Peter C. Gøtzsche – Wikipedia, wolna encyklopedia

2018

Peter Götzsche (Peter Christian Gøtzsche; ur. 26 listopada 1949 roku) – duński lekarz, naukowiec, były dyrektor Nordic Cochrane Centre w Royal Hospital w Kopenhadze w Danii. Jeden z założycieli Cochrane Collaboration, autor licznych systematycznych recenzji badań klinicznych opublikowanych przez Cochrane Library. Ponad 70 publikacji Götzsche opublikowano w pięciu czołowych czasopismach medycznych (The Lancet, The BMJ, JAMA, Annals of Internal Medicine i New England Journal of Medicine). Jego członkostwo w Cochrane Collaboration zostało odwołane przez Radę Gubernatorów Współpracy w dniu 25 września 2018 roku[1][2].

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Po studiach Götzsche studiował na uniwersytecie i ukończył studia magisterskie z biologii i chemii w 1974 roku [3]. Przez krótki czas pracował jako nauczyciel. W 1975 roku rozpoczął pracę w branży farmaceutycznej jako przedstawiciel handlowy Astra AB. kilka miesięcy później został kierownikiem produktu w firmie[4]. W 1977 roku Götsche dostał pracę w Astra-Syntex i stał się odpowiedzialny za prowadzenie badań klinicznych. Podczas pracy w Astra-Syntex zaczął studiować medycynę i uzyskał stopień naukowy w 1984 r. W latach 1984-1995 pracował w kilku szpitalach w Kopenhadze. Razem z Sir Ianem Chalmersem i około 80 naukowców, założył Cochrane Collaboration w 1993 roku. W tym samym roku Götzsche otworzył Skandynawskie Centrum Cochrane. W 2010 r. Götzsche otrzymał tytuł profesora Uniwersytetu Kopenhaskiego za opracowanie badań klinicznych i ich analizę. W 2017 r. Został wybrany do rady zarządzającej Cochrane Collaboration.

Badania i przeglądy systematycznych badań klinicznych[edytuj | edytuj kod]

W jednej ze swoich prac badawczych Götzsche ujawnił, że placebo ma zaskakująco słaby efekt.[5][6][7] Götzsche stwierdził również, że wiele systematycznych przeglądów badań klinicznych metaanaliz zawiera błędy w uzyskaniu danych początkowych.[8] Götzsche wraz ze współautorami skrytykował metody badawcze i interpretację wyników wykorzystywanych przez innych naukowców przy przeprowadzaniu przeglądów systematycznych z wykorzystaniem placebo.[9] Götzsche skrytykował słabe systematyczne przeglądy badań klinicznych [10] oraz politykę redakcyjną wiodących czasopism medycznych.[11] Pisał o problemie niestandardowych artykułów medycznych zwanych po angielsku „ghostwriting medyczny” i zwrócił uwagę, że praktyka pisania i publikowania takich artykułów jest niezgodna z etyką pracy naukowej[12]. Potępił także powszechne stosowanie leków przeciwdepresyjnych z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. [13]

Systemowa krytyka leki psychotropowe w psychiatrii[edytuj | edytuj kod]

W swojej książce z 2015 roku, Deadly Psychiatry and Corporate Denial, Götzsche ostro krytykuje leki psychotropowe z perspektywy medycyny opartej na dowodach. Na podstawie szerokiego przeglądu opublikowanych badań stwierdza, że leki te są nieskuteczne, ale niezwykle niebezpieczne, i że 98 procent osób obecnie otrzymujących je z zaburzeniami psychicznymi może się bez nich obejść. Według Götzschera tylko nieliczni pacjenci wymagają leków przeciwpsychotycznych i benzodiazepinowych środków uspokajających, które są przepisywane na krótki czas podczas zaostrzenia i są stopniowo anulowane, aby uniknąć odstawienia leku. Götzsche wzywa krajowe ministerstwa zdrowia do radykalnej rewizji krajowych wytycznych klinicznych dotyczących psychiatrii i otwarcia klinik na całym świecie, w których pacjenci, którzy od lat przyjmują leki przeciwdepresyjne, stymulujące i przeciwpsychotyczne, mogą bezpiecznie zaprzestać ich przyjmowania, aby uniknąć objawów odstawienia i odstawienia. [14]

