Port lotniczy Bydgoszcz-Szwederowo – Wikipedia, wolna encyklopedia

Międzynarodowy Port Lotniczy im. Ignacego Jana Paderewskiego
Ilustracja
Terminal pasażerski oddany do użytku w 2004
Państwo

 Polska

Miejscowość

Białe Błota, ul.I.Paderewskiego 1, Bydgoszcz[1]

Typ

cywilne

Właściciel

Port Lotniczy Bydgoszcz S.A.

Data otwarcia

1916
2004

Kod IATA

BZG

Kod ICAO

EPBY

Strefa czasowa

UTC +1

Wysokość

72 m n.p.m.

Statystyki ruchu (2021[2])
Liczba pasażerów

99303 22,4%

Liczba operacji

6740 2,6%

Drogi startowe
Kierunek 08/26:

asfaltobeton, 2500 × 60 m

Kierunek 03/21:

trawa, 590 × 100 m

Kierunek 08L/26R:

trawa, 650 × 100 m

Kierunek 12/30:

trawa, 650 × 100 m

Położenie na mapie Bydgoszczy
Mapa konturowa Bydgoszczy, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „BZG”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „BZG”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „BZG”
Ziemia53°05′48″N 17°58′40″E/53,096667 17,977778
Strona internetowa
Mapa lokalizacyjna osiedla Lotnisko w Bydgoszczy. Na zaznaczonym obszarze znajduje się port lotniczy, lotnisko wojskowe, Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 oraz Lotnisko Bydgoszcz-Biedaszkowo

Międzynarodowy Port Lotniczy im. Ignacego Jana Paderewskiego Bydgoszcz (kod IATA: BZG, kod ICAO: EPBY) (po angielsku: Bydgoszcz I.J. Paderewski Airport) – międzynarodowy port lotniczy zlokalizowany około 3 km od centrum Bydgoszczy, znany jako Port lotniczy Bydgoszcz.

Na dzień 1.11.2023 bydgoski port lotniczy jest 10. pod względem wielkości ruchu portem lotniczym w Polsce[3]. Posiada 6 stałych kierunków: 5 stałych połączeń międzynarodowych oraz 1 połączenie krajowe. W 2008 roku MPL Bydgoszcz zanotował najwyższy wzrost ilości odprawionych pasażerów ze wszystkich lotnisk w Polsce wynoszący 54,07% w stosunku do roku 2007[4].

Właścicielami portu lotniczego są: samorząd województwa kujawsko-pomorskiego (ok. 67% udziałów), miasto Bydgoszcz (23%), Państwowe Porty Lotnicze (7%) oraz 12 innych akcjonariuszy.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Port lotniczy w Bydgoszczy im. I.J. Paderewskiego znajduje się w południowo-zachodniej części Bydgoszczy, w odległości 3 km od centrum miasta, częściowo w obrębie gminy Białe Błota[5]. Od południa, wschodu i zachodu otoczone jest Puszczą Bydgoską, a od północy graniczy z bydgoskimi osiedlami: Szwederowo i Górzyskowo. Powierzchnia portu lotniczego wynosi 146 ha, a długość pasa startowego 2,5 km[6].

Terminal[edytuj | edytuj kod]

Terminal w Bydgoszczy ma powierzchnię ok. 7 tys. metrów kwadratowych, przepustowość 500 tys. osób rocznie. Posiada też 7 stanowisk odprawy. 3 gate’y – dwa międzynarodowe ze stanowiskami kontroli paszportowej oraz jeden do obsługi ruchu Schengen.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początki w okresie I wojny światowej[edytuj | edytuj kod]

Pomysł założenia lotniska w Bydgoszczy powstał w niemieckim dowództwie wojskowym w czasach, gdy dopiero próbowano wykorzystywać samoloty do celów wojskowych[7]. Pierwsza korespondencja władz wojskowych z magistratem Bydgoszczy na temat wykupu terenów pod lotnisko datuje się na 1911 rok. W 1913 wybrano pole ćwiczeń Grenadierów Konnych (późniejsze polskie pole ułańskie – od lat 60. XX w. osiedle Błonie[8]), położony na północ od szosy szubińskiej. Próby założenia na tym terenie lotniska oraz budowę hangaru przerwał wybuch I wojny światowej. Do planów władze niemieckie powróciły w 1916. Tym razem pod lotnisko wybrano teren po południowej stronie ul. Szubińskiej (tzw. Müllershof – polskie Biedaszkowo)[7].

Magistrat wykupił na Biedaszkowie około 112 hektarów gruntu, gdzie w latach 1916–1917 urządzono pole wzlotów, zbudowano 10 stalowych, oszklonych hangarów, bocznicę kolejową połączoną z linią BydgoszczInowrocław, hamownię, koszary, warsztaty, magazyny, mieszkania dla oficerów, biura sztabu i inne pomieszczenia. Pole wzlotów dla samolotów było trawiaste i miało powierzchnię ok. 88 ha[7].

W roku 1917 na lotnisku stacjonował niemiecki Lotniczy Oddział Zapasowy nr 13 (niem. Flieger Ersatz Abteilung nr 13), który liczył 14–16 samolotów, 10 oficerów i 100 osób obsługi naziemnej. Na miejscu znajdowała się szkoła obserwatorów lotniczych. Po wybuchu powstania wielkopolskiego (grudzień 1918) dwóch pilotów Polaków (Antoni Bartkowiak i Alojzy Błażyński), którzy służyli w jednostce, dokonało ucieczki do wielkopolskich oddziałów powstańczych[7].

