Leszek Jodliński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Leszek Jodliński

Data i miejsce urodzenia	27 kwietnia 1967 Gliwice
Zawód, zajęcie	historyk sztuki, politolog, muzealnik, wydawca
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński, KSAP, GRIPS
Rodzice	Jan i Teresa z domu Rząsa
Dzieci	Anna i Mikołaj
Multimedia w Wikimedia Commons

Leszek Jodliński (ur. 27 kwietnia 1967 w Gliwicach) – polski historyk sztuki, politolog, muzeolog, wydawca, pracownik administracji publicznej i samorządowej oraz gremiów eksperckich. Laureat Nagrody im. Wojciecha Korfantego, za dokonania w dziedzinie nowoczesnej promocji dziedzictwa kulturowego^[1].

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Absolwent V Liceum Ogólnokształcącego im. A. Struga w Gliwicach w 1986 r., podczas nauki był laureatem Olimpiady Artystycznej w roku 1985. Ukończył w 1991 r. historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Krajową Szkołę Administracji Publicznej w kwietniu 1998 r. Jest również absolwentem studiów podyplomowych w zakresie Integracji Europejskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W 1995 r. przebywał na stypendium w Heidelbergu^[2]. Od 1997 r. należy do stowarzyszenia zrzeszającego absolwentów Uniwersytetu w Heidelbergu – Heidelberg Alumni International^[3]. W latach 2006–2007 studiował w Narodowym Podyplomowym Instytucie Studiów Politycznych (Graduate Institute for Policy Studies)^[4] w Tokio, uzyskując tytuł M.A. public policy, równoważny tytułowi magistra.

Kariera zawodowa[edytuj | edytuj kod]

W 1998 r. został wicedyrektorem sekretariatu Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, w roku następnym dyrektorem Departamentu Współpracy Międzynarodowej i promocji w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego. W latach 2001–2002 był dyrektorem Departamentu Integracji Europejskiej i Współpracy z Zagranicą w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej w Warszawie. W latach 2002–2003 był dyrektorem projektu „Rok Polski w Austrii”, którego koordynatorem był Instytut Adama Mickiewicza^[5].

W latach 2003–2008 był dyrektorem muzeum w Gliwicach^[6][7], pomysłodawcą i inicjatorem Gliwickich Dni Dziedzictwa Kulturowego, w ramach których udostępniono m.in. do zwiedzania wieżę kościoła Wszystkich Świętych (2003), przywrócono żeglugę krajoznawczą po Kanale Gliwickim (2004). Dni doczekały się cyklicznych wydawnictw popularyzujących dziedzictwo Gliwic i Ziemi Gliwickiej.

Od 2007 r. jest wykładowcą na Uniwersytecie Śląskim oraz do 2015 r. prowadził zajęcia w ramach Podyplomowego Studium Muzeologicznego na Uniwersytecie Jagiellońskim.

W 2010 r. był uczestnikiem Kongresu Kultury Województwa Śląskiego^[8] i autorem raportu sektorowego dotyczącego muzeów w województwie śląskim. W tymże roku był pomysłodawcą konkursu na najpiękniejsze śląskie słowo i współredaktorem antologii Najpiękniejsze Śląskie słowo^[9], która doczekała się kilku wydań i nominacji do klubu książki Radiowej Trójki.

W drodze konkursu został wybrany na stanowisko dyrektora Muzeum Śląskiego w Katowicach. Urząd objął 14 lutego 2008 r. Jego głównym zadaniem było przygotowanie inwestycji budowy nowej siedziby muzeum, nadzór nad jej realizacją i otwarcie muzeum w założonym terminie. Podjął również, m.in. prace nad wystawą stałą historii Górnego Śląska^[10]. Projekt scenariusza wystawy spotkał się z protestami niektórych środowisk. Wyłonionemu w konkursie projektowi zarzucano m.in. eksponowanie niemieckich i regionalnych wątków w historii Śląska, kosztem polskich tradycji. Koncepcję tę utożsamiono z wizją historii regionu bliską środowiskom Ruchu Autonomii Śląska (RAŚ)^[11]. Jodliński pełnił funkcję dyrektora muzeum do 31 marca 2013 roku.

W Muzeum Śląskim wprowadził m.in. w życie swoje pomysły udostępniania malarstwa dla osób niepełnosprawnych i otwarcia pierwszej w polskim muzeum stałej trasy zwiedzania malarstwa dla osób niewidzących i niedowidzących. Pod jego kierunkiem Muzeum Śląskie wydało 74 pozycje książkowe (katalogi, albumy, opracowania historyczne). Kolekcja muzeum wzrosła z 74 tys. obiektów do 105 tysięcy. W trakcie przygotowań do otwarcia muzeum zainaugurował akcję „Dopisz się do historii”. Zebrane w trakcie jej trwania przedmioty (ponad 2000) miały zostać wykorzystane na wystawie stałej w Muzeum Śląskim^[12].