Przesada w korzyściach i ukrywanie zgonów[edytuj | edytuj kod]

Götzsche wskazuje, że randomizowane badania kliniczne leków psychotropowych nie pozwoliły nam ocenić korzyści i szkód tych leków. Większość z nich jest błędna, ponieważ obejmowali pacjentów, którzy już przyjmowali inny lek psychotropowy.[15][16][17][18] U pacjentów, którzy po zaprzestaniu przyjmowania innego leku należą do grupy placebo, rozpoczyna się „łamanie” i często występują objawy odstawienne. Taki schemat badań klinicznych wyolbrzymia działanie nowego leku i zwiększa prawdopodobieństwo powikłań w grupie placebo. Na przykład w badaniach leków przeciwpsychotycznych pacjenci ze schizofrenią z grupy placebo popełnili samobójstwo z powodu zespołu odstawienia.[19]

Innym dużym problemem jest, jak pisze Götzsche, ukrywanie zgonów w procesach finansowanych przez monopole farmaceutyczne. Na podstawie systematycznego przeglądu przeprowadzonego przez Food and Drug Administration (FDA), Götzsche obliczył, że faktyczna liczba samobójstw wśród pacjentów przyjmujących leki przeciwdepresyjne jest 10 razy wyższa niż oficjalny raport FDA.

W szczególności Götzsche naliczył 14 samobójstw na 9956 osób, które zażyły fluoksetynę lub paroksetynę. W tym samym czasie FDA zgłosiła tylko pięć samobójstw na 52 960 osób. Różnicę tłumaczy fakt, że FDA wykluczyła z analizy wszystkie samobójstwa podczas zespołu odstawienia, kiedy pacjenci przestali przyjmować leki przeciwdepresyjne i upłynęło ponad 24 godziny od momentu, w którym przestali je przyjmować.[14]

Zwiększona śmiertelność z powodu środków psychotropowych[edytuj | edytuj kod]

Götzsche przeanalizował systematyczny przegląd kontrolowanych placebo badań leków przeciwpsychotycznych u pacjentów z otępieniem starczym, ponieważ jest mało prawdopodobne, aby stosowali oni leki przeciwpsychotyczne przed randomizacją. Bezwzględne ryzyko całkowitej śmiertelności wzrosło o 1% - innymi słowy, stosowanie leków przeciwpsychotycznych prowadzi do jednej dodatkowej śmierci na każdych setek leczonych. [20]

Götzsche zwraca również uwagę, że w starannie zaplanowanym badaniu kohortowym benzodiazepin u pacjentów w wieku powyżej 55 lat benzodiazepiny podwoiły ryzyko całkowitej śmiertelności. Podobnie jak w przypadku stosowania leków przeciwpsychotycznych, stosowanie benzodiazepin w badaniach doprowadziło do jednego dodatkowego zgonu rocznie na 100 pacjentów.[21]

Korzystając ze statystyk dotyczących wypuszczania leków psychotropowych w Danii i stosując bezwzględne ryzyko czynników zwiększających liczbę zgonów (1% w przypadku leków przeciwpsychotycznych, 1% w przypadku środków uspokajających benzodiazepiny, 2% w przypadku leków przeciwdepresyjnych), Götzsche obliczył, że te trzy grupy powodują w Danii 3693 zgonów rocznie. Podał te liczby w odniesieniu do populacji Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej, aw maju 2015 r. Podczas otwartej debaty w londyńskim Instytucie Psychiatrii (Institute of Psychiatry, Psychology and Neuroscience) wygłosił sensacyjne oświadczenie, że według najbardziej skromnych leków psychotropowych są odpowiedzialne szacunkowo 539 000 zgonów rocznie.[22][14]