Okres międzywojenny[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 1920 roku, po ratyfikacji traktatu wersalskiego, Bydgoszcz wróciła do Polski. Władze polskie przejęły lotnisko wraz z budynkami i infrastrukturą, natomiast sprzęt został wywieziony przez Niemców. Na lotnisko, które zaliczało się do najlepiej wyposażonych w kraju, przebazowano w 1920 jednostki z Poznania: 10 Eskadrę Wywiadowczą (12 samolotów typu Breguet) oraz 15 Eskadrę Myśliwską (12 samolotów typu Spad i Fokker), które wysłano wkrótce na front wojny polsko-bolszewickiej[9]. Eskadry bojowe trafiły do Bydgoszczy ponownie w 1921 (13 Eskadra Myśliwska) i w 1939 roku w przeddzień kampanii wrześniowej (46 i 49 Eskadra Towarzysząca).

Od 1921 lotnisko mieściło ośrodki szkolące kadry lotnicze – pilotów i mechaników. Pierwszą szkołą, jaką ulokowano na lotnisku bydgoskim była I Szkoła Lotników, przeniesiona w sierpniu 1920 z Dęblina. II Szkoła Lotników powstała w wyniku przeniesienia Krakowskiej Szkoły Pilotów. Pod koniec 1920 w wyniku połączenia powyższych jednostek powstała Bydgoska Szkoła Pilotów[9]. Od 1927 funkcjonowało Centrum Wyszkolenia Podoficerów Lotnictwa, w ramach której szkolono w pilotażu podoficerów i szeregowych w Centralnej Szkole Podoficerów Pilotów Lotnictwa i podoficerów personelu technicznego w Centralnej Szkole Mechaników Lotniczych[9].

W latach 1930–1938 na bydgoskim lotnisku funkcjonowała Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich szkoląca pilotów, mechaników lotniczych, strzelców pokładowych i radiotelegrafistów, a w latach 1933–1936 Szkoła Techniczna Podchorążych Lotnictwa[9]. W 1934 funkcjonujące na lotnisku szkoły lotnicze skupiono w Centrum Wyszkolenia Technicznego Lotnictwa, w 1937 przekształcone w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa Nr 2[9].

Wiosną 1939 do struktur Bazy Lotniczej „Bydgoszcz” przebazowano Detaszowany Dywizjon Lotniczy. W ramach Dywizjonu uruchomiono także jedyny w Polsce Wojskowy Ośrodek Spadochronowy w Bydgoszczy, w celu kształcenia żołnierzy pierwszych polskich jednostek powietrznodesantowych[10].

Łącznie w okresie międzywojennym wyszkolono na lotnisku bydgoskim ok. 1000 oficerów, podoficerów i szeregowych. Do bardziej znanych absolwentów szkół bydgoskich należeli:

Oprócz szkół wojskowych, w warsztatach na terenie lotniska w latach 1924–1930 szkolono uczniów pierwszej w kraju Cywilnej Szkoły Mechaników Lotniczych, której bursę w 1928 otwierał prezydent II RP Ignacy Mościcki[11]. Od 1933 do 1963 funkcjonowała także pod Bydgoszczą Fordońska Szkoła Szybowcowa, która w okresie międzywojennym wykształciła ok. 10% pilotów szybowcowych w Polsce, a po wojnie kolejne 4211 absolwentów[12].

Samolot Junkers F 13 obsługujący pasażerskie loty z Bydgoszczy w latach 1929–1933

Również na w okres międzywojenny przypada początek regularnych połączeń lotniczych z Bydgoszczy do innych miast i krajów. Polskie Linie Lotnicze LOT korzystały z lotniska dzięki uprzejmości władz wojskowych[13], korzystając z wojskowych pomieszczeń dla potrzeb pasażerów i obsługi oraz miejsc postojowych dla samolotów. 1 czerwca 1929 o 10:00 odleciał z Bydgoszczy pierwszy rejsowy samolot do Poznania, który przyleciał wcześniej z Gdańska. Od tej pory do listopada 1929 oferowano codzienne połączenia z Poznaniem i Gdańskiem. W celu ich uruchomienia Ratusz wykupił za 160 tys. zł dwa udziały w LOT, stając się współwłaścicielem linii[14]. Po zawieszeniu połączenia Poznań – Gdańsk władze Bydgoszczy zawarły z LOT-em porozumienie o uruchomieniu komunikacji z Warszawą. Samoloty latały co dzień, z wyjątkiem niedziel. Na bydgoskim lotnisku lądowały też samoloty, które dalej leciały do Gdańska. Również i te połączenia były deficytowe, dlatego ich częstotliwość zmieniała się w zależności od sezonu, np. zimą loty Warszawa – Bydgoszcz – Gdańsk realizowane były we wtorki, czwartki i soboty, a w przeciwną stronę w poniedziałki, środy i piątki.

Następnie Bydgoszcz stała się stacją przesiadkową na trasie WilnoGdańskWarszawaKatowice. Z komunikacji lotniczej korzystały najczęściej osoby odbywające podróże służbowe, czyli przedstawiciele władz i wojskowi. Latano wówczas samolotami Junkers F 13 z 1919 z 4 miejscami dla pasażerów; w 1929 PLL „Lot” posiadał ich 13. Odprawa odbywała się w północno-wschodniej części pola wzlotów w murowanym wojskowym hangarze. Wcześniej pasażerowie – głównie urzędnicy i wojskowi – zbierali się w hotelu Pod Orłem, gdzie znajdowało się biuro LOT i kasa biletowa, czynna także w niedzielę. Bilet do Poznania kosztował 28 zł, do Gdańska 36 zł, a Warszawy 54 zł, przy średniej pensji wynoszącej w latach 30. XX wieku od 200 do 250 złotych. Wysokie ceny nie pokrywały jednak kosztów przelotu (od 1000 do 1500 złotych), do których LOT musiał dopłacać. Pasażerów spod hotelu dowoził na lotnisko autobus LOT-u, wjeżdżający przez bramę od strony ul. Inowrocławskiej. Planowanej na 1931 budowy cywilnego dworca lotniczego nie zrealizowano[6].

