą Królestwa Czeskiego na okres nieobecności Karola IV, który wyruszył do Rzymu. 17 listopada 1370 koronował pierwszą żonę Wacława IV Joannę Bawarską na czeską królową^[5].

17 września 1378 otrzymał kapelusz kardynalski z tytułem prezbitera SS. XII Apostoli, będąc pierwszym w dziejach czeskiego Kościoła katolickiego biskupem obdarzonym tą godnością. 20 października 1378 ze względu na wiek i chorobę zrezygnował z urzędu arcybiskupa praskiego. Uczestniczył w pogrzebie Karola IV^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Biografia Jana Očka z Vlašimi na stronie www.e-stredovek.cz [on-line] [dostęp 2014-12-28].
↑ Milan M. Buben, Encyklopedie českých a moravských sídelních biskupů, Praha 2000, s. 333–334.
↑ Zdeňka Hledíková, Jan Očko z Vlašimi, [w:] Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches, tom 1, s. 589.
↑ Zdeňka Hledíková, Jan Očko z Vlašimi, [w:] Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches, tom 1, s. 589–590.
↑ Milan M. Buben, Encyklopedie českých a moravských sídelních biskupů, Praha 2000, s. 335–337.
↑ Zdeňka Hledíková, Jan Očko z Vlašimi, [w:] Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches, tom 1, s. 590.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Milan M. Buben, Encyklopedie českých a moravských sídelních biskupů, Praha 2000, s. 333–337.
Zdeňka Hledíková, Jan Očko z Vlašimi, [w:] Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches, tom 1, s. 589–590.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[1] Biografia Jana Očka z Vlašimi na stronie www.e-stredovek.cz [on-line] [dostęp 2014-12-28].

[2] Milan M. Buben, Encyklopedie českých a moravských sídelních biskupů, Praha 2000, s. 333–334.

[3] Zdeňka Hledíková, Jan Očko z Vlašimi, [w:] Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches, tom 1, s. 589.

[4] Zdeňka Hledíková, Jan Očko z Vlašimi, [w:] Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches, tom 1, s. 589–590.

[5] Milan M. Buben, Encyklopedie českých a moravských sídelních biskupů, Praha 2000, s. 335–337.

[6] Zdeňka Hledíková, Jan Očko z Vlašimi, [w:] Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches, tom 1, s. 590.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Biskupi prascy (973–1344)	Thietmar (Dětmar, Dietmar) (973–982) Wojciech Sławnikowic (Vojtěch, Adalbert) (982–996) Strachkwas Chrystian (elekt) (996) Thiadag (998–1017) Ekkhard (Ekkehard, Ekhard, Helicardus) (1017–1023) Hyza (Hyzo, Hizzo, Izzo) (1023–1030) Severus (Šebíř) (1030–1067) Jaromir Gebhart (Gebehard, Jaromír) (1068–1089) Kosmas (1090–1098) Herman (Heřman) (1099–1122) Meinhard (Menhart) (1122–1134) Jan I (1134–1139) Sylwester (Silvestr) (elekt, zrezygnował) (1139–1140) Otto (Ota) (1140–1148) Daniel I (1148–1167) Gothard (Goltpold, Hotart, Gotpold) (elekt) (1168) Bedřich z Puttendorfu (1168–1179) Valentin (Veliš) (1179–1182) Henryk Brzetysław (Jindřich Břetislav) (książę Czech) (1182–1197) Daniel II (Milík z Talmberka) (1197–1214) Andrzej (Ondřej) (1214–1224) Peregrin (Pelhřim z Vartenberka) (1124–1125) Budislav (Budivoj, Budilov) (1225–1226) Jan II (1226–1236) Bernhard Kaplíř ze Sulevic (Buchard) (1236–1240) Mikołaj z Riesenburgu (Mikuláš z Reisenburku) (1240–1258) Jan III z Dražic (1258–1278) Tobiasz z Bechyně (Tobiáš z Bechyně) (1278–1296) Řehoř Zajíc z Valdeka (1296–1301) Jan IV z Dražic (1301–1343) Arnoszt z Pardubic (1343–1344)
Arcybiskupi prascy (1344–1471)	Arnoszt z Pardubic (1344–1364) Jan Očko z Vlašimi (1364–1379) Jan z Jenštejna (1379–1396) Olbram ze Škvorce (Volfram ze Škvorce) (1369–1402) Mikuláš Puchník z Černic (elekt) (1402) Zbyněk Zajíc z Hasenburka (1403–1411) Zygmunt Albík z Uničova (1411–1412) Konrád z Vechty (1413–1431) Jan Rokycana (Jan z Rokycan) (1435–1471)
Arcybiskupi prascy (od 1561)	Antonín Brus z Mohelnice (1561–1580) Martin Medek (1581–1590) Zbyněk Berka z Dubé (1592–1606) Karel z Lamberka (1607–1612) Jan Lohelius (1612–1622) Ernst Adalbert von Harrach (1623–1667) Jan Vilém Libštejnský (1667–1668) Matouš Ferdinand Sobek z Bílenberka (1669–1675) Jan Bedřich z Valdštejna (1675–1694) Jan Josef Breuner (1695–1710) Franz Ferdinand von Kuenburg (1713–1731) Daniel Josef Mayer (1732–1733) Jan Adam Vratislav z Mitrovic (1733–1733) Jan Mořic Gustav Manderscheid–Blankenheim (1733–1763) Antonín Petr Příchovský z Příchovic (1764–1793) Vilém Florentin Salm (1793–1810) Václav Leopold Chlumčanský (1815–1830) Alois Josef Krakovský z Kolowrat (1831–1833) Andrzej Alojzy Ankwicz (1834–1838) Alois Josef Schrenk (1838–1849) Friedrich Josef von Schwarzenberg (1850–1885) Franz von Schönborn (1885–1899) Lev Skrbenský z Hříště (1899–1916) Pavel Huyn (1916–1919) František Kordač (1919–1931) Karel Kašpar (1931–1941) Josef Beran (1946–1969) František Tomášek (1977–1991) Miloslav Vlk (1991–2010) Dominik Duka (2010–2022) Jan Graubner (od 2022)