Jurij Bojko – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jurij Bojko
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 października 1958
Gorłówka

Zawód, zajęcie

polityk, inżynier

Stanowisko

prezes Naftohazu Ukrainy (2002–2005), minister ds. paliw i energetyki (2006–2007), minister ds. paliw i przemysłu węglowego (2010–2012), wicepremier (2012–2014)

Odznaczenia
Bohater Ukrainy „Orderu Państwa” Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy Order „Za zasługi” III klasy (Ukraina)
Jurij Bojko i Aleksiej Miller w 2012
Plakat wyborczy Jurija Bojki w Charkowie w 2019

Jurij Anatolijowycz Bojko (ukr. Юрій Анатолійович Бойко; ur. 9 października 1958 w Gorłówce) – ukraiński polityk i inżynier. W latach 2002–2005 prezes Naftohazu Ukrainy, w latach 2006–2007 minister ds. paliw i energetyki, w latach 2010–2012 minister ds. paliw i przemysłu węglowego, w latach 2012–2014 wicepremier. Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy VI, VIII i IX kadencji. Kandydat na urząd prezydenta Ukrainy w wyborach w 2014 oraz 2019, jeden z liderów Opozycyjnej Platformy – Za Życie. Bohater Ukrainy (2004).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Z wykształcenia chemik, absolwent moskiewskiego instytutu chemiczno-technologicznego. Pracował w branży chemicznej i przemyśle naftowym, od lat 90. na kierowniczych stanowiskach. W 2001 uzyskał dyplom inżyniera ekonomisty. Od 2002 do 2005 był dyrektorem kompanii Naftohaz Ukrainy. W lipcu 2003 został pierwszym zastępcą ministra paliw i energetyki, którą to funkcję pełnił do stycznia 2005[1].

W lipcu 2004 znalazł się w komitecie koordynacyjnym spółki RosUkrEnergo[2]. W 2005 założył Republikańską Partię Ukrainy, która jednak nie odegrała żadnej istotnej roli na ukraińskiej scenie politycznej. W tym samym roku Ołeksandr Turczynow, ówczesny szef Służby Bezpieczeństwa Ukrainy, wydał nakaz aresztowania Jurija Bojki, zarzucając mu nadużywanie stanowiska. Postępowanie to zablokował ówczesny prezydent Wiktor Juszczenko[3].

Podczas wyborów parlamentarnych w 2006 Jurij Bojko bez powodzenia starał się o wejście do parlamentu z listy Opozycyjnego Bloku „Nie Tak!”. W sierpniu 2006 objął stanowisko ministra do spraw paliw i energetyki w rządzie Wiktora Janukowycza. Zajmował je do grudnia 2007. W tym samym roku wstąpił do Partii Regionów i w wyborach parlamentarnych z jej listy został wybrany deputowanym VI kadencji[1]. W marcu 2010 po raz kolejny wszedł w skład rządu jako minister do spraw paliw i przemysłu węglowego w gabinecie Mykoły Azarowa. Od grudnia 2012 do lutego 2014 w drugim rządzie tegoż premiera był wicepremierem[1].

Jako minister Jurij Bojko był oskarżany o liczne nadużycia władzy, pranie pieniędzy, ustawianie przetargów i wyłudzanie ziemi[4][5][6][7].

W 2014 kandydował w wyborach prezydenckich, otrzymując w nich 0,2% poparcia (36 tys. głosów)[8]. W tym samym roku był jednym z organizatorów Bloku Opozycyjnego, uzyskując w wyborach parlamentarnych z jego listy mandat posła VIII kadencji. W 2016 został współprzewodniczącym tego ugrupowania[9], jednak w 2018 wykluczono go z partyjnej frakcji[10].

W listopadzie 2016 w ukraińskim parlamencie uderzył w twarz Ołeha Laszkę, który zarzucił mu konsultowanie się z Moskwą[11]. W styczniu 2018 był jednym z 36 deputowanych, którzy głosowali przeciwko ustawie o uznaniu suwerenności Ukrainy na kontrolowanych przez prorosyjskich separatystów terytoriach obwodów donieckiego i ługańskiego[12].