W 1930 utrzymywano tylko połączenie z Warszawą. Na tej linii 27 lipca 1931 roku, koło Kaszczorka pod Toruniem po awarii silnika przymusowo lądował i rozbił się pasażerski Junkers F 13 SP-MC „Cezar” (nr fabr. 627) lecący z Bydgoszczy do Warszawy; pilot i jedyny pasażer – oficer 3. Pułku Artylerii Polowej – zostali ranni. W październiku 1931 dla potrzeb połączenia z Gdańskiem uruchomiono oddział celny na bydgoskim lotnisku[13]. Latem 1932 zawieszono nierentowne połączenie z Warszawą, a w maju 1933 z Gdańskiem. Ostatecznie połączenia pasażerskie LOT-u zawieszono 11 września 1933. Ogółem w okresie międzywojennym Port Lotniczy w Bydgoszczy obsłużył 3300 samolotów, 5495 pasażerów (z czego 1517 w 1929), 143156 kg bagażu i towaru oraz 6620 kg poczty i czasopism[13]. Pod względem przewozów, w portach lotniczych Polski, lotnictwo bydgoskie uplasowało się za Wilnem (3,5 tys. samolotów, 14,5 tys. pasażerów) i przed Łodzią (859 samolotów i 2,0 tys. pasażerów)[13]. W tym czasie (od 1 czerwca 1929 roku do 11 września 1933 roku) Bydgoszcz utrzymywała bezpośrednio lub pośrednio połączenie lotnicze z miastami w Polsce (Warszawa, Katowice, Kraków, Lwów, Poznań, Gdańsk) i Rumunii (Bukareszt, Gałacz)[9].

Okres II wojny światowej[edytuj | edytuj kod]

Podczas okupacji niemieckiej na bydgoskim lotnisku szkolono rekrutów Luftwaffe. W latach 1940–1941 stacjonował tu 52. Lotniczy Pułk Szkolny (niem. Flieger-Ausbildungs-Regiment 52), a w latach 1942–1945 Uzupełniający Dywizjon Rozpoznania Taktycznego (niem. Ergänzungs-Nahaufklärungsgruppe)[15]. W 1941 wybudowano betonowy pas startowy. Podczas okupacji działała w Bydgoszczy Konspiracyjna Szkoła dla Małoletnich Lotnictwa kierowana przez komendanta pilota Benedykta Dąbrowskiego. Młodzież tej szkoły zdobyła szturmem lotnisko tuż przed wkroczeniem Armii Radzieckiej do miasta. W lutym i marcu 1945 z lotniska bydgoskiego prowadziła działania bojowe nad Pomorzem 4 Pomorska Mieszana Dywizja Lotnicza oraz pułki lotnicze radzieckich 4. i 16. Armii Lotniczych[15].

Okres 1945–1989[edytuj | edytuj kod]

Po II wojnie światowej na lotnisku stacjonowało szereg jednostek polskiego Lotnictwa Wojskowego: 5 Pułk Lotnictwa Szturmowego (1945–1946) i 4 Pułk Lotnictwa Szturmowego (1945–1950)[15]. Po rozbudowie lotniska na początku lat 50. sformowano w Bydgoszczy 15. Dywizję Lotnictwa Bombowego (w składzie: 7 Pułk Lotnictwa Bombowo-Rozpoznawczego i 33 Pułk Lotnictwa Bombowego) oraz przebazowano 4 Pułk Lotnictwa Szturmowego (1953–1957) oraz 3 Pomorski Lotniczy Pułk Szkolno-Bojowy[15]. Ten ostatni stacjonował tu do 1991 roku zmieniając kilkakrotnie nazwy i dysponując m.in. samolotami: Ił-2, Ił-10, MiG-15, MiG-17, Lim-6, od lat 60. – Su-7, a w latach 80. TS-11 Iskra[16].

Od 1957 do 2007 roku w Bydgoszczy miało siedzibę dowództwo 2. Korpusu Obrony Powietrznej wraz z 43. Eskadrą Lotniczą dla jej potrzeb łącznikowych, a w latach 1949–1991 na potrzeby dowództwa Pomorskiego Okręgu Wojskowego stacjonowała 10 Eskadra Lotnictwa Łącznikowego tzw. „saska”[15]. W Bydgoszczy stacjonowały także: 2 Brygada Radiotechniczna (1974–2006) i 2 Węzeł Łączności (1969–2007).

W 1945 założono na terenie lotniska wojskowego w Bydgoszczy Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2, które swymi korzeniami sięgały Lotniczych Warsztatów Polowych z okresu międzywojennego[15]. W zakładach przeprowadzano remonty samolotów wojskowych, z napędem tradycyjnym i odrzutowym, m.in. Su-22, MiG-29, a od 2010 roku samolotów wielozadaniowych F-16. W związku z rozwojem zakładów i jednostek wojskowych, w latach 60. lotnisko wzbogacono m.in. trzykilometrowy pas startowy oraz zaplecze koszarowe i logistyczne, a w połowie lat 70. przy lotnisku zbudowano ok. 30 schronohangarów dla ciężkich samolotów myśliwsko-bombowych Su-7[16].

