French
DeutschJan Sten – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk chemicznych | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| Uczelnia | |
Jan Sten właśc. Ludwik Bruner (ur. 15 kwietnia 1871 w Warszawie, zm. 5 grudnia 1913) – polski chemik, krytyk literacki, poeta, nowelista i tłumacz.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w żydowskiej rodzinie, jako szóste i ostatnie dziecko Edwarda Dawida Brunnera (1812–1893), lekarza w Koninie i Warszawie oraz Anny Libas.
Absolwent Wydziału Przyrodniczego Uniwersytetu Warszawskiego, później studiował w Lipsku, Paryżu i Dorpacie. Doktoryzował się w roku 1898 w Uniwersytecie Jagiellońskim. Habilitował się z chemii fizycznej pierwszy raz w roku 1901 w Szkole Politechnicznej we Lwowie, drugi raz w roku 1904 w Uniwersytecie Jagiellońskim w oparciu o rozprawę "Pojęcia i teorie chemii". Profesorem nadzwyczajnym został Bruner mianowany w roku 1907, pozostając w dalszym ciągu na stanowisku asystenta. W roku 1911 nastąpiła reorganizacja II Zakładu Chemicznego UJ i utworzenie samodzielnego laboratorium chemii fizycznej w pomieszczeniach przy ul. Grodzkiej 53 nazywanego także Zakładem Chemii Fizycznej, którego kierownikiem został prof. Bruner. Ceniony dydaktyk[1][2].
Wraz ze Stanisławem Tołłoczką był autorem podręczników chemii nieorganicznej i organicznej[3].
Poza publikacjami naukowymi pisał pod pseudonimem literackim Jan Sten. Swoje recenzje teatralne i literackie publikował w „Krytyce”. Od roku 1896 był redaktorem tej gazety. Był jednym z polskich przedstawicieli „krytyki impresjonistycznej”. Tłumaczył powieści Anatole’a France’a – jego przekłady wydawane są do dziś.
Jego żoną była Stella Maria, z którą miał dwie córki: Wandę (1902–1919) i Jadwigę (ur. 1910)
Pochowany został na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze IX[4].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Młoda Polska 1899–1901 (cykl artykułów)
- 1897 – Adam Asnyk. Sylwetka literacka
- 1899 – Poezje
- cykl Warszawa
- cykl Młode lata
- cykl Krajobrazy
- dramat Trzy dusze
- 1900 – Jeden miesiąc życia
- 1902 – Dusze współczesne. Wrażenia literackie
- 1903 – Pisarze Polscy
- 1909 – O Wyspiańskim i inne szkice krytyczne
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Andrzej Kazimierz Banach: Młodzież chłopska na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1860/61-1917/18. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1997, s. 102. ISBN 83-7188-188-6.
- ↑ Ludwik Bruner (1871-1913)
- ↑ Bruner, Ludwik (1871–1913). Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2015-11-03].
- ↑ Karolina Grodziska-Ożóg, Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803–1939), wyd. II, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1987, s. 100
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kazimierz Reychman: Szkice genealogiczne, Serja I. Warszawa: Hoesick F., 1936, s. 37–44.
Literatura dodatkowa[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Estreicher: Bruner Ludwik. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 21–22. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Prace Ludwika Brunera dostępne w Sieci (Katalog HINT)
- Publikacje Jana Stena w bibliotece Polona