French
DeutschJohann Friedrich Wedding – Wikipedia, wolna encyklopedia
.jpg)
Johann Friedrich Wedding (ur. 13 marca 1759 w Lenzen (Elbe), zm. 21 września 1830 w Katowicach)[1] – niemiecki inżynier budownictwa lądowego i dyrektor hutniczy.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Po ukończeniu gimnazjum w Berlinie studiował górnictwo, metalurgię i architekturę. Następnie praktykował w różnych hutach żelaza. Jako pracownik Friedricha Wilhelma von Redena został przeniesiony w 1784 roku do Dębskiej Kuźni koło Opola, gdzie brał udział w budowie osiedla robotniczego. W 1779 r. został powołany do pruskiej służby cywilnej, jako inspektor budownictwa przemysłowego nadzorował przebudowę Kanału Finow[2]. W 1784 przybył na Śląsk gdzie wziął udział w budowie huty ołowiu i cynku Fryderyk koło Tarnowskich Gór.
W 1790 roku podróżował z Redenem do Anglii, aby poznać tamtejsze zakłady przemysłowe i techniki produkcji. W 1791 r. został inspektorem hutniczym w hucie Mała Panew w Ozimku. Równocześnie wraz z Johnem Baildonem i Redenem, pracowali nad projektem Królewskiej Odlewni Żeliwa w Gliwicach[3], gdzie w 1796 roku uruchomili pierwszy piec opalany koksem na kontynencie europejskim. Z kolei rozpoczęli budowę Królewskiej Huty, która w 1802 roku była największą i najnowocześniejszą w ówczesnej Europie[4]. Od 1806 r. kierował budową obiektów górniczych i hutniczych na Górnym Śląsku jako dyrektor hutniczy. W tym samym czasie został dyrektorem pionu hutniczego Wyższego Urzędu Górniczego[5].
W 1789 roku ożenił się z córką Johana Ferdynanda Koulhaasa – Therese Berte Caroline, a po jej śmierci w czasie porodu, wkrótce po ślubie, z jej siostrą Henriette Eleonore, która w 1809 roku odziedziczyła po ojcu majątek Bogucice. Po jej śmierci w roku 1812 przejął go sam Wedding. W tym czasie pracował dla Karola Goduli nad projektem huty cynku „Carlshütte” (Huta Karol) w Rudzie. Huta ruszyła w 1815 roku, a po rozbudowie stała się w 1825 roku największym i najnowocześniejszym przedsiębiorstwem tego typu w Europie.
W 1818 roku zrezygnował z posady członka Wyższego Urzędu Górniczego. W 1823 roku na terenie dzisiejszego Brynowa, który do niego należał, uruchomił Hutę cynku „Henriette”[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Łukasz Skop, Johann Friedrich Wedding – konstruktor najnowocześniejszych hut, „slaskie.naszemiasto.pl”, 11 stycznia 2015 [dostęp 2018-01-09].
- ↑ Stacja 3: Warsztat hutniczy. finowkanal-industriekultur.de. [dostęp 2018-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-10)]. (pol.).
- ↑ Królewska Odlewnia Żeliwa w Gliwicach [online], nanoregulation.eu, 17 kwietnia 2013 [dostęp 2018-01-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-10].
- ↑ Hugo Weczerka, Handbuch der historischen Stätten Schlesien, Stuttgart: Alfred Kröner Verlag, 2003, s. 236, ISBN 978-3-520-31602-8 (niem.).
- ↑ Piotr Greiner, Oni tworzyli potęgę przemysłową Górnego Śląska, [w:] Zygfryd Nowak, Jerzy Mańka (red.), Rewolucja przemysłowa na Górnym Śląsku, Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2011, s. 40.
- ↑ Grzegorz Grzegorek (red.), Kopalnie i huty Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2017, s. 357, ISBN 978-83-63780-23-4.