Panama Papers – Wikipedia, wolna encyklopedia

Państwa, których urzędnicy (lub inne osoby publiczne) powiązani są z „Panama Papers”[1]

Panama Papers, inaczej Kwity z Panamy[2][3][4][5] – zbiór poufnych dokumentów z rajów podatkowych udostępniony po wycieku danych z kancelarii podatkowej i prawnej Mossack Fonseca, działającej w Panamie. Ujawniono aktywa elit politycznych, prominentnych urzędników i ich współpracowników, które wcześniej były niejawne.

Zbiór składa się z 11,5 mln dokumentów wewnętrznych z Mossack Fonseca, powstałych między rokiem 1970 a początkiem roku 2016. Dokumenty otrzymał niemiecki dziennik „Süddeutsche Zeitung”, który przy ich analizie współpracował z dziennikarzami z całego świata. Śledztwo było prowadzone pod egidą Międzynarodowego Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych. Jego pierwsze raporty opublikowane zostały po roku pracy 3 kwietnia 2016 roku[6][7] w formie artykułów prasowych i 149 oryginalnych dokumentów (spośród 11,5 mln)[8]. Pełna lista ponad 200 tysięcy przedsiębiorstw zarejestrowanych w rajach podatkowych została opublikowana 9 maja 2016.[9] Do przeszukiwalnej bazy został również włączony dodatkowy zbiór ponad 100 tysięcy firm powiązanych z wcześniejszym wyciekiem z 2013 roku pod nazwą Offshore Leaks.

Tło[edytuj | edytuj kod]

Mossack Fonseca to panamska kancelaria podatkowa i prawna oraz dostawca usług korporacyjnych założona w 1977 roku przez Jürgena Mossacka i Ramóna Fonsecę[10]. Zatrudnia ponad 500 pracowników w ponad 40 biurach na świecie[10] i współpracuje z największymi instytucjami finansowymi, jak Deutsche Bank, HSBC, Société Générale, Credit Suisse, UBS czy Commerzbank, by, w niektórych przypadkach, pomóc klientom banków zbudować złożone struktury, które utrudniłyby śledzenie przepływu pieniędzy z jednego miejsca do drugiego organom poboru podatków i śledczym[10]. Przed ujawnieniem panamskich kwitów Mossack Fonseca została opisana przez The Economist jako „małomówny” lider w branży finansów offshore[11]. Przedsiębiorstwo było czwartym co do wielkości dostawcą usług offshore i działało w imieniu ponad 300 tysięcy przedsiębiorstw zarejestrowanych przede wszystkim w Wielkiej Brytanii lub zarządzanych przez Brytyjczyków oazach podatkowych[12].

Zawartość[edytuj | edytuj kod]

11,5 mln dokumentów powstałych między rokiem 1970 a początkiem 2016 roku w panamskim przedsiębiorstwie z branży finansów offshore Mossack Fonseca, które „The Guardian” określił jako czwarte z największych przedsiębiorstw świadczących tego typu usługi[13]. 2,6 terabajtów danych zawiera informacje na temat 214 488 spółek powiązanych z funkcjonariuszami publicznymi[14]. Dokumenty zostały zweryfikowane przez dziennikarzy w 80 krajach[15]. Gerard Ryle, dyrektor Międzynarodowego Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych, zakładał, że ujawnienie będzie największym ciosem, jaki branża kiedykolwiek przyjęła ze względu na skalę ujawnionych dokumentów[16].

Dane[edytuj | edytuj kod]

Ponad rok przed publikacją w roku 2016 niemiecka gazeta „Süddeutsche Zeitung” otrzymała 2,6 TB dokumentów związanych z Mossack Fonseca od anonimowego źródła[6]. Osoba, lub grupa osób, które dostarczyły dokumenty dziennikarzom, ukryła się pod pseudonimem „John Doe”[17][18].

Całkowita wielkość dokumentów jest większa niż objętość depesz amerykańskiej dyplomacji ujawnionych przez WikiLeaks 2010 (1,7 GB), jak również Offshore Leaks 2013 (260 GB), Luxembourg Leaks 2014 (4 GB) czy Swiss Leaks 2015 (3,3 GB). Dane zawierają przede wszystkim e-maile, pliki pdf, zdjęcia i fragmenty wewnętrznej bazy danych Mossack Fonseca. Obejmuje ona okres sięgający od 1970 do wiosny 2016[6]. Materiały z Panamy przekazują dane na temat około 214 tysięcy przedsiębiorstw. Wśród danych są foldery dla każdej fasadowej spółki, zawierające wiadomości e-mail, umowy, transkrypcje i zeskanowane dokumenty[6]. Zawiera 4 804 618 e-maili, 3 047 306 plików w formacie bazy danych, 2 154 264 plików pdf, 1 117 026 plików graficznych, 320 166 plików tekstowych i 2242 pliki w innych formatach[6].