Wątpliwa skuteczność leków psychotropowych[edytuj | edytuj kod]

Götzsche twierdzi, że badania kliniczne z podwójnie ślepą próbą są niewiarygodne, nie tylko z powodu przerwania z powodu początkowo zniekształconego projektu badania, ale także dlatego, że nie były naprawdę ślepe. Odwołuje się do systematycznego przeglądu badań klinicznych Cochrane Collaboration nad trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, w których atropinę dodawano do placebo, aby pacjenci i badacze nie mogli zgadnąć na podstawie skutków ubocznych, kto był w której grupie. W tym systematycznym przeglądzie nie stwierdzono istotnej różnicy klinicznej między lekami przeciwdepresyjnymi a placebo, która powodowała suchość w ustach [23].

Götzsche stwierdził w systematycznym przeglądzie badań nad lekami przeciwdepresyjnymi fluoksetyny i venlafaksyny, że efekt kliniczny oceniany w skali Hamiltona w grupie placebo był tylko kilka dni za efektem klinicznym w grupie przeciwdepresyjnej [24]. Götsche ironizuje, że gdyby lekarze byli cierpliwi i czekali kilka dni, uzyskaliby pożądany wynik kliniczny w grupie placebo. Zasadniczo, według Götzschego, obserwuje się tutaj nie efekt placebo, ale naturalnego przebiegu depresji, kiedy następuje spontaniczna remisja.

Götzsche cytuje dane dotyczące leków przeciwpsychotycznych w leczeniu schizofrenii. Wskazuje, że w nowych raportach FDA dotyczących testów leków przeciwpsychotycznych skuteczność mierzona na skali pozytywnej i negatywnej PANSS w skali symptomatologii wynosi 6 i że jest znacznie poniżej minimalnego efektu klinicznego 15 w skali PANSS [25].

Götzsche krytykuje także stymulanty (amfetamina, metylofenidat, atomoksetyna) stosowane u dzieci i młodzieży z tak zwanym zaburzeniem nadpobudliwości psychoruchowej, które nie jest dyskutowane, czy jest to choroba psychiczna, czy normalne zachowanie w dzieciństwie [26]. Götzsche wskazuje, że niezwykle wątpliwe pozytywne działanie stymulantów pokrywa się ze udowodnionymi poważnymi powikłaniami i skutkami ubocznymi [27]. Przypomina, że testy laboratoryjne na zwierzętach dowodzą bezpośredniego szkodliwego wpływu stymulantów na struktury mózgu [28].

Książki[edytuj | edytuj kod]