W wyborach prezydenckich w 2019 ponownie ubiegał się o urząd prezydenta (jego kandydatura została oficjalnie zarejestrowana 22 stycznia 2019)[13]. W I turze otrzymał 2206 tys. głosów (11,7% poparcia), zajmując czwarte miejsce wśród kandydatów[14]. W wyborach parlamentarnych, startując z listy Opozycyjnej Platformy – Za Życie, został wybrany deputowanym do Rady Najwyższej IX kadencji[15]. Był współprzewodniczącym, a w 2022 został samodzielnym przewodniczącym Opozycyjnej Platformy – Za Życie[16]. W marcu 2022, w trakcie inwazji Rosji na Ukrainę, działalność jego partii została zakazana[17].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Бойко Юрій Анатолійович [online], dovidka.com.ua [dostęp 2018-07-08] (ukr.).
  2. Anders Åslund, How Ukraine Became a Market Economy and Democracy, Waszyngton: Peterson Institute for International Economics, 2009, ISBN 978-0-88132-546-1 [dostęp 2021-01-09] (ang.).
  3. Ukraine: Battle Against Corruption Grinds To A Halt [online], rferl.org, 26 września 2005 [dostęp 2021-01-09] (ang.).
  4. Заступник Юрія Бойко заробив ще чверть мільярда на підконтрольному Бойко держпідприємстві [online], nashigroshi.org, 11 stycznia 2012 [dostęp 2020-10-22] (ukr.).
  5. «Укргазвидобування» розірвало договір з фірмою, яка була замішана в схемах Онищенка [online], nashigroshi.org, 25 stycznia 2017 [dostęp 2020-10-22] (ukr.).
  6. Оточення Бойка відмило понад 300 мільйонів на реконструкції підстанції в Новій Каховці [online], nashigroshi.org, 3 czerwca 2016 [dostęp 2020-10-22] (ukr.).
  7. Родина Юрія Бойка має під Києвом маєток на кількох гектарах [online], nashigroshi.org, 16 lutego 2016 [dostęp 2020-10-22] (ukr.).
  8. Вибори Президента України 2014 [online], cvk.gov.ua [dostęp 2018-07-08] (ukr.).
  9. Сопредседатели политической партии ОППОЗИЦИОННЫЙ БЛОК, opposition.org.ua [zarchiwizowane 2018-07-08] (ukr.).
  10. Boiko, Loovochkin excluded from Opposition Bloc faction for betraying voters' interests – Vilkul [online], interfax.com.ua, 20 listopada 2018 [dostęp 2019-03-08] (ang.).
  11. Бойко врізав по обличчю Ляшку на погоджувальній раді [online], ukranews_com, 14 listopada 2016 [dostęp 2020-10-22] (ukr.).
  12. Поіменне голосування про проект Закону про особливості державної політики із забезпечення державного суверенітету України над тимчасово окупованими територіями в Донецькій та Луганській областях (№7163) – у другому читанні та в цілому, rada.gov.ua, 18 stycznia 2018 [zarchiwizowane 2018-01-21] (ukr.).
  13. Бойко: новини і свіжі рейтинги на виборах президента України 2019 [online], rbc.ua, 25 marca 2019 [dostęp 2020-10-22] (ukr.).
  14. Вибори Президента України 2019 [online], cvk.gov.ua [dostęp 2019-04-02] (ukr.).
  15. Позачергові вибори народних депутатів України 2019 [online], cvk.gov.ua [dostęp 2019-07-24] (ukr.).
  16. Tania Matiasz, Бойко став головою політради ОПЗЖ. Медведчука позбавили посади співголови [online], lb.ua, 8 marca 2022 [dostęp 2022-03-16] (ukr.).
  17. NSDC bans pro-Russian parties in Ukraine [online], ukrinform.net, 22 marca 2022 [dostęp 2022-04-17] (ang.).
  18. Указ Президента України № 978/2004 від 22 серпня 2004 року «Про присвоєння Ю. Бойку звання Герой України» [online], rada.gov.ua, 22 sierpnia 2004 [dostęp 2020-10-21] (ukr.).
  19. Указ Президента України № 550/2013 «Про нагородження Ю.Бойка орденом князя Ярослава Мудрого», president.gov.ua, 9 października 2013 [zarchiwizowane 2014-07-08] (ukr.).
  20. Указ Президента України № 432/2003 від 22 травня 2003 року «Про відзначення державними нагородами України» [online], rada.gov.ua, 22 maja 2003 [dostęp 2020-10-21] (ukr.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]