Karel Janoušek – Wikipedia, wolna encyklopedia

Karel Janoušek
Ilustracja
Air Marshall Air Marshall
Data i miejsce urodzenia

30 października 1893
Przerów

Data i miejsce śmierci

27 października 1971
Praga

Przebieg służby
Lata służby

1915–1945

Siły zbrojne

Wojsko Czechosłowacji

Formacja

Korpus Czechosłowacki
Československé letectvo
Armée de l’air
Royal Air Force

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa:

Odznaczenia
Order Lwa Białego I Klasy (Czechy) Order Milana Rastislava Štefánika II Klasy Order Słowackiego Powstania Narodowego I Klasy Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 Krzyż Wojenny Czechosłowacki Czechosłowacki Medal za Odwagę w Obliczu Nieprzyjaciela Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Czechosłowacki Wojskowy Medal Pamiątkowy (F-VB) Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja) Krzyż Wojenny (Belgia) (1940-1945) Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania) Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania) Komandor Legii Zasługi (USA) Kawaler Orderu Korony Jugosłowiańskiej Kawaler Orderu Gwiazdy Rumunii Order św. Jerzego IV klasy (Imperium Rosyjskie)

Karel Janoušek (ur. 30 października 1893 w Přerovie, zm. 27 października 1971 w Pradze) – czechosłowacki żołnierz, więzień reżimu komunistycznego, doktor nauk przyrodniczych.

Biografia[edytuj | edytuj kod]

W czasie I wojny światowej walczył w czechosłowackich legionach w Rosji, w czasie II wojny światowej zorganizował czechosłowackie siły lotnicze w RAF. Jedyny Czechosłowak, który otrzymał rangę marszałka (Air Marshal[a]) – 17 maja 1945.

Po przejęciu władzy w Czechosłowacji przez komunistów w 1948 został skazany na 18 lat więzienia, utratę stopnia naukowego i odznaczeń wojskowych. Po wielokrotnej apelacji wyrok zwiększono do 19 lat. W roku 1950 oskarżony o próbę ucieczki i skazany ponownie, tym razem na dożywocie. Objęty amnestią w 1960. W 1968 zrehabilitowany, ale nie odzyskał rangi ani odznaczeń (zostały mu zwrócone dopiero w 1989).

Tablica pamiątkowa na fasadzie domu w Pradze

W 1991 został pośmiertnie awansowany do najwyższej rangi armii czechosłowackiej, generała armii, a w 2016 odznaczony wojskową odmianą Orderu Białego Lwa I Klasy[1].

Kultura masowa[edytuj | edytuj kod]

  • Zespół power metalowy Sabaton nagrał piosenkę Far From the Fame (ang. Z dala od sławy), która opowiada o życiu Karela. Piosenka ta została wydana jako singiel oraz w albumie Heroes.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Odpowiednik trzygwiazdkowego generała; w Polsce – generała broni.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Řád Bílého lva. Seznam vyznamenaných.. hrad.cz. [dostęp 2017-10-10]. (cz.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jiří Rajlich, Jediný československý maršál: životní osudy Air Marshala a armádního generála (in memoriam) RNDr. Karla Janouška, KCB (1893-1971), Wyd. Jota, 2002, s. 296, ISBN 80-7217-178-X, OCLC 51184598.