  • Peter C. Gøtzsche. Rational Diagnosis and Treatment: Evidence-based Clinical Decision-making. — 4th. — John Wiley & Sons, 2007. — ISBN 978-0-470-72368-5.
  • Peter C. Gøtzsche. Mammography Screening: Truth, Lies and Controversy. — Radcliffe Publishing, 2012. — ISBN 978-1-84619-585-3.
  • Peter C. Gøtzsche. Deadly Medicines and Organised Crime: How Big Pharma Has Corrupted Healthcare. — Taylor & Francis, 2013. — ISBN 978-1-84619-884-7.
  • Peter C. Gøtzsche. Deadly Psychiatry and Organised Denial. — People's Press, 2015. — ISBN 978-87-7159-623-6.
  • Peter C. Gøtzsche. Death of a whistleblower and Cochrane’s moral collapse. — People's Press, 2019.
  • Peter C. Gøtzsche. Survival in an Overmedicated World: Look Up the Evidence Yourself. — People's Press, 2019.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Vesper, Inga. Mass resignation guts board of prestigious Cochrane Collaboration// Nature — 2018. — 17 September. — DOI:10.1038/d41586-018-06727-0
  2. Cochrane's Governing Board. Statement from Cochrane’s Governing Board – Wednesday 26th September 2018, Cochrane Nordic
  3. Peter C Gøtzsche | Cochrane Nordic [online], nordic.cochrane.org [dostęp 2019-10-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-18] (ang.).
  4. Peter Gøtzsche. Deadly Medicines and Organized Crime. — CRC Press, 2013. — P. 14ff. — ISBN 978-1846198847
  5. Asbjørn Hróbjartsson & Peter C. Gøtzsche. Hvad er effekten af placebobehandling? En systematisk oversigt over randomiserede kliniske forsøg med placebobehandlede og ubehandlede patienter [What is the effect of placebo interventions? A systematic review of randomised trials with placebo treated and untreated patients] // Ugeskrift for Læger — 2002. — January (vol. 164, no. 3). — P. 329–333. — PMID 11816328
  6. Hróbjartsson, Asbjørn; Gøtzsche, Peter C. Placebo interventions for all clinical conditions // Cochrane Database of Systematic Reviews. — 2010. — 20 January (no. 1). — P. CD003974. — ISSN 1469-493X. — DOI:10.1002/14651858.CD003974.pub3. — PMID 20091554
  7. A. Hróbjartsson & P. C. Gøtzsche. Is the placebo powerless? Update of a systematic review with 52 new randomized trials comparing placebo with no treatment // Journal of Internal Medicine — 2004. — August (vol. 256, no. 2). — P. 91—100. — DOI:10.1111/j.1365-2796.2004.01355.x. — PMID 15257721
  8. Peter C. Gøtzsche; Asbjørn Hróbjartsson; Katja Maric; Britta Tendal. Data Extraction Errors in Meta-analyses That Use Standardized Mean Differences // JAMA — 2007. — July (vol. 298, no. 4). — P. 430–437. — DOI:10.1001/jama.298.4.430. — PMID 17652297
  9. Asbjørn Hróbjartssona & Peter C. Gøtzsche. Unsubstantiated claims of large effects of placebo on pain: serious errors in meta-analysis of placebo analgesia mechanism studies // Journal of Clinical Epidemiology — 2006. — April (vol. 59, no. 4). — P. 336—338. — DOI:10.1016/j.jclinepi.2005.05.011
  10. Peter C. Gøtzsche. Why we need a broad perspective on meta-analysis // BMJ — 2000. — September (vol. 321, no. 7261). — P. 585–586. — DOI:10.1136/bmj.321.7261.585
  11. Peter C. Gøtzsche. Ytringsfrihed og redaktionel uafhængighed: Fire fyringer og en kafkask proces // Ugeskrift for Læger — 2008. — Bd. 170, nr. 18. — S. 1537.
  12. Peter C. Gøtzsche; Jerome P. Kassirer; Karen L. Woolley; Elizabeth Wager; Adam Jacobs; Art Gertel; Cindy Hamilton. What Should Be Done To Tackle Ghostwriting in the Medical Literature? // PLoS Medicine — 2009. — Vol. 6, no. 2. — P. e1000023. — DOI:10.1371/journal.pmed.1000023
  13. Psychiatric drugs are doing us more harm than good | Peter Gøtzsche | Opinion | The Guardian [online], www.theguardian.com [dostęp 2019-10-27] (ang.).
