French
DeutschPsy na smyczy – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | |
| Medium | |
| Wymiary | 112 × 174 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Psy na smyczy (hiszp. Perros y útiles de caza lub Perros en traílla) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi.
Seria kartonów do tapiserii[edytuj | edytuj kod]
Dzieło to należało do serii kartonów do tapiserii – obrazów olejnych o znacznych rozmiarach przygotowywanych jako wzór dla warsztatów tkackich Królewskiej Manufaktury Tapiserii Santa Bárbara w Madrycie. Na ich podstawie tkano barwne gobeliny, które zdobiły wnętrza królewskich posiadłości[1]. Była to pierwsza seria, którą Goya wykonał dla Karola IV (wtedy jeszcze infanta, księcia Asturii) z przeznaczeniem do jadalni pałacu-klasztoru Escorial[2][3]. Seria została ukończona w 1775 roku, a jej tematem były łowy i wędkarstwo – ulubione rozrywki przyszłego monarchy i jego ojca Karola III. Oprócz Psów na smyczy w jej skład wchodziły dzieła: Polowanie na przepiórki, Polowanie na dzika, Myśliwy z psami, Myśliwy ładujący broń, Polowanie z wabikiem, Wędkarz, Muchachos cazando con un mochuelo i Caza muerta. Wykonanie tej serii kartonów, która została dobrze przyjęta przez książęcą parę, otworzyło Goi drogę do kariery na dworze[4].
Analiza[edytuj | edytuj kod]
W pierwszym roku pracy jako malarz kartonów do tapiserii Goya pracował pod kierunkiem swojego szwagra Francisco Bayeu. Bayeu, doświadczony artysta o niekwestionowanej pozycji na dworze, wykonywał szkice kartonów, nad którymi później pracował Goya. Jego pierwsze projekty są utrzymane w stylu nadwornych projektantów gobelinów, przypominają zwłaszcza prace José del Castillo i Ramona Bayeu, brata Francisca[4][5]. Dopiero po ukończeniu tej serii i pozytywnej opinii królewskiej rodziny, Goya otrzymał pozwolenie na wykonywanie kartonów według własnych projektów.
Wydłużony kształt tego dzieła świadczy o tym, że powstały na jego podstawie gobelin mógł wisieć nad drzwiami jadalni lub nad oknem[według kogo?]. Kompozycja uwzględnia perspektywę potencjalnego widza, który patrzył na wysoko zawieszony gobelin z dołu. Przedstawione na obrazie psy gończe siedzą na niewielkim wzniesieniu tworząc kompozycję piramidalną – układ typowy dla twórczości Antona Rafaela Mengsa, czołowego artysty epoki. Przed nimi leżą skrzyżowane strzelby i przybory łowieckie: woreczki na kule i śrut, róg z prochem i nóż myśliwski. Istotna jest umiejętność malowania zwierząt, które Goya często przedstawiał również w swoich późniejszych pracach. Barwy nieba i roślinności to zlewające się odcienie niebieskiego i zielonego, podobnie jak w stanowiącym parę z tym obrazem Polowaniem z wabikiem.
W późniejszych projektach Goya znacznie poprawił styl, koloryt i kompozycję, osiągając pod tym względem mistrzostwo w dziele Parasolka[6].
Historia obrazu[edytuj | edytuj kod]
W 1869 roku Psy na smyczy razem z innymi sześcioma kartonami do tapiserii zostały skradzione z piwnic Królweskiego Pałacu w Madrycie. Malarz Raimundo de Madrazo odnalazł to dzieło w Paryżu, kupił je, a następnie ofiarował Muzeum Prado w 1895 roku[7][8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rose Marie Hagen, Rainer Hagen: Francisco Goya. Taschen, 2003, s. 7–12. ISBN 83-89192-40-3.
- ↑ Francisco Goya. Poznań: Oxford Educational, 2006. ISBN 83-7425-497-1.
- ↑ José Enrique García Melero: Arte español de la Ilustración y del siglo XIX: En torno a la imagen del pasado. Encuentro, 1998. ISBN 84-7490-478-1.
- ↑ a b José Manuel Arnaiz: Francisco de Goya, cartones y tapices. Espasa Calpe, 1987, s. 56. ISBN 84-2395-284-3.
- ↑ Robert Hughes: Goya. Artysta i jego czas. WAB, 2006, s. 94–99. ISBN 83-7414-248-0. OCLC 569990350.
- ↑ Enrique Lafuente Ferrari: Breve Historia de la Pintura Española, Tom II. Madryt: Ediciones AKAL, 1987, s. 402. ISBN 84-760-0182-7.
- ↑ Ferrán Aribau, Francesc Ruidera, Lluís Altafuya, Roberto Castillo, Xavier Costaneda: Goya: su tiempo, su vida, su obra. Madryt: LIBSA, 2006, s. 206. ISBN 84-662-1405-4.
- ↑ Perros en traílla. museodelprado.es. [dostęp 2012-10-08]. (hiszp.).