Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pomnik Poległym w Służbie
i Obronie Polski Ludowej
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

plac Żelaznej Bramy

Projektant

Jan Bohdan Chmielewski

Data odsłonięcia

20 lipca 1985

Data likwidacji

1991

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Poległym w Służbiei Obronie Polski Ludowej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Poległym w Służbiei Obronie Polski Ludowej”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Poległym w Służbiei Obronie Polski Ludowej”
52,23960°N 21,00246°E/52,239600 21,002460
Multimedia w Wikimedia Commons

Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej – pomnik, który w latach 1985–1991 znajdował się na placu Żelaznej Bramy w Warszawie. Był największym pomnikiem w historii Warszawy po II wojnie światowej[1], jak również najkrócej stojącym.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Monument powstał z inicjatywy delegatów z IX Zjazdu PZPR. Przewodniczącym Społecznego Komitetu Budowy Pomnika był gen. dyw. Wacław Czyżewski, a honorowym przewodniczącym marszałek Polski Michał Żymierski[2].

Rzeźbiarz Bohdan Chmielewski stworzył pomnik o masie 60 ton granitu i brązu o rozmiarach 16 × 20 m. Odsłonięto go 20 lipca 1985, w jubileuszowym roku 40-lecia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[3], krótko po stanie wojennym, w okresie narastania nastrojów antykomunistycznych. Był negatywnie odbierany przez mieszkańców (m.in. był zwyczajowo określany jako „pomnik utrwalaczy” lub „UBelisk“)[4][5][6][1].

Monument rozebrano w 1991. Po rozbiórce przewieziono go na teren bazy Zarządu Dróg Miejskich w Warszawie na Żeraniu[1]. Fragmenty pomnika są eksponowane w parku pomników Fundacji Minionej Epoki w Rudzie Śląskiej[7].

W miejscu pomnika Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej postawiono pomnik Tadeusza Kościuszki.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Paweł Giergoń, Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej [online], Sztuka.net, 2007 [dostęp 2023-02-01].
  2. ↑ Wmurowanie aktu erekcyjnego pomnika „Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej”, „Głos Pomorza”, 167 (9984), 16 lipca 1984, s. 1–2 [dostęp 2023-02-01].
  3. ↑ Dobrosław Kobielski, Józef Zięba: Kronika lat 1944–1986, [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 61. ISBN 83-03-01684-9.
  4. ↑ Piotr Szymaniak, Przeprowadzka „Utrwalaczy”, „Życie Warszawy” [dostęp 2023-02-01].
  5. ↑ Pomniki nie są na zawsze – zdjęcie nr 7, „wyborcza.pl” [dostęp 2023-02-01].
  6. ↑ Warszawskie pomniki nieistniejące, cz. 6 [online], Urząd m.st. Warszawy, 10 czerwca 2022 [dostęp 2023-02-01].
  7. ↑ Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej [online], monuments-remembrance.eu [dostęp 2023-02-17].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pomnik_Poległym_w_Służbie_i_Obronie_Polski_Ludowej&oldid=69609699”