Stanisław Sadowski (pułkownik) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Stanisław Sadowski
Ilustracja
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

13 listopada 1897
Radom, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

10 listopada 1969
Londyn, Wielka Brytania

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polska Siła Zbrojna

Formacja

Legiony Polskie
Polska Organizacja Wojskowa

Jednostki

19 Pułk Piechoty

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP, nadany dwukrotnie) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
Odznaka 21 pułku piechoty (II RP) Odznaka „Za wierną służbę”
Grób pułkownika Stanisława Sadowskiego na Cmentarzu Bródnowskim.

Stanisław Sadowski[a] (ur. 13 listopada 1897[b] w Radomiu, zm. 10 listopada 1969 w Londynie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Radomiu, w rodzinie Andrzeja i Kamilii z Ladachowskich[2]. 12 lipca 1918 wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej i został przydzielony do 1 pułku piechoty[2]. 13 grudnia 1918 został mianowany podporucznikiem[2].

W czasie wojny polsko-bolszewickiej walczył w szeregach 21 pułku piechoty „Dzieci Warszawy”. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1040. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3]. W latach 1922–1924 był słuchaczem Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 października 1924, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, przydzielony został do Oddziału I Sztabu Generalnego[4], w którym służbę pełnił także ówczesny ppłk SG Jan Sadowski. W czasie studiów oraz służby w sztabie pozostawał na ewidencji macierzystego 21 pułku piechoty. We wrześniu 1927 został przeniesiony Korpusu Ochrony Pogranicza z równoczesnym przeniesieniem do kadry oficerów piechoty[5]. 18 lutego 1928 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 roku i 35. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. Dowodził 28 batalionem odwodowym w Wołożynie[2]. W grudniu 1929 został przeniesiony z KOP do WSWoj. w Warszawie na stanowisko wykładowcy[7][8]. Z końcem 1932 wyznaczony został na stanowisko szefa sztabu 27 Dywizji Piechoty w Kowlu[9]. 24 stycznia 1934 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 i 9. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10]. W czerwcu 1934 przeniesiony został do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu, z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego[11][12]. W następnych latach pełnił służbę na stanowisku zastępcy dowódcy 21 pułku piechoty oraz szefa wydziału w Departamencie Dowodzenia Ogólnego Ministerstwa Spraw Wojskowych, a następnie zastępcy szefa tegoż departamentu.

W czerwcu 1936 razem z podpułkownikami dyplomowanymi Karolem Hodała i Mieczysławem Sulisławskim powołany został do składu specjalnej ekipy pod kierownictwem płk. dypl. Jana Sadowskiego, która na podstawie wytycznych szefa SG WP, gen. bryg. Wacława Stachiewicza, jego zastępcy, gen. bryg. Tadeusza Malinowskiego oraz szefa Oddziału I, płk. dypl. Józefa Wiatra opracowywała oddzielne referaty, dotyczące rozbudowy poszczególnych działów wojska lub rodzajów broni. Opracowane referaty były podstawą sześcioletniego planu rozbudowy i modernizacji WP (1936–1942). Członek Komitetu Wykonawczego Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich w 1939[13].

W marcu 1939 objął dowództwo 19 pułku piechoty Odsieczy Lwowa stacjonującego w garnizonie Lwów[14]. Na czele tego pułku walczył w kampanii wrześniowej 1939. Zgodnie z ostateczną wersją planu operacyjnego „Zachód” dowodzony przez niego oddział, w składzie macierzystej 5 Dywizji Piechoty, stanowić miał Grupę Odwodów „Kutno”. Po zakończeniu mobilizacji, przeprowadzonej w dniach 27–30 sierpnia, pułk razem z I/5 pal skierowany został transportem kolejowym do rejonu koncentracji GO „Kutno”. 3 września transport dotarł do Kutna, skąd skierowany został do Włocławka. Następnego dnia 19 pp z I/5 pal jako Oddział Wydzielony ppłk. Sadowskiego, zluzował 144 pp (rez.) na przedmościu we Włocławku i podporządkowany został dowódcy Armii „Pomorze”. Zadaniem OW ppłk. Sadowskiego była obrona mostu na Wiśle do czasu wycofania 16 DP z prawego brzegu rzeki. 8 września dowódca armii podporządkował OW ppłk. Sadowskiego dowódcy 27 DP. Wieczorem tego samego dnia, po wycofaniu 16 DP i zniszczeniu mostu, OW ppłk. Sadowskiego rozpoczął marsz do Płocka, gdzie miał przejąć obronę przedmościa od oddziałów Nowogródzkiej BK oraz dozorować Wisłę na odcinku od Płocka do Tokar i Dobrzykowa. Stanowisko dowodzenia pułkownika Sadowskiego rozmieszczone zostało się we wsi Radziwie.

W końcowej fazie bitwy nad Bzurą dostał się do niewoli niemieckiej i przebywał w niej do zakończenia II wojny światowej w Europie m.in. w Oflagu VII A Murnau. Na stopień pułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1946[2].

Po II wojnie światowej pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 10 listopada 1969 w Londynie. Pochowany na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 11A-3-5)[15].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Stanisław III Sadowski”, w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko.
  2. ↑ 1 czerwca 1935 ogłoszono sprostowanie daty urodzenia ppłk. dypl. Stanisława III Sadowskiego z DOK X z „13 listopada 1896” na „13 listopada 1897”[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 60.
  2. ↑ a b c d e Radomski 1993 ↓, s. 316-317.
  3. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 55.
  4. ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 15.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 288.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928 roku, s. 45.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 407.
  8. ↑ Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 10.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 414.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 24 stycznia 1934 roku, s. 1.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 154.
  12. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 15.
  13. ↑ Rocznik Ziem Wschodnich 1939, s. 211.
  14. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 569.
  15. ↑ Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 2 (17), s. 98, Grudzień 1969. Koło Lwowian w Londynie. 
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 2 kwietnia 1921, s. 607.
  17. ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  18. ↑ M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1936 roku, s. 1.
  20. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 29 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 239.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Sadowski_(pułkownik)&oldid=71291417”