Po zwolnieniu z Muzeum Śląskiego został naczelnikiem Wydziału Marketingu i Komunikacji^[13] Muzeum Ziemi Śląskiej w Opawie w Czechach. W roku 2015 bez powodzenia startował w wyborach co Sejmu RP z pozycji nr 3, z bezpartyjnej listy Zjednoczeni dla Śląska^[12]. W roku 2015 ubiegał się o stanowisko dyrektora Muzeum Armii Krajowej w Krakowie, jednak opinie części działaczy ze Śląska udaremniły te starania^[14].

26 kwietnia 2016 r. zarząd województwa śląskiego, z pominięciem procedury konkursowej, zdecydował, że Jodliński obejmie funkcję dyrektora Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu^[15]. Działania dyrektora spowodowały ponad dwukrotne zwiększenie frekwencji w muzeum, z 15 do 37 tysięcy odwiedzających rocznie^[15]. W 2017 roku, na pięćsetlecie reformacji, zorganizował wystawę o dziedzictwie Marcina Lutra, a muzeum wydało naukowe opracowanie. Zainicjował i podpisał porozumienie z 22 sierpnia 2017 roku w sprawie przeniesienia wyposażenia i biblioteki dawnego żydowskiego domu modlitwy do Muzeum Górnośląskiego, w wyniku którego pozyskano 700 przedmiotów z dawnego żydowskiego domu modlitwy i zorganizowano wystawę o bytomskich Żydach^[15]. Na stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości miała miejsce wystawa „100 × 100. Nasze stulecie”^[16]. 28 lutego 2019 r. został odwołany ze stanowiska^[15], po czym wystąpił na drogę sądową, argumentując, że zwolnienie przed upływem terminu kontraktu było bezpodstawne^[17]. 12 lipca 2019 Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał decyzję zarządu województwa za nieważną^[18]. Po odwołaniu przez marszałka Jakuba Chełstowskiego do NSA w drugiej instancji zapadł prawomocny wyrok (sygn. akt. II OSK 3541/19) uznający zwolnienie Jodlińskiego za bezprawne i unieważniający uchwałę, na mocy której stracił posadę dyrektora Muzeum Górnośląskiego^[19].

Jodliński był członkiem rady programowej ESK Katowice 2016^[20], członkiem rady muzeów w Opawie (2010–2015) oraz w Pszczynie (do maja 2019). Jako ekspert projektu Wirtualne Muzea Małopolski, wspierał zdigitalizowanie zbiorów 35 placówek muzealnych Województwa Małopolskiego (2010–2013)^[21]. Uczestniczył w wielu konferencjach m.in. w Seminariach Śląskich w Kamieniu Śląskim, w konferencji TEDex, w Europejskim Forum Ekonomicznym w 2012 w ramach panelu „Kultura i biznes. Bliżej siebie”. Gościł też w 2015 r. na II Małopolskim Kongresie Kobiet^[22].

Po zwolnieniu z Muzeum Górnośląskiego prowadzi działalność doradczą, wydawniczą i pisarską.

Przetłumaczył, opatrzył komentarzem i wydał Dziennik księdza Franza Pawlara – zapis tragedii górnośląskiej^[23] oczami ówczesnego proboszcza Pławniowic^[24]. W 2018 r. prowadzone przez niego Wydawnictwo Azory wydało drugie, poprawione wydanie książki, pierwotnie wydanej w 2015 roku^[25].

Od 14 marca 2019 r. jest członkiem rady przy Ministrze Kultury Republiki Czeskiej, w sprawie zachowania i rozwoju narodowego zabytku Dolni Vitkovice w Ostrawie^[26].

Zaproszony do udziału w wyborach do Sejmu w 2019 roku przez Mniejszość Niemiecką zdecydował się kandydować z ostatniego miejsca listy Koalicji Obywatelskiej w okręgu numer 29 obejmującym Gliwice, Zabrze, Tarnowskie Góry i Bytom^[27].

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

• Laureat konkursu „Śląska Rzecz 2011” za projekt „Sztuka przez dotyk” udostępniający malarstwo polskie XIX–XX w. osobom niewidomym i niedowidzącym w formie stałej trasy zwiedzania w Muzeum Śląskim oraz wystawy multisensorycznej „Piękno dotyku”^[28].
• Wyróżniony Honorową Nagrodą im. W. Korfantego w kwietniu 2013 roku za nowoczesną promocję dziedzictwa Górnego Śląska.
• Współlaureat nagrody Marszałka Województwa Śląskiego za wystawę muzealną 2016 r. – Dar Samuela Hirscha^[29].
• Wyróżnienie Sybilla 2017 dla Muzeum Górnośląskiego w kategorii Konserwacja i ochrona dziedzictwa kultury za zainicjowany przez Jodlińskiego projekt „Konserwacja i ochrona Domu Modlitwy Kongregacji Wyznania Mojżeszowego w Bytomiu przed całkowitym zniszczeniem”^[30].
• Srebrna Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Śląskiego w 2017 roku.
• Nominowany dwukrotnie do nagrody im. Janoscha w 2017 i 2018 roku^[31].
• Wyróżniony 15 lutego 2019 roku przez ambasadora RFN w Polsce dyplomem uznania za szczególne zasługi dla współpracy polsko-niemieckiej.
• Alumni miesiąca marca 2019 roku na swojej macierzystej uczelni GRIPS w Tokio.

