Kokośnik – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kokośnik
Pinaroloxias inornata[1]
(Gould, 1843)
Ilustracja
U dołu samiec, u góry samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

tanagrowate

Podrodzina

cukrzyki

Rodzaj

Pinaroloxias
Sharpe, 1885

Gatunek

kokośnik

Synonimy
  • Cactornis inornatus Gould, 1843[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Kokośnik[4] (Pinaroloxias inornata) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje endemicznie na Wyspie Kokosowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Jest jedynym przedstawicielem zięb Darwina, który nie pochodzi z wysp Galapagos[2]. Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Pinaroloxias[4][5]; nie wyróżnia się podgatunków[2][5]. Bywał zaliczany do rodziny trznadli (Emberizidae), jednak badania molekularne potwierdzają jego przynależność do tanagrowatych[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kokośnik jest niewielkim ptakiem, o długości ciała 12 cm. Samiec jest całkowicie czarny, samica natomiast ma brązowe smugi, z bledszym brzuchem. Dziób czarny, zagięty, spiczasty. Młode są podobne do dorosłych samic, mają jedynie żółte dzioby[6].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Jest to gatunek endemiczny, występujący jedynie na Wyspie Kokosowej, około 500 kilometrów na południowy zachód od Kostaryki. Najczęściej obserwowany ptak lądowy na wyspie. Występuje na całej jej powierzchni, do 570 m n.p.m.; im niżej, tym więcej jest kokośników[6].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Zasiedla wszystkie dostępne środowiska, w tym zarośla hibiskusów, zadrzewienia i lasy, zarówno świetliste jak i zwarte. Gniazduje cały rok, jednak najintensywniej od stycznia do maja[6].

Status[edytuj | edytuj kod]

Od 2021 roku kokośnik jest klasyfikowany przez IUCN jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Wcześniej (od 1994 roku) uznawany był za gatunek narażony (VU, Vulnerable). Gatunek ten występuje na małym terenie, ale ma wysoką tolerancję na degradację środowiska oraz pozostaje nienaruszony przez gatunki introdukowane. Populacja jest stabilna i mieści się w przedziale 6000 do 15 000 dorosłych osobników. Brak widocznych zagrożeń. Cała wyspa jest uznana przez BirdLife International za ostoję ptaków IBA, na jej terenie wyznaczono Park Narodowy Isla del Coco, który został także uznany za obiekt światowego dziedzictwa UNESCO[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Pinaroloxias inornata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Cocos Finch (Pinaroloxias inornata). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
  3. BirdLife International, Pinaroloxias inornata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-17] (ang.).
  4. a b P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Coerebinae d'Orbigny & Lafresnaye, 1838 - cukrzyki - Dome-nesting tanagers (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-11].
  5. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-11]. (ang.).
  6. a b c d Species factsheet: Pinaroloxias inornata. BirdLife International, 2022. [dostęp 2022-01-09]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]