Dane musiały być systematycznie indeksowane. Dokonano tego za pomocą zamkniętego oprogramowania o nazwie Nuix, które również jest stosowane przez międzynarodowych śledczych. Dokumenty były poddane procesowi optycznego rozpoznawania znaków przez komputery o wysokiej wydajności, dzięki czemu możliwy był ich odczyt maszynowy i przeszukiwanie. Następnie wykonano próby krzyżowe między opracowanymi listami ważnych osób oraz dokumentami[6]. Kolejnym etapem analizy było połączenie osób, ich roli, przepływu pieniędzy i sprawdzenie legalności struktur[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ The Power Players. Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych. [dostęp 2016-04-04].
  2. ↑ gazeta.tv – Kwity z Panamy. Przyjaciele Putina.
  3. ↑ Kwity z Panamy. Globalne śledztwo dziennikarskie ujawniające klientów rajów podatkowych.
  4. ↑ Kwity z Panamy. Wychodzą na jaw tajemnicze interesy osób z otoczenia Putina.
  5. ↑ „Kwity z Panamy”? Francois Hollande zadowolony: będą śledztwa i procesy.
  6. ↑ a b c d e f g Frederik Obermaier, Bastian Obermayer, Vanessa Wormer, Wolfgang Jaschensky: About the Panama Papers. [w:] Süddeutsche Zeitung [on-line]. 2016-04-03. [dostęp 2016-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)].
  7. ↑ Zespół ICIJ, Wadim Makarenko, Leszek Baj, Piotr Skwirowski: Kwity z Panamy – śledztwo „Süddeutsche Zeitung” i ICIJ. Łupienie świata w cieniu palm. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. 2016-04-04. [dostęp 2016-04-04].
  8. ↑ DocumentCloud 149 Results Source: Internal documents from Mossack Fonseca (Panama Papers) – Provider: Amazon Technologies / Owner: Perfect Privacy, LLC USA. Center for Public Integrity. [dostęp 2016-04-04].
  9. ↑ Marina Walker Guevara, ICIJ releases database revealing thousands of secret offshore companies [online], panamapapers.icij.org, 9 maja 2016 [dostęp 2016-05-09] (ang.).
  10. ↑ a b c Martha M. Hamilton: Panamanian Law Firm Is Gatekeeper To Vast Flow of Murky Offshore Secrets. [w:] International Consortium of Investigative Journalists [on-line]. 2016-04-03. [dostęp 2016-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)].
  11. ↑ Ken Silverstein: The Law Firm That Works with Oligarchs, Money Launderers, and Dictators. [w:] Vice Media [on-line]. VICE Magazine, December 3, 2014. [dostęp 2016-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)].
  12. ↑ Luke Harding, The Panama Papers: what you need to know, The Guardian, 3 kwietnia 2016, ISSN 0261-3077 [dostęp 2016-04-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-04] (ang.).
  13. ↑ Owen Gibson: Leaked papers give Fifa ethics committee new credibility crisis. [w:] The Guardian [on-line]. 2016-04-03. [dostęp 2016-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)].
  14. ↑ The International Consortium of Investigative Journalists: Giant leak of offshore financial records exposes global array of crime and corruption. OCCRP, 2016-04-03. [dostęp 2016-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)].
  15. ↑ Juliette Garside, Holly Watt, David Pegg: The Panama Papers: how the world’s rich and famous hide their money offshore. [w:] The Guardian [on-line]. 2016-04-03. [dostęp 2016-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)].
  16. ↑ Richard Bilton: Panama Papers: Mossack Fonseca leak reveals elite’s tax havens. [w:] BBC News [on-line]. 2016-04-03. [dostęp 2016-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)].
  17. ↑ Vadim Makarenko. Autor przecieku „Panama papers”: wszyscy nawaliliśmy. „Gazeta Wyborcza”, 2016-05-07. Agora. (pol.). 
  18. ↑ John Doe: John Doe’s Manifesto. Süddeutsche Zeitung, 2016-05-07. [dostęp 2016-05-07]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Panama_Papers&oldid=71495723”