Spotkanie nad Łabą – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zaaranżowane zdjęcie z 27 kwietnia 1945. Po lewej William Robertson (podporucznik armii amerykańskiej), po prawej Aleksander Sylwaszko (porucznik Armii Czerwonej). W tle znajdują się flagi amerykańska i radziecka oraz napis East meets West (pol: Wschód spotyka Zachód)

Spotkanie nad Łabą (ros. Встреча на Эльбе) lub Dzień Łaby (ang. Elbe Day) – pierwsze spotkanie, do którego doszło 25 kwietnia 1945 roku podczas II wojny światowej, pomiędzy wojskami amerykańskimi oraz radzieckimi w okolicach niemieckiego miasta Torgau nad rzeką Łaba. W rezultacie spotkania wojsk alianckich, resztki sił Wehrmachtu zostały rozbite na dwie części – północną i południową[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W wyniku operacji łużyckiej wojska 1 Frontu Ukraińskiego podeszły nad Łabę. Wojska amerykańskie dzięki inwazji w zachodnich Niemczech dotarły pod okolice miasta Torgau. W ostatnim tygodniu kwietnia Amerykanie zdawali sobie sprawę, że Sowieci są blisko, a dziesiątki patroli amerykańskich sondowało za wschodnim brzegiem Muldy, mając nadzieję na spotkanie. Ostatecznie dokonały tego oddziały 69 Dywizji Piechoty(inne języki) V Korpusu 1 Armii. 25 kwietnia o godzinie 11:30 mały patrol z 69 Dywizji Piechoty spotkał samotnego radzieckiego kawalerzystę z 5 Gwardyjskiej Armii we wsi Leckwitz[2].

26 kwietnia dowódca dywizji, gen. Emil F. Reinhardt(inne języki), spotkał się z płk. Władimirem Rusakowem(inne języki) z radzieckiej 58 Dywizji Strzeleckiej Gwardii w Torgau na pierwszej oficjalnej ceremonii połączenia wojsk alianckich. Następnego dnia, 27 kwietnia, wykonano zaaranżowane zdjęcie upamiętniające spotkanie obu wojsk[3][4][5][6].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1995 roku Federacja Rosyjska wybiła monetę okolicznościową o wartości 3 rubli z okazji 50. rocznicy Dnia Łaby[7].

W 75. rocznicę wydarzenia prezydent Rosji Władimir Putin oraz prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump wydali wspólne oświadczenie wspominające wydarzenie 25 kwietnia 1945 roku[8].

W kulturze[edytuj | edytuj kod]

W nawiązaniu do wydarzenia nakręcono m.in. film Spotkanie nad Łabą[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Bitwa o Berlin Operacja berlińska [online] [dostęp 2021-04-20] (pol.).
  2. Bedessem 1996 ↓.
  3. Евгений Лисанов, Прыжок к Эльбе [online] [dostęp 2021-04-20] (ros.).
  4. Program of the Elbe Day 2010 [online] [dostęp 2021-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-19] (ang.).
  5. Boris Egorov, Elbe Day: When Russians and Americans embraced and shook hands in friendship [online] [dostęp 2021-04-20] (ang.).
  6. Bedessem 1996 ↓, s. 30.
  7. 3Rubles The Liberation of Europe from Fascism. The Meeting on the Elbe [online] [dostęp 2021-04-20] (ang.).
  8. Wspólne oświadczenie prezydentów USA i Rosji [online] [dostęp 2021-04-20] (pol.).
  9. Spotkanie nad Łabą [online] [dostęp 2021-04-20] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]