Jorge Sampaio – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jorge Sampaio
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Jorge Fernando Branco de Sampaio

Data i miejsce urodzenia

18 września 1939
Lizbona

Data i miejsce śmierci

10 września 2021
Carnaxide e Queijas

Prezydent Portugalii
Okres

od 9 marca 1996
do 9 marca 2006

Przynależność polityczna

Partia Socjalistyczna

Poprzednik

Mário Soares

Następca

Aníbal Cavaco Silva

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons

Jorge Fernando Branco de Sampaio (ur. 18 września 1939 w Lizbonie[1], zm. 10 września 2021 w Carnaxide e Queijas[2]) – portugalski polityk, prawnik i samorządowiec, w latach 1989–1992 sekretarz generalny Partii Socjalistycznej, od 1989 do 1995 burmistrz Lizbony, w latach 1996–2006 prezydent Portugalii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Lizbońskim. Uzyskał uprawnienia adwokata, po czym podjął praktykę w zawodzie. W okresie Nowego Państwa zajmował się obroną w procesach politycznych. Działał w środowiskach opozycyjnych. Po rewolucji goździków w 1974 był wśród założycieli Ruchu Socjalistycznej Lewicy, w 1978 przeszedł do Partii Socjalistycznej. W 1975 objął stanowisko sekretarza stanu ds. współpracy międzynarodowej[1].

W 1979 po raz pierwszy wybrany na posła do Zgromadzenia Republiki. Ponownie uzyskiwał mandat deputowanego w wyborach w 1980, 1985, 1987 i 1991[1][3]. Od 1979 do 1984 wchodził w skład Europejskiej Komisji Praw Człowieka. W 1989 wybrany na sekretarza generalnego Partii Socjalistycznej[1], zastąpił na tej funkcji Vítora Constâncio. Swoim ugrupowaniem zarządzał przez trzy lata, w 1992 funkcję tę objął António Guterres[4]. Od 1989 do 1995 sprawował urząd burmistrza Lizbony (presidente da Câmara Municipal de Lisboa)[1].

W 1996 wystartował w wyborach prezydenckich, otrzymał w pierwszej turze 53,9% głosów, pokonując Aníbala Cavaco Silvę, który był jedynym kontrkandydatem[5]. Urząd prezydenta Portugalii objął 9 marca 1996[4]. W kolejnych wyborach w 2001 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, zapewniając ją sobie w pierwszej turze (z wynikiem 55,6% głosów)[5]. Drugą kadencję prezydencką zakończył 9 marca 2006[4]. Po odejściu z urzędu pełnił funkcję specjalnego wysłannika i wysokiego przedstawiciela sekretarza generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych[1].

Odznaczony kilkudziesięcioma portugalskimi i zagranicznymi orderami i odznaczeniami najwyższych klas[6][7], w tym Orderem Orła Białego (1997)[8].

Zmarł 10 września 2021 w szpitalu w Carnaxide e Queijas z powodu niewydolności oddechowej[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Jorge Fernando Branco de Sampaio. clubmadrid.org. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
  2. ↑ a b Morreu Jorge Sampaio. rtp.pt, 10 września 2021. [dostęp 2021-09-10]. (port.).
  3. ↑ Profil na stronie Zgromadzenia Republiki. [dostęp 2016-10-04]. (port.).
  4. ↑ a b c Leaders of Portugal. zarate.eu. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
  5. ↑ a b Resultados Eleitorais. eleicoes.cne.pt. [dostęp 2016-10-04]. (port.).
  6. ↑ Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas. presidencia.pt. [dostęp 2016-10-04]. (port.).
  7. ↑ Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Estrangeiras. presidencia.pt. [dostęp 2016-10-04]. (port.).
  8. ↑ M.P. z 1997 r. nr 83, poz. 813
Prezydenci Portugalii
I Republika
(1911–1926)
II Republika
Nowe Państwo
(1926–1974)
III Republika
(od 1974)

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jorge_Sampaio&oldid=72368849”