Konflikt marokańsko-algierski (1963) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Konflikt marokańsko-algierski
zimna wojna
Ilustracja
pogranicze marokańsko-algierskie
Czas

październik 1963

Miejsce

Algieria, Maroko

Przyczyna

agresywna polityka Maroka

Wynik

wycofanie się wojsk marokańskich

Strony konfliktu
 Algieria
Wsparcie:
 Egipt
 Kuba
 Maroko
Wsparcie:
 Francja
Dowódcy
Ahmad Ben Bella
Houari Boumédiène
Hasan II
Driss Alami
Straty
60 zabitych,
260 rannych,
według innych źródeł:
300 zabitych,
379 pojmanych
39 zabitych,
57 pojmanych,
według innych źródeł:
200 zabitych
brak współrzędnych

Konflikt marokańsko-algierski, zwany wojna piaskową (ang. Sand War) – krótkotrwały konflikt graniczny pomiędzy Marokiem a Algierią. Konflikt był nieudaną próbą zajęcia prowincji Tinduf i Baszszar przez Maroko.

Przebieg[edytuj | edytuj kod]

Przyczyną wojny był brak precyzyjnego wytyczenia granicy między Algierią i Marokiem, odkrycie ważnych zasobów mineralnych w spornych rejonach i marokańska koncepcja „Wielkiego Maroka” napędzana przez Partię Niepodległości[1]. Maroko rozpoczęło inwazję, chcąc zdobyć regiony Tinduf i Baszszar, które rząd tego kraju uważał za swoją własność utraconą w chwili uzyskania niepodległości na skutek przesunięć granic dokonanych przez francuskie władze kolonialne. Wojska marokańskie przekroczyły granicę Algierii w październiku 1963 roku. Najbardziej intensywne walki toczyły się wokół miasta Tinduf oraz marokańskiego Fukajk. Choć armia marokańska posiadała nowoczesne, zachodnie uzbrojenie, siły algierskie złożone z weteranów Frontu Wyzwolenia Narodowego z czasów wojny o niepodległość były o wiele bardziej doświadczone[2]. Nieudana ofensywa wojsk marokańskich została ostatecznie zatrzymana po trzech tygodniach na skutek klęsk militarnych Marokańczyków oraz interwencji dyplomatycznej Organizacji Jedności Afrykańskiej i Ligi Arabskiej. Formalne zawieszenie broni podpisano 20 lutego 1964 roku. Wojna piaskowa otworzyła okres rywalizacji między Marokiem będącym konserwatywną monarchią a Algierią - rewolucyjną republiką opartą na nacjonalizmie[3]. Konflikt między tymi krajami odżył w połowie lat 70., gdy Algieria wsparła Front Polisario z Sahary Zachodniej toczący wojnę z marokańskim rządem – wówczas wojska algierskie stoczyły z armią marokańską bitwę o Amgalę z udziałem kilkuset żołnierzy[4][5].

W wojnie piaskowej Maroko było dyskretnie wspierane wojskowo przez Francję i Stany Zjednoczone, natomiast Algieria jawnie przez Kubę i Zjednoczoną Republikę Arabską[6].

Proces demarkacji granicy został przeprowadzony w 1971 roku[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Touval 1967, s. 106.
  2. How Cuba aided revolutionary Algeria in 1963 – themilitant.com.
  3. Algiers and Rabat, still miles apart – Le Monde Diplomatique.
  4. Thompson, Virginia McLean; Thompson, Virginia; Adloff, Richard (1980). The Western Saharans: Background to Conflict, s. 176, Croom Helm. ISBN 978-0-389-20148-9.
  5. Barbier, Maurice, Le conflit du Sahara occidental: Réédition d’un livre paru en 1982, Harmattan, 2013, ISBN 978-2-296-27877-6.
  6. Ottaway 1970, s. 166.
  7. Łętocha 1973 ↓, s. 169.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Farsoun, K.; Paul, J., War in the Sahara: 1963, Middle East Research and Information Project (MERIP) Reports 45, 1976, s. 13–16.
  • Heggoy, A.A., Colonial origins of the Algerian-Moroccan border conflict of October 1963, African Studies Review 13 (1), 1970, s. 17–22.
  • Spór marokańsko-algierski. W: Tadeusz Łętocha: Granice i spory terytorialne w Afryce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 153-169.
  • Ottaway, David, Algeria: The Politics of a Socialist Revolution, Berkeley, California: University of California Press, 1970, ISBN 978-0-520-01655-2.
  • Reyner, A.S., Morocco’s international boundaries: a factual background, Journal of Modern African Studies 1 (3), 1963, s. 313–326.
  • Torres-García, Ana, US diplomacy and the North African ‘War of the Sands’ (1963), The Journal of North African Studies 18 (2), 2013, s. 324–348.
  • Touval, S., The Organization of African Unity and African borders, International Organization 21(1), 1967, s. 102–127.