French
DeutschRMS Lusitania – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Bandera | |
|---|---|
| Port macierzysty | |
| Armator | |
| Dane podstawowe | |
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | John Brown & Company |
| Data wodowania | 7 czerwca 1906 |
| Data zatonięcia | 7 maja 1915 |
| Dane techniczne | |
| Liczebność załogi | 804 |
| Liczba pasażerów | 2165 |
| Długość całkowita (L) | 232,31 m |
| Szerokość (B) | 26,82 m |
| Zanurzenie (D) | 10,21 m |
| Pojemność | brutto 31 932 RT |
| Napęd mechaniczny | |
| Silnik | |
| Liczba śrub napędowych | 4 |
| Prędkość maks. | 26 w. |
RMS (ang. Royal Mail Steamer) Lusitania – brytyjski parowiec transatlantycki, zbudowany w stoczni Wallsend w Newcastle na zamówienie Cunard Line, zwodowany 7 czerwca 1906. Wraz z bliźniaczą „Mauretanią” był to w swoim czasie największy i najszybszy statek na szlaku atlantyckim i do wprowadzenia do eksploatacji „Olympica” i „Titanica” najbardziej luksusowy statek świata. Obie jednostki zostały zaprojektowane przy współpracy specjalistów z Admiralicji i cechowały się unikatowym napędem parowym oraz specjalnie zaprojektowaną konstrukcją kadłuba. Choć „Mauretania” była szybsza od „Lusitanii”, większym uznaniem pasażerów cieszyła się ta ostatnia, przede wszystkim ze względu na lepsze i bogatsze wyposażenie. Ich siostrzanym statkiem była trzecia z tej serii „Aquitania” (zwodowana w kwietniu 1913).
Błękitna Wstęga Atlantyku[edytuj | edytuj kod]
- październik 1906 podczas podróży do Southampton przy prędkości 23,61 węzła
- październik 1907 podczas podróży do Nowego Jorku przy prędkości 23,99 węzła
- lipiec 1908 podczas podróży do Nowego Jorku przy prędkości 25,01 węzła
- lipiec 1909 podczas podróży do Nowego Jorku przy prędkości 25,85 węzła
Zatopienie Lusitanii[edytuj | edytuj kod]
„Lusitania” zatonęła podczas I wojny światowej, 7 maja 1915, po storpedowaniu przez niemiecki okręt podwodny U-20 podczas jej 202. rejsu przez Atlantyk kiedy odkryto, że przewozi broń dla brytyjskiej armii. Dowódca okrętu podwodnego, Walther Schwieger, twierdził później, że wystrzelił tylko jedną torpedę – jednak statek tego typu był odporny na trafienie pojedynczą torpedą, zarówno z powodu swojej wielkości, jak i stosowania grodzi wodoszczelnych (mimo uszkodzeń „Lusitania” nadal płynęła z prędkością przekraczającą 18 węzłów). Ostatecznie statek poszedł na dno z powodu drugiego wybuchu, którego źródło i przyczyny nie są do końca wyjaśnione[1]. Wśród nich wymienia się:
- wybuch pyłu węglowego
- wybuch amunicji i materiałów wybuchowych przewożonych w ładowni – wbrew zakazom „Lusitania” przewoziła tego typu ładunek[2]
- wybuch pyłu aluminiowego (46 ton), przewożonego dla Royal Arsenal
- wybuch kotłów parowych po zalaniu ich wodą.
W 1993 wrak RMS „Lusitania” leżący 18 km od latarni Old Head of Kinsale u południowego wybrzeża Irlandii zbadał amerykański oceanograf i badacz wraków Robert Ballard[3]. Zatonięcie „Lusitanii” pociągnęło za sobą śmierć 1198 pasażerów – była to największa katastrofa od czasu zatonięcia „Titanica” w kwietniu 1912. Ocalały 764 osoby.
Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]
- pojemność rejestrowa brutto – 31 938 BRT
- wyporność – 44 000 ton
- wymiary – 232,31 × 26,82 m (762,2 × 88,0 stóp)
- liczba kominów – 4
- liczba masztów – 2
- konstrukcja: stalowa
- silniki: wysokoprężne turbiny parowe
- prędkość – do 27 węzłów
- zbudowany w stoczni Swan, Hunter & Wigham Richardson
- położenie stępki – 16 czerwca 1904
- wodowanie – 7 czerwca 1906
- dziewicza podróż – 7 września 1907
- liczba miejsc dla pasażerów – 2165 w trzech klasach:
- 563 w pierwszej
- 464 w drugiej
- 1138 w trzeciej
Teorie spiskowe[edytuj | edytuj kod]
Istnieje szereg teorii spiskowych twierdzących, że uczestnictwo Amerykanów w I wojnie światowej było wynikiem sprowokowania Niemców przez ówczesnego amerykańskiego sekretarza stanu, Roberta Lansinga, do zatopienia „Lusitanii” z cywilami na pokładzie[potrzebny przypis]. W rezultacie amerykańskie społeczeństwo zaczęło wyrażać coraz większą gotowość do walki i rozpoczęło się masowe wstępowanie w szeregi wojska. Istnieją przekazy, że agenci niemieccy w Stanach Zjednoczonych, wiedząc o planowanej przez amerykańskich strategów operacji false flag, dążyli do uniknięcia tragedii (Niemcy bały się przystąpienia Stanów Zjednoczonych do wojny), publikując w amerykańskiej prasie ostrzeżenia, by nie kupować biletów na rejsy statków pasażerskich wpływających na wody objęte działaniami wojennymi[4].
Przeświadczenie, że katastrofa ta odegrała kluczową rolę we włączeniu się Stanów Zjednoczonych do I wojny światowej, zdecydowanie kwestionuje Erik Larson w publikacji o tragedii „Lusitanii”[5]. Statek został zatopiony 7 maja 1915, natomiast Stany Zjednoczone przystąpiły do wojny dopiero 6 kwietnia 1917.
Obecność w kulturze[edytuj | edytuj kod]
O zatopieniu statku Winsor McCay nakręcił w 1918 film rysunkowy Zatopienie Lusitanii.
Do tego zdarzenia nawiązuje też 1. odcinek serialu dokumentalnego Największe kłamstwa w historii (History's Greatest Lies) (2017) pt. Rok 1915. Zatopienie Lusitanii[6][7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jasper Copping, No evidence that explosives speeded Lusitania’s sinking [online], Independent.ie, 1 lipca 2012 [dostęp 2017-11-26] (ang.).
- ↑ Bill Browne, Blackwater diver finds ‘smoking gun’ ammo on sunken Lusitania [online], Independent.ie, 2 października 2008 [dostęp 2017-11-26] (ang.).
- ↑ Robert D. Ballard, Rick Archbold, Ken Marshall: The Lost Ships of Robert Ballard. Toronto, Ontario: Madison Press Books, 2005, s. 45. ISBN 978-1-895892-57-4.
- ↑ Kaplan 2015 ↓, s. 59.
- ↑ Larson E., Tragedia Lusitanii, wyd. Sonia Draga, Katowice 2016, s. 415.
- ↑ https://www.imdb.com/title/tt14212652/episodes?season=1
- ↑ https://www.teleman.pl/tv/Najwieksze-Klamstwa-w-Historii-Rok-1915-Zatopienie-Lusitanii-1-1989393
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Larson Erik, Tragedia Lusitanii, wyd. „Sonia Draga”, Katowice 2016, ISBN 978-83-7999-574-5.
- Philip Kaplan, U-booty: podwodna armia Hitlera, Grzegorz Siwek, Wydawnictwo RM (red.), Warszawa: Wydawnictwo RM, 2015, ISBN 978-83-7773-298-4, OCLC 909972749.
