Karol III z Durazzo – Wikipedia, wolna encyklopedia

Karol III z Durazzo
Ilustracja
ilustracja herbu
Król Węgier i Chorwacji
Okres

od 1385
do 1386

Koronacja

31 grudnia 1385

Poprzednik

Maria Andegaweńska

Następca

Maria Andegaweńska

Król Neapolu
Okres

od 1382
do 1386

Poprzednik

Joanna I

Następca

Władysław I

tytularny Król Sycylii
Okres

od 1382
do 1386

Poprzednik

Joanna I

Następca

Władysław I

Książę Achai
Okres

od 1383
do 1386

Poprzednik

Jakub de Baux

Następca

Piotr z St. Superan

Dane biograficzne
Dynastia

Andegawenowie

Data urodzenia

1345

Data i miejsce śmierci

24 lutego 1386
Wyszegrad

Ojciec

Ludwik z Durazzo

Matka

Małgorzata Sanseverino

Żona

Małgorzata z Durazzo

Dzieci

Władysław I
Joanna II
Maria

Karol III z Durazzo, zw. Małym (ur. w 1345, zm. 24 lutego 1386 w Wyszehradzie) – król Neapolu w latach 1382–1386, w latach 1383–1386 książę Achai, król Węgier (jako Karol II) w latach 1385–1386 z dynastii Andegawenów. Syn Ludwika z Durazzo, hrabiego Gravina, i Małgorzaty Sanseverino, córki hrabiego Corigliano Roberta Sanseverino. Po mieczu prawnuk króla Sycylii i Neapolu Karola II.

Okres przed objęciem rządów[edytuj | edytuj kod]

W dzieciństwie przebywał na dworze królowej Neapolu Joanny I. Po śmierci ojca (22 lipca 1362) zaopiekował się nim król Węgier Ludwik I Wielki (w Polsce bardziej znany jako Ludwik Węgierski). W 1374 wzrosło jego polityczne znaczenie, gdy obok Ludwika I Wielkiego pozostał jedynym żyjącym męskim przedstawicielem dynastii Andegawenów.

Rządy w Neapolu[edytuj | edytuj kod]

W lutym 1369 ożenił się ze swoją kuzynką, Małgorzatą (jego ojciec, Ludwik z Durazzo i jej ojciec, Karol, byli braćmi). Siostrą matki Małgorzaty, Marii, była królowa Neapolu Joanna I Andegaweńska, która ze względu na brak potomstwa w tym samym roku adoptowała go i uczyniła swoim następcą. Jednakże w 1380 wydziedziczyła Karola, a swoim sukcesorem ustanowiła – także adoptowanego – Ludwika z dynastii Walezjuszów, brata króla Francji Karola V Mądrego. Niezadowolony z tej decyzji Karol, którego poparł papież Urban VI, detronizując Joannę I, wszczął z nią wojnę. W 1381 pokonał ją i uwięził, a także zajął miasto Neapol. 12 maja 1382 oskarżona o spiskowanie na rzecz Walezjuszów Joanna I została uduszona w więzieniu na zamku San Fele. Wówczas Karol koronował się na króla Neapolu. W tym samym czasie pretensje do tronu wysunął uczyniony przez Joannę I następcą Ludwik, który na znak protestu począł tytułować się królem Neapolu. Aż do śmierci Walezjusza (20 września 1384) Karol III z Durazzo musiał odpierać ataki jego wojsk.

Rządy w Księstwie Achai[edytuj | edytuj kod]

7 lipca 1383 zmarł książę Achai Jakub de Baux. Ponieważ Karol III z Durazzo był skoligacony ze zmarłym księciem, a samo księstwo było powiązane z Królestwem Neapolu, przejął w nim władzę.

Rządy na Węgrzech i Chorwacji[edytuj | edytuj kod]

Po śmierci Ludwika Wielkiego w 1382 r. rządy na Węgrzech objęła jego córka Maria. Wobec jej niepełnoletności regentką została wdowa po Ludwiku, Elżbieta Bośniaczka. Szybko jednak regentka utraciła poparcie w kraju. Karol uważał się za ostatniego męskiego potomka dynastii Andegawenów i postanowił zgarnąć tron Węgier i Chorwacji dla siebie. We wrześniu 1385 r. armia Karola wylądowała na chorwackim brzegu Adriatyku.[1] Chorwacki sejm błyskawicznie ogłosił Karola królem.[1] Zachęcony Karol ruszył na dwór królewski w Budzie. Elżbieta Bośniaczka przyjęła Karola tworząc pozory, że zgadza się na jego żądania.[1]

Maria abdykowała a Karol pod koniec grudnia 1385 r. został koronowany w obecności obu byłych królowych.[1] Najprawdopodobniej Karol dał się zwieść Elżbiecie Bośniaczce i poczuł na tyle bezpiecznie, że tuż po koronacji odesłał swój orszak do Neapolu.[1] W rzeczywistości Elżbieta nie darowała Karolowi odebrania tronu jej ukochanej córce i zaplanowała zemstę.

W lutym 1386 r. przy pomocy swego faworyta Mikołaja z Gary Elżbieta zorganizowała morderstwo Karola, którego uważała za uzurpatora na tronie należnym jej córce. Karol umarł 24 lutego 1386 r. po kilkunastu dniach od zamachu na swe życie z powodu zakażenia krwi.[1]

Elżbieta odmówiła Karolowi chrześcijańskiego pochówku a wszystkich biorących udział w zabójstwie Karola wynagrodziła.[1]

Elżbietę zamordowano rok później a Marię uwięziono na okres kilku miesięcy.[1]

Genealogia[edytuj | edytuj kod]

4. Jan Andegaweński1)      
    2. Ludwik z Durazzo
5. Agnieszka de Périgord        
      1. Karol III z Durazzo
6. Robert Sanseverino    
    3. Małgorzata Sanseverino    
7. NN      
 
  1. syn Karola II Andegaweńskiego i Marii, córki Stefana V

Potomstwo[edytuj | edytuj kod]

Żoną Karola III z Durazzo była jego kuzynka, Małgorzata z Durazzo (ur. 28 lipca 1347, zm. 6 sierpnia 1412), którą poślubił w lutym 1369. Z tego małżeństwa urodziło się troje dzieci:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Kamil Janicki, Damy polskiego imperium, 2017, s. 300, 302, 321, 322.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Biogram Karola III z Durazzo., [w:] Słownik władców Europy średniowiecznej, Józef Dobosz, Maciej Serwański, Ilona Czamańska, Wyd. 2, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002, ISBN 83-7177-102-9, OCLC 316557182.