Śmigłowiec Lotniczego Pogotowia Ratunkowego

Jedną z unikatowych jednostek lotniczych jakie powstały w Bydgoszczy w latach powojennych był Zespół Lotnictwa Sanitarnego (Lotnicze Pogotowie Ratunkowe), powstały w 1955 jeden z czterech w kraju obok Kielc, Lublina i Katowic. Placówka miała do swej dyspozycji 6 lotnisk: w Bydgoszczy, Fordonie, Toruniu, Inowrocławiu, Grudziądzu i Lisich Kątach. W Lotniczym Pogotowiu Ratunkowym w Bydgoszczy od 1 maja 1971 roku pracował Jan Wróblewski, wybitny sportowiec, dwukrotny mistrz świata w szybownictwie[17].

Okres powojenny charakteryzował się również rozwojem cywilnych, regularnych połączeń lotniczych z Bydgoszczy z ośrodkami w kraju i zagranicy. Regularne połączenia były okresowo zawieszane w okresach przełomów politycznych, stanu wojennego 1981–1983 i w okresie kryzysu gospodarczego w latach 80. XX w. W kolejnych latach PLL LOT utrzymywał następujące połączenia[18]:

  • 1945–1948 – nieregularne loty do Warszawy i Koszalina oraz na linii okrężnej Warszawa – OlsztynGdańsk – Bydgoszcz – Warszawa[6],
  • 1948–1958 – loty regularne do Warszawy i Gdańska,
  • 1969–1981 – loty regularne do Warszawy, sezonowe do Gdańska i Poznania oraz towarowe.

W latach 1969–1981 na lotnisku funkcjonował cywilny port lotniczy PLL LOT. Najdłużej funkcjonującym i eksploatowanym połączeniem z tych lat było Bydgoszcz – Warszawa.

Okres po 1989 roku[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze terminala pasażerskiego

W latach 1991–2010 funkcje logistyczne na rzecz jednostek lotniczego garnizonu Bydgoszcz pełniła 2. Baza Lotnicza „Bydgoszcz”[15]. Zadania transportowe, łącznikowe i ratownicze wykonywała 2 Eskadra Lotnictwa Transportowo-Łącznikowego, a w jej składzie jedyna w Polsce Lotnicza Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza[15].

Reaktywowanie cywilnego portu lotniczego w Bydgoszczy nastąpiło w 1992 w efekcie dokonujących się w kraju przemian gospodarczych. W celu uruchomienia lotniska powołano wówczas Bydgoską Korporację Lotniczą Sp. z o.o., która funkcjonowała do czerwca 1995, kiedy to została przekształcona w spółkę akcyjną Port Lotniczy Bydgoszcz S.A. W 1992 reaktywowano cywilne połączenia czarterowe (Grecja), a od 1996 uruchomiono regularne loty do Warszawy i nieregularne do Szczecina[6]. Początkowo pasażerów odprawiano w tymczasowych pomieszczeniach z kontenerów zlokalizowanych w części lotniska od strony ul. Kujawskiej. 1 maja 2004 został oddany do użytku budynek nowego terminala pasażerskiego. Zarządca portu otrzymał tytuł Firmy roku 2003 za wkład w rozwój regionu i regionalnego transportu lotniczego. 31 stycznia 2004 została wręczona przedstawicielom zarządcy statuetka Polskiego Klubu Biznesu. Przy lotnisku nadal funkcjonowała wojskowa baza lotnicza oraz Lotnicza Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza. Od listopada 2004 cywilny port lotniczy nosi imię Ignacego Jana Paderewskiego.

Znaczącym osiągnięciem spółki było przekształcenie lotniczego portu regionalnego w Bydgoszczy w Międzynarodowy Port Lotniczy. Od 2005 okresowo funkcjonowały międzynarodowe połączenia do Dublina, Liverpoolu, Düsseldorfu Weeze, Birmingham, East Midlands i Bristolu[6]. 30 października 2005 uruchomiono pierwsze stałe, codzienne połączenie międzynarodowe z Londynem Stansted[6]. Z usług portu lotniczego korzystały linie: LOT, Ryanair, Jet Air.

Bydgoskie lotnisko uzyskało koncesję Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej oraz certyfikat Polskie Świadectwo Kwalifikacyjne wydany przez Główny Inspektorat Lotnictwa Cywilnego i certyfikat lotniska użytku publicznego upoważniający do zarządzania lotniskiem w rozumieniu Ustawy Prawo Lotnicze z 2002 roku.

10 marca 2008 roku nowym udziałowcem spółki Port Lotniczy Bydgoszcz SA została austriackie przedsiębiorstwo Meinl Airports International Ltd. (MAI), które zobowiązało się zainwestować 23,5 miliona euro w rozbudowę lotniska. W pierwszej fazie, MAI otrzymał pakiet akcji równy 24,9%, a docelowo objął 49% akcji. Tym samym lotnisko w Bydgoszczy zostało pierwszym i jedynym portem lotniczym w Polsce, gdzie udziały miał zagraniczny inwestor. W styczniu 2009 austriackie przedsiębiorstwo Meinl Airports International Ltd. sprzedało pakiet akcji (48,98%) Portu Lotniczego Bydgoszcz niemieckiemu przedsiębiorstwu Airport Internacional, a w 2010 większościowy pakiet akcji zakupił od niej samorząd województwa kujawsko-pomorskiego (za ok. 4 mln euro – ale nie więcej niż 16,5 mln zł)[19]. 26 października 2010 Urząd Lotnictwa Cywilnego wydał certyfikat cargo na obsługę towarów i poczty oraz na obsługę materiałów niebezpiecznych[6].

9 lutego 2011 odprawiony został milionowy, a 3 października 2018 trzymilionowy[20] pasażer linii lotniczej Ryanair w bydgoskim porcie. W październiku 2012 roku oficjalnie liczba pasażerów przekroczyła 300 tys. pasażerów. Władze dotują przewoźników poprzez reklamy[21] (w 2012 prawie 22 zł na osobę, trzyletni kontrakt to ponad 13,8 mln zł)[22][23].