Wybrane publikacje i artykuły[edytuj | edytuj kod]

Jest autorem tekstów poświęconych historii sztuk, w których podejmował także wątki związane z historią architektury, fotografią i rzemiosłem artystycznym. Między innymi jest autorem pierwszej monografii Domu tekstylnego Weichamnna w Gliwicach, Ericha Mendelsohna. Od 2014 roku prowadzi w Internecie autorski blog Jodłowanie^[32].

• Leszek Jodliński, Dom tekstylny Weichmanna – nieznane dzieło Ericha Mendelsohna, Seria monograficzna Muzeum w Gliwicach nr 4, Gliwice 1994.
• Leszek Jodliński, Erich Mendelsohn’s Expressionist Theory of Architecture (Years 1910–1923) [in:] “International Cultural Centre”, Yearly No. 3, Kraków 1994, p. 49–60
• Leszek Jodliński, Kartka z Zeppelina, Gliwice 2004.
• Leszek Jodliński (red.), Znane i nieznane. Zabytki Gliwickich Dni Dziedzictwa Kulturowego, Gliwice 2006.
• Leszek Jodliński, Petycja Bernheima. Zwycięstwo Dawida nad Goliatem, [w:] Żydzi gliwiccy (oprac. zb.). Seria Monograficzna Muzeum w Gliwicach nr 11, Gliwice 2006, s. 219–253.
• Jolanta Wnuk, Leszek Jodliński, Gliwickie witraże: witraże z końca XIX i początku XX wieku w architekturze profanum Gliwic, Gliwice 2007.
• Anna Kwiecień, Leszek Jodliński, Zawsze blisko. Fotografie prasowe Stanisława Jakubowskiego, Gliwice 2008.
• Leszek Jodliński, „And I Still See Their Faces…”. Wilhelm von Blandowski’s Photographs From the Collection of Museum in Gliwice, [in:] “Proceedings of the Royal Society of Victoria”, Vol. 121, Number 1, 30 September 2009. p. 155–170. ISSN 0035-9211.
• Antologia. Najpiękniejsze śląskie słowo (red. zbiorowa Leszek Jodliński, Dariusz Kortko, Michał Smolorz), Katowice 2010 (I wydanie).
• Leszek Jodliński, „Nowe Muzeum Śląskie. Architektura, rewitalizacja terenów postindustrialnych, program wystawienniczy”, [w:] Sztuka i przemysł. Paradygmat innowacji – dziedzictwo kulturowe na obszarach przemysłowych Niemiec i Polski. Kunst und Industrie. Das Paradigma der Innovationen – das Kulturerbe in den Industriegebieten Deutschlands und Polens (Irma Kozina red./Hrsg.), Katowice 2013, s. 35–47.
• Leszek Jodliński, Śląskość rekonstruowana, [w:] Kwartalnik „Herito”, Nr 25, Kraków 2016., s. 204–209.
• Leszek Jodliński, Dar Samuela Hirscha. Przyczynek do historii Żydów na Górnym Śląsku, [w:] „Rocznik Historii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu”, Nr 11/2017. Bytom 2017. s. 25–44.
• Dziennik księdza Franza Pawlara. Górny Śląsk w 1945 roku. Opis pewnego czasu. Przekład i komentarz Leszek Jodliński, Kraków 2018 (II wydanie).
• Leszek Jodliński, „Opowiadanie historii w muzeum 100X100. Nasze Stulecie/ Das Geschichteerzählen im Museum – 100X100. Unser Jahrhundert”. [in:] Między rewolucją a okupacją Zagłębia Ruhry. Skutki I wojny światowej dla Śląska. Zwischen Revolution und Ruhrbesetzung. Materiały z konferencji/ Tagungsband, Königswinter 2019. s. 72–85
• LeszekL. Jodliński LeszekL., Puste krzesła: historie Żydów ze Śląska, Kraków: AZORY Wydawnictwo, 2020, ISBN 978-83-950116-3-4, OCLC 1164109258 .brak strony (książka)
• Mieszkaniae kawalera. Między imperatywem nowoczesności i gustem własnym inwestora | Leszek Jodliński [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2024-03-21]  (pol.).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]