French
DeutschMaksymilian Thullie – Wikipedia, wolna encyklopedia
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia | 16 stycznia 1853 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1 września 1939 |
| Senator III kadencji (II RP) | |
| Okres | od 1930 |
| Przynależność polityczna | Klub Chrześcijańskiej Demokracji |
| Odznaczenia | |
  | |
Maksymilian Marceli Thullie herbu Prawdzic (ur. 16 stycznia 1853 we Lwowie[1], zm. 1 września 1939 tamże) – polski inżynier, rektor Szkoły Politechnicznej we Lwowie, senator I, II i III kadencji w II RP.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z francuskiej rodziny przybyłej do Polski w XVIII wieku. Odbył studia budowlane w Akademii Technicznej we Lwowie i politechnice w Wiedniu. Został urzędnikiem kolejowym na kolei lwowsko-czerniowieckiej. Od 1878 pracownik naukowy Szkoły Politechnicznej we Lwowie. W tym roku habilitował się na podstawie pracy pt. O krzywych influencjach. W latach 1890–1921 kierownik Katedry Budowy Mostów. Dziekan Wydziału Inżynierii i Wydziału Inżynierii Wodnej Politechniki Lwowskiej, dwukrotnie Rektor tej uczelni: w roku akademickim 1894/95, oraz w 1910/11. Od 1890 profesor nadzwyczajny, a od 1894 profesor zwyczajny. Zajmował się teorią budowy mostów. Opracował pierwsze polskie podręczniki budowy mostów wszystkich typów. Badał wytrzymałość, rozkład sił i naprężenie elementów mostu. Wprowadził tzw. kryterium Thulliego do wyznaczania najniekorzystniejszego położenia układu ciężarów skupionych w belce prostej. Brał udział jako rzeczoznawca przy budowie wiaduktu im. ks. Józefa Poniatowskiego w Warszawie. Autor ponad 260 prac naukowych. Otrzymał tytuł honorowego profesora Politechniki Lwowskiej[2].
W kwietniu 1901 został wybrany prezesem zarządu Czytelni Katolickiej we Lwowie[3].
Podczas I wojny światowej w lutym 1918 został jednym ze stu członków Tymczasowej Rady Miejskiej we Lwowie[4]. W latach 1922–1935 senator RP (marszałek senior Senatu II i III kadencji), prezes parlamentarnego Klubu Chrześcijańskiej Demokracji. Senator II kadencji wybrany w 1928 roku z województwa lwowskiego[5]. Doktor honoris causa Politechniki Warszawskiej (1929)[6]. Był wieloletnim radnym Rady Miasta Lwowa w okresie II Rzeczypospolitej, wybrany w wyborach samorządowych 1934[7][8][2].
Pochowany w rodzinnym grobowcu na Cmentarzu Łyczakowskim.
Miał trzech synów: Kazimierza, Czesława i Zdzisława (1872-1922, profesor szkolny, zginął od pioruna[9]) oraz trzy córki: Ewę, Marię i Zofię[10].
Wybrane publikacje naukowe[edytuj | edytuj kod]
- O krzywych influencyjnych (1878)
- Teorya mostów (1885)
- Podręcznik statyki budowli (1886)
- Przyczółki i filary kamienne... (1891)
- Mosty blaszane (1893)
- Mosty drewniane (1895–1898)
- Mosty sklepione (1902)
- Mosty kratowe żelazne (1905–1906)
- Mosty kamienne (1908)
- Budownictwo żelazno-betonowe (1909)
- Mosty łukowe i wiszące (1909)
- Teorja żelbetu (1915)
- Mosty żelbetowe (1921)
- Naprężenia drugorzędne w belkach kratowych (1928)
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[11][2]
- Krzyż „Pro Ecclesia et Pontifice” (Stolica Apostolska)[2]
- dwa odznaczenia zagraniczne (przed 1937)[2]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stanisław Zieliński, Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 555.
- ↑ a b c d e Z ostatniej listy odznaczonych na terenie Małopolski wschodniej. „Wschód”. Nr 40, s. 8, 28 lutego 1937.
- ↑ Kronika. „Gazeta Lwowska”. Nr 88, s. 3, 18 kwietnia 1901.
- ↑ Tymczasowa Rada Miejska we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 31 z 7 lutego 1918.
- ↑ Tadeusz i Karol Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–1933. Podręcznik zawierający wyniki wyborów w województwach, okręgach i powiatach, podobizny posłów sejmowych i senatorów, statystyki i mapy poglądowe, Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, Poznań 1928, s. 174.
- ↑ Doktorzy honoris causa PW. pw.edu.pl. [dostęp 2012-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 stycznia 2012)].
- ↑ Oficjalne wyniki wyborów do Rady Miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 130 z 31 maja 1934.
- ↑ Prof. Fr. Bujak i prof. K. Bartel laureatami nagrody naukowej miasta Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 73 z 31 marca 1938.
- ↑ Tragiczny zgon polskiego pedagoga. „Nowości Illustrowane”. Nr 26, s. 9, 1 lipca 1922.
- ↑ Drzewo genealogiczne rodziny Thullie.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 466 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym, położone w latach 1905–1918”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Korespondencje. Dwa jubileusze. „Kurier Warszawski”, s. 8, Nr 338 z 8 grudnia 1913.
- Biogramy uczonych polskich, Część IV: Nauki techniczne (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1988.