W listopadzie 2013 LOT zaprzestał realizacji połączenia pomiędzy Bydgoszczą a Warszawą, co oznaczało, że z lotniska odbywały się regularnie wyłącznie loty za granicę[24]. Decyzja ta została podjęta pomimo protestów miejscowych parlamentarzystów, wskazujących na wzrost ruchu pasażerskiego na tej trasie o 27% w ciągu 2 lat[25]. Na skutek działań Urzędu Marszałkowskiego (dotacja dla przewoźnika), kierunek ten przywrócono 14 kwietnia 2014, jednak z uwagi na niską frekwencję 13 marca 2015 nastąpiło jego zawieszenie[26]. Kierunek warszawski został uruchomiony ponownie dopiero w 2019 roku.

Od końca marca 2015 odbywają się loty linii lotniczej Lufthansa do Frankfurtu. Początkowo 4 dni w tygodniu, od listopada 2016 rejsy odbywały się codziennie.

W sezonie letnim 2018 z lotów czarterowych skorzystało prawie 34 960 pasażerów, co oznacza wzrost o 107 proc. w stosunku do roku 2017. Był to jak do tej pory najlepszy wynik w tej kategorii w historii bydgoskiego lotniska[27]. Realizowano wówczas loty do Antalyi, Burgas, na Korfu i Zakynthos[28]. Rok 2018 zakończył się historycznym dla lotniska wynikiem – przekroczono liczbę 400 tysięcy odprawionych podróżnych (dokładnie 413 245)[29].

W 2019 z lotów czarterowych skorzystało 42 514 osób, czyli o 21,6 proc. więcej niż w 2018. Największą popularnością cieszyły się rejsy do tureckiej Antalyi, następnie do Burgas w Bułgarii i na greckie wyspy Zakynthos i Kretę[30].

W 2019 ogłoszono przetarg na budowę nowego lądowiska Lotniczego Pogotowia Ratunkowego w miejscowości Niwy przy drodze krajowej nr 5 w rejonie węzła drogowego „Bydgoszcz Północ”, gdzie w latach 2019–2020 powstały: budynek biurowo-socjalny, pokój operacyjny, hangar na śmigłowiec, pomieszczenie warsztatowe, podziemny zbiornika paliwa lotniczego oraz miejsce postojowe dla śmigłowca ze strefą końcowego podejścia i startów. Działka pod inwestycję została zakupiona pod koniec 2017 r. za ponad 1 mln zł. W rezultacie od 25 listopada 2020 bydgoska baza Lotniczego Pogotowia Ratunkowego (jedna z 21 baz HEMS – Śmigłowcowej Służby Ratownictwa Medycznego), wykorzystująca śmigłowce typu Eurocopter EC 135, przestała użytkować lotnisko w Bydgoszczy[31][32][33].

Z powodu pandemii koronawirusa COVID-19, od 14 marca 2020, kiedy odleciał ostatni samolot do Londynu-Stansted, funkcjonowanie lotniska zostało zawieszone[34]. Od 16 marca do 10 maja 2020 na lotnisku wykonano 72 starty i lądowania (wobec 603 w 2019), co oznaczało spadek operacji lotniczych o 88,1 proc. Spadek ten był niższy niż przeciętna dla trzynastu polskich lotnisk regionalnych (–92,5 proc.), na których wykonano zaledwie 2683 starty i lądowania, tj. o 33 079 mniej w porównaniu z podobnym okresem roku poprzedniego[35]. W tym czasie odprawiono: w kwietniu – 3 pasażerów, w maju – 14, w czerwcu – 125[36]. Regularny ruch lotniczy wznowiono 1 lipca 2020 lotem z Londynu-Stansted[37]. W ciągu pierwszego miesiąca po wznowieniu ruchu na lotnisku odprawiono 8863 pasażerów (spadek w stosunku do 2019 o 81 proc. z poziomu 47160) i przeprowadzono 621 operacji lotniczych[36], w sierpniu 2020 odprawiono 18171 pasażerów (spadek o 38 procent) wykonując 1018 operacji lotniczych (spadek o 25 procent)[38], a we wrześniu 2020 15919 pasażerów (spadek o blisko 62%) i 878 operacji lotniczych (spadek o 22%)[39]. Ogółem rok 2020 zamknięto liczbą 127 959 pasażerów, co oznacza spadek o 69,9%[40].

16 października 2020 na budynku terminalu odsłonięto tablicę upamiętniającą spotkanie Jana Pawła II z kilkuset tysiącami pielgrzymów na lotnisku w Bydgoszczy w czerwcu 1999 roku[41].

Rozprzestrzeniania się pandemii COVID-19 spowodowało zawieszenie lotów z Wielkiej Brytanii od 22 grudnia 2020[42], a następnie całkowite zawieszenie połączeń od 11 stycznia do 27 marca 2021[43] (ostatni lot do Londynu miał miejsce 10 stycznia 2021). W rezultacie w styczniu odprawiono 1710 pasażerów (spadek o blisko 95%) i wykonano 153 operacje lotnicze[44], w lutym 47 pasażerów i 206 operacji lotniczych[45], a w marcu 638 pasażerów i 296 operacji[46]. 28 marca 2021 wznowiono loty do Warszawy[47].

18 czerwca 2021 uruchomione zostało bezpośrednie połączenie sezonowe linii lotniczych LOT do Krakowa[48][49]. Loty były realizowane 2 razy w tygodniu do 10 września 2021[50].

15 lutego 2022 uruchomiono w porcie oddział celny z 17 funkcjonariuszami[51].

