French
DeutschStanisław Świętochowski – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | 4 sierpnia 1899 | ||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 25 grudnia 1940 | ||||||||||||||||||||||||
| Informacje klubowe | |||||||||||||||||||||||||
| Klub | |||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Stanisław Dominik Świętochowski (ur. 4 sierpnia 1899 w Warszawie, zm. 25 grudnia 1940 w Moskwie[1]) – polski dyplomata, w młodości lekkoatleta, olimpijczyk.
Młodość[edytuj | edytuj kod]
Ukończył w 1917 Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie. Podjął studia na Politechnice Warszawskiej na kierunku inżynieria budowlana, ale przerwał je wstępując ochotniczo do Wojska Polskiego. Walczył w wojnie polsko-radzieckiej.
Kariera lekkoatletyczna[edytuj | edytuj kod]
Startował w latach 1921-1924. Wystąpił na igrzyskach olimpijskich w 1924 w Paryżu, gdzie odpadł w eliminacjach biegu na 400 metrów[1].
Był mistrzem Polski w biegu na 400 metrów i na biegu na 800 metrów w 1922 oraz w sztafecie 4 × 100 metrów w 1923, a także brązowym medalistą w biegu na 100 metrów w 1921, w biegu na 400 metrów w 1921 i 1923 oraz w skoku w dal w 1922[2]. Sześciokrotnie poprawiał rekordy Polski: w biegu na 400 metrów przez płotki na 1:06,3 (28 lipca 1923 w Warszawie)[3], w sztafecie 4 × 100 m na 46,7 (2 lipca 1922 w Warszawie) i 46,4 (29 lipca 1923 w Warszawie)[4], w sztafecie szwedzkiej na 2:08,8 (9 lipca 1922 w Warszawie), w sztafecie olimpijskiej na 3:48,6 (16 lipca 1922 we Lwowie) i w sztafecie 10 × 100 m na 1;59,5 (8 maja 1924 w Warszawie)[5].
Wystąpił w pierwszym meczu reprezentacji lekkoatletycznej Polski z Czechosłowacją i Jugosławią w biegu na 800 metrów (5. miejsce) i w sztafetach 4 × 100 metrów i 4 × 400 metrów.
Rekordy życiowe[5]:
- bieg na 100 metrów – 11,3 (27 maja 1922, Warszawa)
- bieg na 400 metrów – 53,1 (2 lipca 1922, Warszawa)
- bieg na 800 metrów – 2:06,0 (1 lipca 1922, Warszawa)
- bieg na 400 metrów przez płotki – 1:06,3 (28 lipca 1923, Warszawa)
- skok w dal – 5,93 (31 lipca 1921, Warszawa)
- trójskok – 10,41 (31 lipca 1921, Warszawa)
Był zawodnikiem Polonii Warszawa.
Działalność dyplomatyczna[edytuj | edytuj kod]
20 czerwca 1924 Świętochowski zakończył karierę sportową i podjął pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Pracował w Konsulacie Generalnym RP w Lille (1924-1932), tam też ukończył studia prawnicze w 1932. Był konsulem w Düsseldorfie w latach 1934–1938.
Aresztowanie i śmierć[edytuj | edytuj kod]
Po wybuchu II wojny światowej otrzymał polecenie ewakuacji wraz z innymi pracownikami MSZ do Rumunii. Spóźnił się jednak na pociąg i usiłował przedostać się do Rumunii przez Lwów. Został aresztowany przez NKWD w Śniatyniu. Przebywał w więzieniach w Stanisławowie i Kozielsku, a następnie na Łubiance w Moskwie. Tam po rocznym procesie został skazany na karę śmierci przez tajne Wojenne Kolegium Sądu Najwyższego ZSRR 10 listopada 1940. Wyrok wykonano 25 grudnia tego roku, a ciało Świętochowskiego zostało spalone w krematorium na Cmentarzu Dońskim w Moskwie. Wyrok z 1940 został uchylony przez Sąd Najwyższy ZSRR w 1990[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Stanisław Świętochowski [online], olympedia.org [dostęp 2021-05-02] (ang.).
- ↑ Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia finałów lekkoatletycznych mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie. Szczecin – Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008, s. 9, 28, 38, 144 i 240. ISBN 978-83-61233-20-6.
- ↑ Janusz Waśko, Andrzej Socha: Athletics National Records Evolution 1912 – 2006. Zamość - Sandomierz: 2007, s. 79.
- ↑ Janusz Waśko, Andrzej Socha: Athletics National Records Evolution 1912 – 2006. Zamość - Sandomierz: 2007, s. 173.
- ↑ a b Bogdan Tuszyński: Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej 1939-1945. Warszawa: Ars Print Productions, 1999, s. 289. ISBN 83-87224-12-X.
- ↑ Bogdan Tuszyński: Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej 1939-1945. Warszawa: Ars Print Productions, 1999, s. 292. ISBN 83-87224-12-X.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia (statystyczna) polskiej lekkiej atletyki : 1919-1994. Warszawa: PZLA, 1994. ISBN 83-902509-0-X.
- Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia finałów lekkoatletycznych mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie. Szczecin – Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008. ISBN 978-83-61233-20-6.
- Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski: Od Adamczaka do Zasłony - Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego - mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2004, s. 219. ISBN 83-9136-63-9-1.
- Bogdan Tuszyński: Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej 1939-1945. Warszawa: Ars print Productions, 1999, s. 288-292. ISBN 83-87224-12-X.
- Bogdan Tuszyński: Polscy olimpijczycy XX wieku. T. 2: N-Ż. Wrocław: Wydawnictwo Europa, 2004, s. 292. ISBN 83-7407-050-1.
- Bogdan Tuszyński, Henryk Kurzyński: Leksykon olimpijczyków polskich 1924-2006. Warszawa: Fundacja Dobrej Książki, 2007, s. 519. ISBN 978-83-86320-10-3.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Polski Komitet Olimpijski: Stanisław Świętochowski. www.olimpijski.pl. [dostęp 2021-05-02]. (pol.).
