Robert Erskine Childers – Wikipedia, wolna encyklopedia

Erskine Childers

Robert Erskine Childers

Robert Erskine Childers (1920)
Data i miejsce urodzenia	25 czerwca 1870 Londyn
Data i miejsce śmierci	24 listopada 1922 Dublin
Zawód, zajęcie	pisarz, żołnierz, polityk, bojownik o niepodległość Irlandii.
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Erskine Childers, wł. Robert Erskine Childers^[1] (ur. 25 czerwca 1870 w Londynie, zm. 24 listopada 1922 w Dublinie) – irlandzki pisarz, polityk, działacz nacjonalistyczny, żołnierz, bojownik o niepodległość Irlandii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 25 czerwca 1870 r. w Londynie^[2], jego ojciec Robert Caesar Childers był tłumaczem orientalistą, a matka Anna pochodziła z zamożnej, protestanckiej rodziny Bartonów. Po śmierci obojga rodziców, od dwunastego roku życia, wychowywał się wraz z czwórką rodzeństwa w rezydencji rodziny matki. Ukończył Haileybury College i Trinity College w Cambridge, gdzie studiował prawo i był redaktorem uniwersyteckiego Cambridge Review^[3]. Pracował jako urzędnik w Izbie Gmin^[2] od ukończenia studiów (1895)^[3] do 1910 r.^[2]. W tym okresie życia, gdy jego kuzyn, poseł Hugh Childers, lobbował w parlamencie na rzecz autonomii Irlandii, Robert Erskine Childers był temu pomysłowi zdecydowanie przeciwny^[3].

W 1898 r. wstąpił do Londyńskich Ochotników Imperialnych^[1]. Pracę w parlamencie przerwał w czasie II wojny burskiej, kiedy podjął ochotniczo^[3] służbę jako artylerzysta^[1]. To prawdopodobnie w Transwalu, być może podczas rozmów z burskimi jeńcami, zaczął zrażać się do brytyjskiego imperializmu^[3].

Po 1910 r. zrezygnował z pracy w Londynie i poświęcił się walce o niepodległość Irlandii. W lipcu 1914 r. przeszmuglował do Howth własnym jachtem ładunek broni zakupionej w Niemczech i przekazał go Irlandzkim Ochotnikom. Pomimo zaangażowania w antybrytyjską działalność w Irlandii^[2], Childers uwierzył, że Ententa poprze irlandzką sprawę^[1]. W związku z tym służył w brytyjskich siłach zbrojnych podczas I wojny światowej, będąc oficerem wywiadu i rozpoznania lotniczego^[2]. Uzyskał odznaczenie Distinguished Service Cross, jednak brutalna reakcja władz na powstanie wielkanocne zaburzyła jego wiarę w przychylność Wielkiej Brytanii, a ustawa rozszerzająca pobór do wojska w Irlandii doprowadziła do całkowitego porzucenie dotychczasowych nadziei^[1]

W 1919 r., po ciężkim ataku grypy, został zwolniony z wojska. Wyjechał do rodziny matki, gdzie kuzyn Robert Barton poznał go z Michaelem Collinsem, a ten z kolei z Éamonem de Valerą. Pod wpływem tych znajomości porzucił koncepcję autonomii irlandzkiej, a całkowicie poparł ideę pełnej niezależności i utworzenia Republiki Irlandzkiej^[1]. W 1921 r. został wybrany z hrabstwa Wicklow posłem do Zgromadzenia Irlandzkiego z ramienia Sinn Féin i został ministrem propagandy. W tym samym roku był sekretarzem irlandzkiej delegacji negocjującej traktat angielsko-irlandzki. Sprzeciwiając się ustępstwom, które przywódcy delegacji, Griffith i Collins, poczynili na rzecz Brytyjczyków, Childers użył aparatu propagandy do wsparcia Irlandzkiej Armii Republikańskiej w rozpoczynającej się wówczas wojnie domowej^[2].

Pojmany przez irlandzkie siły rządowe, został skazany na śmierć za nielegalne posiadanie broni i rozstrzelany^[4] 24 listopada 1922 r. w Dublinie^[2].

Najbardziej znanym utworem w jego twórczości jest The Riddle of the Sands: A Record of Secret Service (1903), powieść szpiegowska, która cieszyła się bardzo dużą popularnością w Wielkiej Brytanii^[3]. W książce tej Childers przewidział wybuch wojny brytyjsko-niemieckiej. The Observer umieścił powieść na liście 100 największych powieści wszech czasów^[1]. Był zapalonym i doświadczonym żeglarzem, posiadał własny jacht, żeglował nim do Niemiec i Skandynawii^[3]. Jacht Asgard Childersa stanowi element kolekcji National Museum of Ireland^[1].

W 1904 r. ożenił się z pochodzącą z Bostonu Mary Ellen Osgood, z którą miał dwóch synów. Starszy z nich, Erskine Hamilton Childers, został czwartym prezydentem Irlandii^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]