18 czerwca 2022 uruchomione zostało połączenie linii lotniczych LOT do Krakowa[52]. Loty będą realizowane 2 razy w tygodniu – we wtorki i soboty do 29 października, natomiast od 30 października loty na tej trasie będą się odbywać w piątki i niedziele[53].

20 września 2022 irlandzkie linie lotnicze Ryanair ogłosiły, iż od 31 października 2022 uruchomione zostanie połączenie do Bristolu[54]. Loty odbywają się z częstotliwością dwóch rejsów w tygodniu, w poniedziałki i piątki[55].

22 września 2022 węgierskie linie lotnicze Wizz Air ogłosiły uruchomienie połączenia do Londynu Luton[56]. Loty odbywają się od 14 grudnia 2022 z częstotliwością dwóch lotów w tygodniu, w środy i niedziele[57].

Kierunki lotów i linie lotnicze[edytuj | edytuj kod]

Mapa konturowa Europy
Kierunki lotów z Portu Lotniczego im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy

Legenda:
kierunki rozkładowe

kierunki czarterowe

Kierunki rozkładowe (sezon zimowy 29.10.2023 – 27.04.2024)[58][59][edytuj | edytuj kod]

Linia lotnicza Kierunek Ilość lotów tygodniowo
Ryanair
  1. Wielka Brytania Birmingham
  2. Irlandia Dublin
  3. Wielka Brytania Londyn-Luton
  4. Wielka Brytania Londyn-Stansted
  5. Wielka Brytania Bristol
  1. x4 (wt, śr, pt, ndz)
  2. x2 (czw, ndz)
  3. x2 (pn, sob)
  4. x4 (pn, pt, sob, ndz)
  5. x2 (pn, sob)
LOT
  1. Polska Warszawa
  2. Polska Sezonowo: Kraków (od 26 kwietnia 2024)
  1. x6 (pn, wt, śr, czw, pt, ndz)
  2. x2 (wt, sob)
Wizz Air
  1. Wielka Brytania Londyn-Luton
  1. x2 (pn, pt)
Razem: 7 kierunków w 3 krajach

Kierunki czarterowe (sezon letni 28.04.2024 – 26.10.2024)[60][edytuj | edytuj kod]

Państwo Kierunek
Turcja Turcja
  1. Antalya
Grecja Grecja
  1. Rodos
  2. Heraklion
Bułgaria Bułgaria
  1. Burgas
Hiszpania Hiszpania
  1. Palma de Mallorca
Razem: 5 kierunków w 4 krajach

Rys techniczny[edytuj | edytuj kod]

Lotnisko przygotowane jest do przyjęcia i obsługi samolotów pasażerskich, transportowych oraz wojskowych o ile wymagają rozbiegu lub dobiegu w granicach 2500 metrów. Droga startowa ma długość 2500 m, szerokość 60 m i nośność PCN 70 F/B/X/T, drogi trawiaste posiadają nośność MTOM 5700 kg.

Lotnisko ma w swoim wyposażeniu:

  • świetlne pomoce nawigacyjne:
    • na kierunku 26, system podejścia w układzie Calverta (825 m), LIH, 3 stopni intensywności.
    • na kierunku 08, uproszczony system podejścia „krzyż” (420 m), LIH, 5 stopni intensywności.
    • na kierunkach 26 oraz 08, światła PAPI 3, 5 stopni intensywności.
  • radiowe pomoce nawigacyjne:
  • NDB BDG 388 kHz
  • osłonę meteorologiczną:
    • lotniskową stację MET, automatyczny system pomiarowy Vaisala.
  • W roku 2012 przedsiębiorstwo Skanska przeprowadziło remont generalny pasa startowego i drogi kołowania do płyty postojowej.

Inwestycje[edytuj | edytuj kod]

Boeing na lotnisku w Bydgoszczy, lipiec 2011

W 2015 roku rozpoczęto remont odnowienia pasa startowego, dróg kołowania oraz modernizację nawierzchni dróg technicznych[61].

Plan generalny dla Portu Lotniczego na lata 2014–2034 zakłada budowę na wydzielonym obszarze lotniska o pow. 50 ha farmy fotowoltaicznej o mocy 25 MW. W marcu 2022 ogłoszono przetarg na realizację tej inwestycji[62].

Statystyki ruchu[edytuj | edytuj kod]

W tym miejscu powinien znaleźć się wykres. Z przyczyn technicznych nie może zostać wyświetlony. Więcej informacji

Zobacz zapytanie i odniesienia źródłowe Wikidata o wartości.

Rok Pasażerowie Cargo (kg) Operacje lotnicze
1998 1451 80 000 449
1999 5340 120 000 1382
2000 14 089 b.d. 1254
2001 6821 b.d. 1969
2002 13 408 b.d. 2342
2003 20 064 b.d. 3378
2004 25 354 267 854 2359
2005 38 682 338 937 1359
2006 133 009 340 503 2685
2007 181 576 411 052 3092
2008 280 182 483 234 7518
2009 275 352 520 447 6376
2010 278 150 413 911 5799
2011 279 536 372 000 7537
2012 340 024 373 000 7424
2013 343 571 340 000 7299
2014 289 329 56 000 6076
2015 341 061 b.d. 5793
2016 337 556 b.d. 6574
2017 331 388 b.d. 7838
2018 413 245[63] b.d. 8763
2019 425 230[64] b.d. 11 134
2020 127 959[40] b.d. 6920[65]
2021 99 303[66] b.d. 6740[66]
2022 253 361[67] b.d.
2023 366 037[68] b.d.
Port lotniczy – widok od strony osiedli Bielice i Szwederowo
Port lotniczy – widok od strony osiedli Bielice i Szwederowo

