Jarosław Wojciechowski (architekt) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jarosław Marian Wojciechowski
Data i miejsce urodzenia

30 lipca 1874
Warszawa

Data i miejsce śmierci

7 października 1942
Warszawa

Narodowość

polska

Alma mater

Instytut Inżynierów Cywilnych w Petersburgu

Uczelnia

Politechnika Warszawska

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Jarosław Marian Wojciechowski (ur. 30 lipca 1874 w Warszawie, zm. 7 października 1942 tamże) – polski inżynier architekt, konserwator zabytków, wykładowca Politechniki Warszawskiej, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, kierownik Wydziału III zabytków i muzeów w Ministerstwie Sztuki i Kultury w 1919 roku[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Konstantego (architekta) i Józefy z Czarnomskich. W 1893 r. ukończył V Gimnazjum w Warszawie, studiował następnie (do 1898) architekturę w Instytucie Inżynierów Cywilnych w Petersburgu. Po studiach pracował krótko w biurze projektowym ojca, a od 1899 r. we własnym biurze. W latach 1911–1923 był architektem Kurii Diecezjalnej Kujawsko-Kaliskiej. Był pracownikiem Rady Komisji Odbudowy Kraju i Racjonalnego Budownictwa Tymczasowej Rady Stanu[2]. W 1919 r. został wykładowcą Politechniki Warszawskiej, gdzie prowadził zajęcia z konserwacji zabytków (od 1920 jako docent). Przez trzy lata zasiadał w Radzie Artystycznej miasta stołecznego Warszawy (1915–1918), pracował następnie jako urzędnik w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (1918 starszy referent, 1918–1919 naczelnik Wydziału Zabytków). Działał w Towarzystwie Opieki nad Zabytkami Przeszłości (które nadało mu tytuł członka honorowego), a w 1930 został przyjęty w poczet członków Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (członek korespondent).

Zmarł w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 284a wprost-2-26)[3].

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Kościół św. Bartłomieja we Wsoli projektu Wojciechowskiego i Kazimierza Prokulskiego
Kościół św. Wawrzyńca w Białyninie

W pracy zawodowej i naukowej zajmował się konserwacją obiektów pałacowych oraz konserwacją i projektowaniem obiektów sakralnych. Na ziemi kieleckiej zaprojektował m.in. kościoły w Brzeźnicy (1908) i Mninie (1911), ale nie doczekały się one realizacji. Jego autorstwa były projekty kościoła pod wezwaniem św. Elżbiety we Lwowie, kościoła MB Częstochowskiej w Miedzierzy, gmachu Szkoły Handlowej w Łodzi. Zaprojektował też neoromański kościół św. Marcina w Gostyninie[4], rozebrany przez niemieckich okupantów w latach 1941-1942. W Warszawie wykonał serię zdjęć (dla potrzeb inwentaryzacyjnych) dawnych siedzib królewskich, zajmował się konserwacją kamienicy Baryczkowskiej na Rynku Starego Miasta oraz pałacu w Wilanowie. Był autorem rozbudowy kościoła św. Mateusza w Bądkowie k. Aleksandrowa Kujawskiego[5]

Opracował nowatorskie metody konserwacyjne, które wykorzystał m.in. w restauracji XVI-wiecznego kościoła w Brochowie; ponadto przeprowadził konserwację kościoła pod wezwaniem św. Jakuba w Sandomierzu, kościoła św. Andrzeja Apostoła w Nieznamierowicach, kościoła św. Jadwigi i św. Stanisława w Odrzywole i innych.

Był jednym z organizatorów wystawy architektonicznej „Wieś i Miasteczko”, potem (1913–1915) redagował periodyk pod takim samym tytułem.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Jarosław Wojciechowski, Kościół w Białyninie jako zabytek XVI stulecia. Przyczynek do dziejów budownictwa w Polsce, „Przegląd Techniczny”, t. 33, 1907, nr 52, s. 637.
  • W. [J. Wojciechowski], Zabytki budownictwa polskiego, „Tygodnik Ilustrowany”, t. 49, 1908, nr 45, s. 911.
  • O potrzebie polskich pracowni inwentaryzacyjnych oraz o potrzebie wydawnictw materjałów do inwentaryzacji zabytków sztuki w Polsce, 1918.
  • Przewodnik po wystawie siedzib królewskich, 1918.
  • Kościół jako budowla, 1927.
  • Jarosław Wojciechowski, Maksymilian Baruch, Kamienica książąt mazowieckich, Warszawa: Tow. Miłośników Historji, 1928, OCLC 909993191 [dostęp 2018-03-09].
  • Jarosław Wojciechowski, Pałac Wilanowski i jego obecna restauracja, Warszawa: s.n., 1928, OCLC 837497482 [dostęp 2018-03-09].
  • Jarosław Wojciechowski, Co zrobiono w Polsce w zakresie odbudowy, rejestracji i konserwacji zabytków sztuki w latach 1919–1929, Kraków: s.n., 1931, OCLC 837497513 [dostęp 2018-03-09].
  • Historja powstania i rozwoju organizacji i opieki państwowej nad zabytkami sztuki w Polsce, 1931.
  • Stary zamek w Grodnie, I // Biuletyn Historii Sztuki i Kultury Nr. 2. – Warszawa: Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki Politechniki Warszawskiej, 1938.
  • Stary zamek w Grodnie, II // Biuletyn Historii Sztuki i Kultury Nr. 3. – Warszawa: Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki Politechniki Warszawskiej, 1938.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dariusz Marciniec, Ministerstwo Sztuki i Kultury Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918–1922, [w:] Rocznik Łódzki, T. 63 (2015), s. 95.
  2. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 223.
  3. Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFA WOJCIECHOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-10-06].
  4. http://www.tnp.org.pl/RG2016.pdf Rocznik Gostyniński tom IV, 2016, red. dr Barbara Konarska-Pabiniak, Gostynińskie Towarzystwo Kulturalno-Naukowe
  5. Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. XI, Województwo bydgoskie, zesz. 1, Powiat aleksandrowski, s. 1.
  6. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
  7. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 297 „za zasługi na polu budownictwa i ochrony zabytków”.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]