  14. a b c Peter C. Gøtzsche. Deadly psychiatry and organised denial. People's Press, 2015. ISBN 978-87-7159-623-6
  15. Gøtzsche P. C. Why I think antidepressants cause more harm than good.// The Lancet. Psychiatry. — 2014. — July (vol. 1, no. 2). — P. 104—106. — DOI:10.1016/S2215-0366(14)70280-9
  16. Walsh B. T., Seidman S. N., Sysko R., Gould M. Placebo response in studies of major depression: variable, substantial, and growing. // JAMA. — 2002. — 10 April (vol. 287, no. 14). — P. 1840—1847. — DOI:10.1001/jama.287.14.1840
  17. Petersen M. Our daily meds. Sarah Crichton Books, 2008.
  18. Whitaker R. Anatomy of an epidemic. Broadway Paperbacks, 2010.
  19. Whitaker R. Mad in America. Perseus Books, 2002.
  20. Schneider L. S., Dagerman K. S., Insel P. Risk of death with atypical antipsychotic drug treatment for dementia: meta-analysis of randomized placebo-controlled trials. // JAMA. — 2005. — 19 October (vol. 294, no. 15). — P. 1934—1943. — DOI:10.1001/jama.294.15.1934. — PMID 16234500.
  21. Weich S., Pearce H. L., Croft P., Singh S., Crome I., Bashford J., Frisher M. Effect of anxiolytic and hypnotic drug prescriptions on mortality hazards: retrospective cohort study. // BMJ (Clinical research ed.). — 2014. — Vol. 348. — P. 1996. — PMID 24647164
  22. King's College London - Podcasts & Videos 51st - 70th [online], www.kcl.ac.uk [dostęp 2019-10-27] (ang.).
  23. Moncrieff J., Wessely S., Hardy R. Active placebos versus antidepressants for depression. // The Cochrane Database Of Systematic Reviews. — 2004. — No. 1. — P. 003012—003012. — DOI:10.1002/14651858.CD003012.pub2. — PMID 14974002
  24. Gibbons R. D., Hur K., Brown C. H., Davis J. M., Mann J. J. Benefits from antidepressants: synthesis of 6-week patient-level outcomes from double-blind placebo-controlled randomized trials of fluoxetine and venlafaxine. // Archives Of General Psychiatry. — 2012. — June (vol. 69, no. 6). — P. 572—579. — DOI:10.1001/archgenpsychiatry.2011.2044. — PMID 22393205
  25. Khin N. A., Chen Y. F., Yang Y., Yang P., Laughren T. P. Exploratory analyses of efficacy data from schizophrenia trials in support of new drug applications submitted to the US Food and Drug Administration. // The Journal Of Clinical Psychiatry. — 2012. — June (vol. 73, no. 6). — P. 856—864. — DOI:10.4088/JCP.11r07539. — PMID 22687813
  26. Jensen P. S., Arnold L. E., Swanson J. M., Vitiello B., Abikoff H. B., Greenhill L. L., Hechtman L., Hinshaw S. P., Pelham W. E., Wells K. C., Conners C. K., Elliott G. R., Epstein J. N., Hoza B., March J. S., Molina BSG, Newcorn J. H., Severe J. B., Wigal T., Gibbons R. D., Hur K. 3-year follow-up of the NIMH MTA study. // Journal Of The American Academy Of Child And Adolescent Psychiatry. — 2007. — August (vol. 46, no. 8). — P. 989—1002. — DOI:10.1097/CHI.0b013e3180686d48. — PMID 17667478
  27. Molina BSG, Hinshaw S. P., Swanson J. M., Arnold L. E., Vitiello B., Jensen P. S., Epstein J. N., Hoza B., Hechtman L., Abikoff H. B., Elliott G. R., Greenhill L. L., Newcorn J. H., Wells K. C., Wigal T., Gibbons R. D., Hur K., Houck P. R., MTA Cooperative Group. The MTA at 8 years: prospective follow-up of children treated for combined-type ADHD in a multisite study.// Journal Of The American Academy Of Child And Adolescent Psychiatry. — 2009. — May (vol. 48, no. 5). — P. 484—500. — DOI:10.1097/CHI.0b013e31819c23d0. — PMID 19318991
  28. Marco E. M., Adriani W., Ruocco L. A., Canese R., Sadile A. G., Laviola G. Neurobehavioral adaptations to methylphenidate: the issue of early adolescent exposure. // Neuroscience And Biobehavioral Reviews. — 2011. — August (vol. 35, no. 8). — P. 1722—1739. — DOI:10.1016/j.neubiorev.2011.02.011. — PMID 21376076