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Terminal znajduje się na terenie gminy Białe Błota, pas startowy – w granicach miasta.
  2. https://plb.pl/odbicie-w-iv-kwartale-2021-roku-lotnisko-na-drodze-do-odbudowy-siatki-polaczen-sprzed-pandemii/.
  3. Flightradar24, Live Flight Tracker - Real-Time Flight Tracker Map [online], Flightradar24 [dostęp 2023-11-01] (ang.).
  4. Główny Urząd Statystyczny [online], stat.gov.pl [dostęp 2018-05-01] (pol.).
  5. Port Lotniczy Bydgoszcz.
  6. a b c d e f g Port lotniczy Bydgoszcz, [w:] Encyklopedia Bydgoszczy, t. 1. praca zbiorowa pod red. Włodzimierza Jastrzębskiego. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2011. ISBN 978-83-926423-3-6, s. 317.
  7. a b c d Kaliński Arkadiusz. Bydgoskie lotnisko w latach 1916–1939 cz. 1. [w.] Kronika Bydgoska XIX.
  8. Bałachowska Maria, Gołębiewski Janusz: Rozwój gospodarczy i przestrzenny Bydgoszcz w latach 1945–1970. [w:] Kronika Bydgoska IV.
  9. a b c d e f Kaliński Arkadiusz. Bydgoskie lotnisko w latach 1916–1939 cz. 2. [w.] Kronika Bydgoska XX.
  10. Mirosław Gajewski: Wojskowy Ośrodek Spadochronowy w Bydgoszczy w 1939 roku, [w:] Kronika Bydgoska XIII.
  11. Kaliński Arkadiusz. Działalność I Cywilnej Szkoły Mechaników Lotniczych i kursów lotniczych przy Szkole Przemysłowej w Bydgoszczy (1924–1930). [w.] Kronika Bydgoska XXIII.
  12. Chudziński Kazimierz. Szkoła szybowcowa w Fordonie. [w.] Kalendarz Bydgoski 2003.
  13. a b c d Kaliński Arkadiusz: LOT nad Bydgoszczą. [w.] Kalendarz Bydgoski 2013, s. 210–214.
  14. Junkersem lecieli do Warszawy i Wilna. Skończyło się 85 lat temu.
  15. a b c d e f g h http://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/1,128852,12434323,Poznaj_historie_lotnictwa_wojskowego.html dostęp 2017-01-16.
  16. a b http://www.samoloty.pl/historia-lotnictwa-hobby-245/historia-lotnictwa-polskiego-hobby-259/jednostki-lotnicze-w-polsce-hobby-1879/5-pusk-lotnictwa-mypliwsko-szturmowego-w-bydgoszczy-hobby-1955 dostęp 2017-01-17.
  17. Chwaliszewski Zenon. Lotnik niezwykły [w.] Kalendarz Bydgoski 2008.
  18. Michalski Stanisław red. Bydgoszcz wczoraj i dziś 1945–1980. Praca zbiorowa. PWN Warszawa–Poznań 1988.
  19. Bydgoszcz: Marszałek Całbecki leci na bydgoskie lotnisko – 22 stycznia 2010.
  20. Ryanair świętuje w Bydgoszczy. Trzy miliony pasażerów.
  21. Wsparcie dla nowych połączeń – Port Lotniczy Bydgoszcz. [dostęp 2013-07-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-17)].
  22. 24 miliony złotych haraczu dla Ryanaira za… korzystanie z lotniska w Jasionce! | Super Nowości.
  23. Nawet 143 mln zł mogą być warte udokumentowane umowy marketingowe podpisane przez polskie lotniska i samorządy z Ryanairem i Wizz Airem w ciągu ostatnich 7 lat. Niewykluczone, że kwota może być nawet wyższa.
  24. LOT wycofuje się z Bydgoszczy.
  25. Tomasz Zieliński „Tracimy stolicę”, Express Bydgoski 9 września 2013.
  26. Pasazer.com: Lotnisko w Bydgoszczy podsumowało loty Eurolotu [online], Pasazer.com [dostęp 2016-01-17].
  27. Lotnisko podsumowuje sezon czarterowy. Ten był najlepszy w historii.
  28. Lotnisko rośnie. Znowu więcej pasażerów w bydgoskim porcie.
  29. Podsumowanie roku 2018 [online], Port Lotniczy Bydgoszcz [dostęp 2019-05-15] (pol.).
  30. Słaby listopad na bydgoskim lotnisku. Ale i tak będzie rekord.
  31. Nowa baza bydgoskiego Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. Czeka je przeprowadzka. 2019-05-11. [dostęp 2019-05-12].
  32. Małgorzata Czajkowska: Bydgoska filia Lotniczego Pogotowia Ratunkowego będzie miała swoją bazę. 2020-07-20. [dostęp 2020-07-21].
  33. Urszula Jaroszek: Nowa baza Lotniczego Pogotowia Ratunkowego już działa. 2020-11-25. [dostęp 2020-11-26].
  34. Koronawirus. Bydgoskie lotnisko ciągle puste. Linie lotnicze przedłużają zawieszenie lotów.
  35. Gdańsk największym lotniskiem regionalnym w Polsce w czasie pandemii.
  36. a b Bydgoskie lotnisko odrodziło się w lipcu. Ale do normalności daleko.
  37. Na bydgoskim lotnisku znowu ruch. Po 100 dniach przerwy wylądował pierwszy samolot.
  38. Na bydgoskim lotnisku sierpień lepszy od lipca. Ale dobrze nie jest.
  39. Bardzo słabe statystyki bydgoskiego lotniska. I na razie lepiej nie będzie.
  40. a b Bydgoskie lotnisko pikowało w 2020 r. Tak jak inne w Polsce. 2021-01-23. [dostęp 2021-01-24].
  41. Tablica na lotnisku. Te Deum w filharmonii. Rocznica wyboru Jana Pawła II.
