Marian Knast – Wikipedia, wolna encyklopedia

Marian Knast
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

24 listopada 1923
Dąbie nad Nerem

Data i miejsce śmierci

12 maja 2001
Warszawa, Polska

Przebieg służby
Lata służby

19441989

Siły zbrojne

Ludowe Wojsko Polskie Ludowe Wojsko Polskie

Stanowiska

kwatermistrz POW, z-ca gł. inspektora planowania i techniki MON ds. planowania i ekonomiki, z-ca głównego inspektora techniki WP, dyrektor generalny Komisji Planowania, szef Głównej Kontroli Wojskowej

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy II klasy Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal im. Ludwika Waryńskiego Order Czerwonego Sztandaru
Grób gen. Mariana Knasta na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, Warszawa 23 lipca 2008

Marian Knast (ur. 24 listopada 1923 w Dąbiu nad Nerem, zm. 12 maja 2001 w Warszawie) – polski wojskowy, oficer pionu kwatermistrzostwa, generał dywizji Ludowego Wojska Polskiego, szef Głównej Kontroli Wojskowej (1982–1988).

Przebieg służby[edytuj | edytuj kod]

Syn Franciszka, felczera weterynarii i Stefanii z Ropelskich. Do 1939 uczył się w Państwowym Gimnazjum nr 35 w Łęczycy. Wiosną 1940 roku, zagrożony wywiezieniem na roboty przymusowe do Niemiec, uciekł do Generalnej Guberni, ukrywając się u krewnych w Koluszkach i Radomsku. Pod koniec 1940, w związku z chorobą ojca powrócił do domu rodzinnego i rozpoczął pracę jako ekspedient w składzie żelaza firmy Adolf Woltman. W lutym 1945 został przewodniczącym Zarządu Miejskiego Związku Walki Młodych w Dąbiu, a w marcu 1945 został członkiem PPR. W kwietniu 1945 został wcielony jako szeregowy do ludowego Wojska Polskiego i rozpoczął służbę w 6 zapasowym pułku piechoty w Chełmnie. W maju 1945 skierowany do Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 3 w Inowrocławiu, a następnie przeniesiony do Oficerskiej Szkoły Intendentury. Szkołę ukończył w sierpniu 1946 roku i został promowany na stopień chorążego intendentury.

Po promocji rozpoczął służbę na stanowisku płatnika w sztabie 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty w Kielcach. Od maja 1947 został oficerem finansowym w 4 Pułku Piechoty w Krakowie, awansując w 1948 roku do stopnia podporucznika. Od listopada 1948 starszy pomocnik kierownika sekcji Wydziału Finansowego Kwatermistrzostwa Lubelskiego Okręgu Wojskowego. W 1949 ukończył kurs w Wyższej Szkole Piechoty w Rembertowie. W latach 1949–1952 studiował Wojskowej Akademii Tyłów i Transportu im. Mołotowa w Leningradzie, którą ukończył w oceną dobrą. Po powrocie do kraju był kolejno szefem wydziału wyszkolenia Oddziału Organizacyjnego Kwatermistrzostwa Okręgu Wojskowego nr V w Krakowie (1952–1953), szefem wydziału organizacji i planowania w sztabie Okręgu Wojskowego nr V (1953–1954), szefem wydziału organizacyjnego Oddziału I Sztabu Tyłów WP w Warszawie (1954–1955), szefem Oddziału Organizacyjnego Sztabu Tyłów WP (1955–1958). Od 1958 był zastępcą szefa sztabu Głównego Kwatermistrzostwa WP, a od 1961 szefem sztabu Kwatermistrzostwa Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu. W latach 1964–1966 był szefem Zespołu Planowania Operacyjno - Obronnego Działu Planowania i Ekonomiki Komitetu Obrony Kraju w Zarządzie III Operacyjnym OTK Sztabu Generalnego WP. Od kwietnia 1966 kwatermistrz - zastępca dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego. Od lipca 1967 zastępca głównego inspektora planowania i techniki ds. planowania i ekonomiki.

W październiku 1967 awansowany przez Radę Państwa PRL do stopnia generała brygady. Nominację wręczył mu przewodniczący Rady Państwa PRL Edward Ochab. Po przekształceniu struktury Głównego Inspektoratu Techniki w 1974, był w latach 1974–1977 zastępcą Głównego Inspektora Techniki WP – szefem zamówień i dostaw techniki wojskowej i przemysłu elektronicznego. W 1970 roku ukończył Kurs Operacyjno - Strategiczny w Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. Klimenta Woroszyłowa w Moskwie. W październiku 1978 awansowany do stopnia generała dywizji. Nominację wręczył mu przewodniczący Rady Państwa PRL prof. Henryk Jabłoński.

W latach 1977–1982 był dyrektorem generalnym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów PRL. Z kolei w latach 1982–1988 był szefem Głównej Kontroli Wojskowej. Uczestniczył w pracach Państwowej Rady Gospodarki Materiałowej i Prezydium Rady MON ds. Naukowo-Technicznych. Przez kilka lat kierował Państwową Komisją Cen Uzbrojenia i Komisją Antyimportową resortu MON. Od 1989 w stanie spoczynku (na mocy rozkazu personalnego MON z grudnia 1988 roku).

Pochowany 5 czerwca 2001 roku na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera EII-7-6)[1]. W pogrzebie uczestniczył były prezydent RP gen. armii Wojciech Jaruzelski.

Awanse[edytuj | edytuj kod]

  • podporucznik – 1948
  • porucznik – 1949
  • kapitan – 1952
  • major – 1955
  • podpułkownik – 1958
  • pułkownik – 1963
  • generał brygady – 1967
  • generał dywizji – 1978

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • M. Knast, Niektóre zadania gospodarki wojskowej w świetle uchwały VI Zjazdu PZPR /w/ Wojskowy Przegląd Ekonomiczny, 1972, nr 1, s. 5–14;
  • M. Knast, Problemy planowania gospodarczo-obronnego /w/ Myśl Wojskowa 1971, nr 5, s. 13–19.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-27].
  2. „Życie Partii”, grudzień 1988

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • M. Jędrzejko, M. Paszkowski, M. Krogulski, Generałowie i admirałowie III Rzeczypospolitej (1989–2002), Wydawnictwo von Borowiecky, Warszawa 2002, ISBN 83-87689-46-7.
  • H.P. Kosk, Generalicja polska: popularny słownik biograficzny, tom I, Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 1998, ISBN 83-87103-55-1.
  • L.Kowalski, Generał ze skazą. Biografia wojskowa gen. Wojciecha Jaruzelskiego, Wydawnictwo RYTM, Warszawa 2001. ISBN 83-88794-43-4.
  • Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943−1990, t. II, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010, s. 185–187, ISBN 978-83-7611-801-7, OCLC 833638240.