Mady Christians – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mady Christians
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 stycznia 1892
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

28 października 1951
Norwalk

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Dr. Sven von Mueller

Lata aktywności

1916–1950

Marguerita Maria "Mady" Christians (ur. 19 stycznia 1892 w Wiedniu zm. 28 października 1951 w Norwalk, Connecticut) – austriacko-amerykańska aktorka teatralna i filmowa. Odnosiła duże sukcesy w Stanach Zjednoczonych, dopóki nie znalazła się na czarnej liście w okresie działań polityki makkartyzmu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Mady Christians i Paul Lukas w oryginalnej broadwayowskiej produkcji Lillian Hellman Watch on the Rhine (1941)

Marguerita urodziła się w Wiedniu, w Austro-Węgrzech jako córka Rudolpha Christiansa, znanego niemieckiego aktora i jego żony Berthy Klein Christians[1]. Rodzina przeniosła się do Berlina, gdy miała rok. W 1912 roku wyjechali do Nowego Jorku, gdzie jej ojciec został dyrektorem Irving Place Theatre[2]. Pięć lat później wróciła do Europy, aby studiować u Maxa Reinhardta[2][3]. Pojawiła się w wielu europejskich filmach we wczesnych latach 30. W 1929 roku zagrała w pierwszym filmie dźwiękowym wyprodukowanym w Niemczech Dich hab ich geliebt. W 1933 roku wróciła do Stanów aby zagrać w sztuce Marching By. W następnym roku otrzymała propozycję kontraktu na Broadwayu, podobnie jak wielu innych niemieckich artystów, którzy szukali schronienia przed reżimem nazistowskim w Stanach Zjednoczonych[1].

Na Broadwayu Christians grała królową Gertrudę w Hamlecie i Lady Percy w Henryku IV, część I, wystawioną przez reżyserkę Margaret Webster[4]. Webster była częścią małej, ale wpływowej grupy producentów, reżyserów i aktorów lesbijskich w teatrze, do której należały też: Eva Le Gallienne i Cheryl Crawford. Webster i Christians były bliskimi przyjaciółkami, wg biografki Webster Milly S. Barranger, prawdopodobnie były też kochankami[1][5].

W 1941 wystąpiła w broadwayowskiej produkcji Lillian Hellmans Watch on the Rhine, gdzie zagrała u boku Paula Lukasa[6]. W 1944 zagrała tytułową rolę w sztuce I Remember Mama[5]. Ostatnie role na dużym ekranie zagrała w filmach: All My Sons (1948), opartym na sztuce Arthura Millera, i Letter from an Unknown Woman (1948), adaptacji powieści austriackiego pisarza i dramaturga Stefana Zweiga[1].

Czarna lista Hollywood[edytuj | edytuj kod]

Podczas II wojny światowej Christians była zaangażowana w działalność polityczną na rzecz uchodźców i prawa dla pracowników (zwłaszcza w teatrze i filmie), co zwróciło uwagę Federalnego Biura Śledczego (FBI) oraz innych antykomunistycznych instytucji i organizacji[3].

Na początku 1941 roku publicznie krytykowała działania komisji House Un-American Activities Committee, która był organem śledczym Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych, utworzonej w 1938 roku w celu zbadania rzekomej nielojalności i wywrotowych działań ze strony prywatnych obywateli, pracowników publicznych i organizacji podejrzanych o powiązania faszystowskie lub komunistyczne[7]. Porównywała ich działania do nazistowskiego nękania artystów filmowych i radiowych w latach 30. W 1950 roku dział bezpieczeństwa wewnętrznego FBI rozpoczął dochodzenie w sprawie Christians, na podstawie doniesienia informatora, który zidentyfikował ją jako „ukrytego komunistę”[8][9]. Jej kariera zakończyła się kiedy nazwisko aktorki znalazło się w Red Channels - raporcie o wpływach komunistycznych na radio i telewizję, wydanym przez prawicowy dziennik „Counterattack” 22 czerwca 1950 roku. Broszura wymienia 151 aktorów, pisarzy, muzyków, dziennikarzy telewizyjnych i innych w kontekście rzekomej komunistycznej manipulacji w przemyśle rozrywkowym[2][3].

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

Mady Christians zmarła 28 października 1951 roku, w wieku 59 lat na udar mózgu, który przypisano stresowi związanemu z narażeniem na inwigilację FBI i umieszczeniem na czarnej liście[4].

Wybrane role[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Christians, Mady (1900–1951). Encyclopedia.com. [dostęp 2019-04-15]. (ang.).
  2. a b c Trapp 1998 ↓, s. 149.
  3. a b c Barranger 2008 ↓, s. 37.
  4. a b Mady Christians, Actress, Is Dead,. The New York Times. [dostęp 2019-04-15]. (ang.).
  5. a b Barranger 2008 ↓, s. 38.
  6. Watch on the Rhine. Internet Broadway Database. [dostęp 2019-04-15]. (ang.).
  7. Dan Georgakas: Hollywood blacklist. Center for Programs in Contemporary Writing. [dostęp 2019-04-15]. (ang.).
  8. Barranger 2008 ↓, s. 39.
  9. Barranger 2008 ↓, s. 42.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]