  42. Ostatni lot z Londynu do Bydgoszczy przed zamknięciem granicy. Były łzy szczęścia i lęk przed przyszłością.
  43. Bydgoskie lotnisko zamarło. Ale Ryanair wróci, powrót zapowiada też LOT i Lufthansa.
  44. Dobre i złe wieści na temat lotów z Bydgoszczy. Wiemy, kiedy mają wrócić regularne rejsy.
  45. Na bydgoskie lotnisko LOT wróci za dwa tygodnie, a Ryanair w maju. Lufthansa odleciała.
  46. Ryanair przesunął powrót na bydgoskie lotnisko na połowę maja.
  47. [1].
  48. Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2021-08-12].
  49. Pasazer.com: LOT: Nowe połączenie krajowe z Krakowa [online], Pasazer.com [dostęp 2021-09-16] (pol.).
  50. W godzinę na drugi koniec Polski [online], Port Lotniczy Bydgoszcz [dostęp 2021-09-16] (pol.).
  51. Oddział celny otwarty w Porcie Lotniczym Bydgoszcz. Komu i po co jest potrzebny?
  52. Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2022-05-18].
  53. Bydgoszcz: Nowy rozkład rejsów do Krakowa [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2022-09-20] (pol.).
  54. Pasazer.com: Bydgoszcz: Ryanair poleci do Bristolu [online], Pasazer.com [dostęp 2022-09-20] (pol.).
  55. Bristol dołączy jesienią do siatki tras Ryanaira z Bydgoszczy [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2022-09-20] (pol.).
  56. Wizz Air połączy Bydgoszcz z Londynem. Wkrótce kolejna trasa znad Brdy [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2022-09-22] (pol.).
  57. Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2022-11-05].
  58. Siatka połączeń i rozkłady: [online], Port Lotniczy Bydgoszcz [dostęp 2023-11-01] (pol.).
  59. Błażej Bembnista, W 2024 roku będą loty Bydgoszcz - Kraków. Wiemy, kiedy rozpoczną się rejsy [online], metropoliabydgoska.pl, 22 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-25] (pol.).
  60. Lato 2024 [online], Port Lotniczy Bydgoszcz [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  61. Justyna Urbaniak: Bydgoszcz: Trwa remont infrastruktury lotniskowej. Port nieczynny dla pasażerów.. ZDG TOR Sp. z o.o, 2015-03-17. [dostęp 2016-06-15].
  62. Bydgoskie lotnisko będzie pozyskiwać energię ze słońca. Dostało na to zielone światło.
  63. Podsumowanie roku na bydgoskim lotnisku. Duży wzrost pasażerów. 2019-01-08. [dostęp 2019-01-08].
  64. Bydgoskie lotnisko pobiło rekord frekwencji. A ma być lepiej. 2020-01-13. [dostęp 2020-01-13].
  65. Regionalne lotnisko podsumowało rok pandemii [online], Port Lotniczy Bydgoszcz [dostęp 2021-09-21] (pol.).
  66. a b Odbicie w IV kwartale 2021 roku. Lotnisko na drodze do odbudowy siatki połączeń sprzed pandemii [online], Port Lotniczy Bydgoszcz [dostęp 2022-02-05] (pol.).
  67. Port Lotniczy Bydgoszcz podsumował 2022 r. Są powody do zadowolenia [online], Gazeta Wyborcza Bydgoszcz [dostęp 2023-01-28] (pol.).
  68. Błąd Lua w module „mw.uri.lua”, w linii 142: Invalid port number in string.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kaliński Arkadiusz, Gadacz Remigiusz, red. Jacek Woźny, „100 lat lotnictwa w Bydgoszczy”. [w.] Pejzaż 2016
  • Michalski Stanisław red. Bydgoszcz wczoraj i dziś 1945–1980. Praca zbiorowa. PWN Warszawa–Poznań 1988.
  • Kaliński Arkadiusz. Bydgoskie lotnisko w latach 1916–1939 cz. 1. [w.] Kronika Bydgoska XIX.
  • Kaliński Arkadiusz. Bydgoskie lotnisko w latach 1916–1939 cz. 2. [w.] Kronika Bydgoska XX.
  • Kaliński Arkadiusz. Szybownictwo w Bydgoszczy w okresie międzywojennym. [w.] Kronika Bydgoska XXII.
  • Kaliński Arkadiusz. Działalność I Cywilnej Szkoły Mechaników Lotniczych i kursów lotniczych przy Szkole Przemysłowej w Bydgoszczy (1924–1930). [w.] Kronika Bydgoska XXIII.
  • Bruski Bronisław. Wspomnienia szybownika. [w.] Kalendarz Bydgoski 1975
  • Zakrzewski Bogdan. Sportowe skrzydła. [w.] Kalendarz Bydgoski 1977
  • Kamiński Jan. Szkoła Lotnicza w Świeciu. [w.] Kalendarz Bydgoski 1991
  • Kuczma Rajmund. Szybowisko w Fordonie. [w.] Kalendarz Bydgoski 1995
  • Chudziński Kazimierz. Szkoła szybowcowa w Fordonie. [w.] Kalendarz Bydgoski 2003
  • Chwaliszewski Zenon. Lotnik niezwykły. [w.] Kalendarz Bydgoski 2008
  • Bydgoskie Lotnisko. TMMB, wrzesień 2007. [dostęp 2017-04-25].
  • Statystyki pasażerskiego regularnego oraz czarterowego ruchu lotniczego w polskich portach lotniczych w latach 2004–2007. Urząd Lotnictwa Cywilnego, kwiecień 2008. [dostęp 2011-02-09].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]