Morze Żółte – Wikipedia, wolna encyklopedia

Morze Żółte
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne Morza Żółtego
Kontynent

Azja

Państwa

 Chiny
 Korea Północna
 Korea Południowa

Powierzchnia

417 tys. km²

Średnia głębokość

39 m

Największa głębia

106 m

Zasolenie

32

Temperatura

0–28 °C

Typ morza

przybrzeżne

Położenie na mapie Chin
Mapa konturowa Chin, po prawej znajduje się punkt z opisem „Morze Żółte”
Ziemia38°N 123°E/38,000000 123,000000
Mapa morza

Morze Żółte (chiń. upr. 黄海; chiń. trad. 黃海; pinyin Huánghăi, kor. 황해, Hwanghae) – morze w Azji[1], odnoga Oceanu Spokojnego między Koreą a wybrzeżem chińskim, na północ od Morza Wschodniochińskiego i na zachód od Morza Japońskiego. Występują w nim zatoki, takie jak: Pohaj, Liaotuńska, Zachodniokoreańska oraz Laizhou[2]. Nazwa morza pochodzi od żółtej barwy wody napływającej z rzeki Huang He (Żółtej Rzeki)[3]. Odgrywa duże znaczenie w żegludze różnych typów statków. Dla okolicznej ludności jest miejscem obfitych połowów ryb.

W 2019 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO zostały wpisane, położone w Chinach, rezerwaty ptaków wędrownych zlokalizowane wzdłuż wybrzeża Morza Żółtego i zatoki Pohaj[4].

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Powierzchnia akwenu Morza Żółtego wynosi ok. 417 tys. km²[2][3], średnia głębokość wynosi 39 m, a największa głębia 106 m[2]. Do morza uchodzi kilkanaście rzek m.in.: Fen He, Huang He, Hai He, Liao He, Luan He oraz Yalu Jiang[3][5].

Według Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej granica Morza Żółtego z Morzem Japońskim biegnie od Wyspy Czedżu do południowego wybrzeża Korei Południowej (Jeolla Południowa)[6]. Granica z Morzem Wschodniochińskim biegnie od ujścia rzeki Jangcy do Wyspy Czedżu[6].

Do najważniejszych wysp położonych na Morzu Żółtym należą: Ganghwa, Paengnyŏng oraz Yŏnpyŏng.

Klimat i hydrologia[edytuj | edytuj kod]

Temperatura powietrza oscyluje między 10 °C, a 28 °C[3]. Temperatura wody w zimie w północnej części morza wynosi ok. 0 °C, a w południowej części ok. 6–8 °C, natomiast w lato temperatury wody wynoszą ok. 22–28 °C[3].

Średnie opady w rejonie Morza Żółtego wynoszą ok. 1000 mm w lato oraz ok. 500 mm w zimie[3]. Średnie zasolenie wynosi 32 promile, w północnej części morza wynosi ok. 30 promili, a w południowej części ok. 33–34 promili. Przy ujściach rzek spada do 26 promili[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. GeoNames.org [online], www.geonames.org [dostęp 2023-12-02].
  2. a b c Żółte, Morze, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-12-02].
  3. a b c d e f g Yellow Sea | China, Korea, Marine Ecosystem | Britannica [online], www.britannica.com, 28 listopada 2023 [dostęp 2023-12-02] (ang.).
  4. UNESCO World Heritage Centre, Migratory Bird Sanctuaries along the Coast of Yellow Sea-Bohai Gulf of China (Phase I) [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-12-02] (ang.).
  5. Yaoling Niu, Tang, Origin of the Yellow Sea, 1 lipca 2016, s. 1076–1080, DOI10.1007/s11434-016-1113-z.
  6. a b Granice oceanów i mórz, Międzynarodowa Organizacja Hydrograficzna, 1953, s. 32–33 [dostęp 2020-12-28] (ang.).