Paavo Heininen – Wikipedia, wolna encyklopedia

Paavo Heininen
Ilustracja
Paavo Heininen, 1982
Imię i nazwisko

Paavo Johannes Heininen

Data i miejsce urodzenia

13 stycznia 1938
Helsinki

Pochodzenie

fińskie

Data i miejsce śmierci

18 stycznia 2022
Järvenpää

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Paavo Johannes Heininen[1][2] (ur. 13 stycznia 1938 w Helsinkach[1][2][3], zm. 18 stycznia 2022 w Järvenpää[4]) – fiński kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Początkowo kształcił się prywatnie u Usko Meriläinena[2][3]. W latach 1956–1960 studiował w Akademii Sibeliusa w Helsinkach, gdzie jego nauczycielami byli Aarre Merikanto, Einojuhani Rautavaara, Einar Englund i Joonas Kokkonen[1][2][3]. Uzupełniające studia muzyczne odbył w Hochschule für Musik w Kolonii u Bernda Aloisa Zimmermanna (1960–1961) oraz w Juilliard School of Music w Nowym Jorku u Vincenta Persichettiego i Edwarda Steuermanna (1961–1962)[1][2]. Uczył się też prywatnie u Witolda Lutosławskiego[2]. W latach 1963–1966 wykładał w akademii muzycznej w Turku, następnie od 1966 roku był wykładowcą Akademii Sibeliusa[1][2][3].

Poza komponowaniem występował także jako pianista i dyrygent, tworzył też programy koncertowe[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Był twórcą eklektycznym, łączącym różnorodne prądy muzyki XX-wiecznej[1]. Korzystał zarówno z wpływów neoklasycznych, jak i dodekafonii czy serializmu[2]. Jego twórczość cechuje się złożonym kontrapunktem i intensywną liryką, później także elementami aleatoryzmu, pomimo warsztatowego dopracowania brak jej jednak rysów indywidualnych[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 4 symfonie (I 1958, II „Petite symphonie joyeuse” 1962, III 1969 zrewid. 1977, IV 1972)
  • Preambolo (1959)
  • Tripartita (1959)
  • Koncert na smyczki (1959, zrewid. 1963)
  • Soggetto (1963)
  • Adagio... concerto per orchestra in forma di variazioni... (1963, zrewid. 1966)
  • 3 koncerty fortepianowe (I 1964, II 1966, III 1981)
  • Arioso na smyczki (1967)
  • Deus chansons na wiolonczelę i orkiestrę (1976)
  • Tritopos (1977)
  • Dia (1979)
  • Attitude (1980)
  • ...floral view with maidens singing na orkiestrę kameralną (1982)
  • Dicta, „Nonette avec milieu” na 9 wykonawców i 14 wykonawców wśród publiczności (1983)
  • Koncert saksofonowy (1983)
  • KauToKei na podwójną orkiestrę smyczkową (1985)
  • Lamentation and Praise (1995)
  • 5 Lightnings (1997)

Utwory kameralne

  • Kwintet na flet, saksofon, fortepian, wibrafon i perkusję (1961)
  • Musique d’été na flet, klarnet, skrzypce, wiolonczelę, klawesyn, wibrafon i perkusję (1963, zrewid. 1967)
  • Discantus I na flet altowy (1965)
  • Dicantus II na klarnet (1969)
  • Poesie des pensées na wiolonczelę (1970)
  • Cantilena I na altówkę lub skrzypce lub wiolonczelę (1970)
  • Cantilena II na wiolonczelę (1970)
  • Sonata skrzypcowa (1970)
  • Deux chansons na wiolonczelę i fortepian (1974)
  • Kwartet smyczkowy (1974)
  • Cantilena III na skrzypce (1976)
  • Discantus III na saksofon altowy (1976)
  • Gymel na fagot i taśmę (1978)
  • Touching na gitarę (1978)
  • Jeu I na flet i fortepian (1980)
  • Jeu II na skrzypce i fortepian (1980)
  • Beateth na perkusję (1982)

Utwory fortepianowe

  • Toccata (1956)
  • Sonatina (1957)
  • Libretto della primavera (1971)
  • Poesia squillante ed incandescente (1974)
  • Préludes-études-poèmes (1974)
  • Poesies-periphrases (1975)
  • Triple apercu d’une amie qui fut (1984)
  • Cinq moments de jour (1984)

Utwory organowe

  • Oculus aquilae-trittico (1968)
  • ...irdisch gewesen zu sein (1972)
  • ...des Säglichen Zeit (1972)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Canto di Natale na sopran i fortepian (1961)
  • Cantico delle creature na baryton i orkiestrę (1968)
  • Schatten der Erde na mezzosopran i fortepian (1973)
  • Love’s Philosophy na tenora i fortepian (1973)
  • Reality na sopran i 10 instrumentów (1978)
  • Virsi-81 na chór i organy (1981)

Opera

  • Veitsi (wyst. Helsinki 1989)

Muzyka elektroakustyczna

  • Maiandros (1977)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 4. Część biograficzna hij. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1993, s. 167. ISBN 83-224-0453-0.
  2. ↑ a b c d e f g h i j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1513. ISBN 978-0-02-865528-4.
  3. ↑ a b c d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 372. ISBN 0-674-37299-9.
  4. ↑ Sibelius-Akatemian pitkäaikainen professori, säveltäjä Paavo Heininen on kuollut. yle.fi, 2022-01-19. [dostęp 2023-06-02]. (fiń.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paavo_Heininen&oldid=70514666”