French
DeutschShih Ming-teh – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |||||||||||
| Nazwisko chińskie | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
Shih Ming-teh (ur. 15 stycznia 1941 w Kaohsiung[1], zm. 15 stycznia 2024[2]) – tajwański polityk, w okresie tzw. białego terroru jeden z czołowych dysydentów, nazywany „tajwańskim Mandelą”[3]. Jako więzień polityczny był więziony przez w sumie 25 lat.
W 1961 roku ukończył wojskową szkołę artylerii[1]. Za działalność opozycyjną wobec rządzącego Kuomintangu został oskarżony o próbę przewrotu i w 1962 roku skazany na karę pozbawienia wolności[3]. Opuścił więzienie w 1977 roku, angażując się w ruch dangwai[1]. Za udział w spacyfikowanym przez władze wiecu opozycji w 1979 roku (tzw. incydent Kaohsiung) został aresztowany i w 1980 roku skazany na karę śmierci, ostatecznie złagodzoną do dożywocia. Podczas pobytu w więzieniu był nominowany przez Lecha Wałęsę do Pokojowej Nagrody Nobla[3]. Odmówił skorzystania z amnestii ogłoszonej przez prezydenta Chiang Ching-kuo. Ostatecznie opuścił więzienie w 1990 roku[3].
Po wyjściu z więzienia był w latach 1990-1991 przewodniczącym Tajwańskiej Fundacji Praw Człowieka[1]. Zaangażował się także w działalność Demokratycznej Partii Postępowej, w latach 1993-1996 był jej przewodniczącym[3]. Od 1993 do 2002 roku sprawował mandat deputowanego do Yuanu Ustawodawczego[1]. Z czasem zdystansował się od DPP i opuścił szeregi tej partii, nie zgadzając się z jej silnie niepodległościową retoryką[3]. W 2006 roku zainicjował ruch masowych protestów przeciw oskarżanemu o korupcję prezydentowi Chen Shui-bianowi[3]. W 2015 roku zapowiedział start jako kandydat niezależny w wyborach prezydenckich, nie udało mu się jednak zebrać wymaganej liczby podpisów[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e The Republic of China Yearbook. Taipei: Government Information Office, 2008, s. 291. ISBN 978-98601-5646-1.
- ↑ Former DPP Chairman Shih Ming-teh dies at age 83. focustaiwan.tw. [dostęp 2024-01-15]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g John F. Copper: Historical Dictionary of Taiwan (Republic of China). Lanham: Scarecrow Press, 2015, s. 251-252. ISBN 978-1-4422-4306-4.
- ↑ Abraham Gerber: Shih Ming-te fails to meet threshold, ends candidacy. 2015-09-16. [dostęp 2015-11-17]. (ang.).