Stawy Cietrzewia – Wikipedia, wolna encyklopedia

Stawy Cietrzewia
Glinianki Cietrzewia
Ilustracja
Widok na Gliniankę Cietrzewia od strony południowej
Położenie
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Warszawa

Morfometria
Powierzchnia

łącznie 4,16 ha

Głębokość
• średnia


4,1 m

Hydrologia
Rodzaj jeziora

glinianka

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, po lewej nieco na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Stawy Cietrzewia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Stawy Cietrzewia”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Stawy Cietrzewia”
Ziemia52°12′02″N 20°55′25″E/52,200556 20,923611
Mapka jeziora
Położenie stawów na tle najbliższej okolicy

Stawy Cietrzewia lub Glinianki Cietrzewia[1] – dwa zbiorniki wodne: Glinianka Cietrzewia i Glinianka Krańcowa, położone w Warszawie, w dzielnicy Włochy, o łącznej powierzchni ponad 4 ha.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Stawy leżą po lewej stronie Wisły, w Warszawie, w dzielnicy Włochy, w rejonie osiedla Stare Włochy, w pobliżu ulic: Cietrzewia, Zbocze, Krańcowej, Zosi, Pana Tadeusza, Wylot, Dukatowej, Karatowej, Płomyka i Tomnickiej. Większy staw – Glinianka Cietrzewia znajduje się bardziej na północ od mniejszej Glinianki Krańcowej. Są częścią Parku ze Stawami Cietrzewia o powierzchni 8,16 ha[2].

Zgodnie z ustaleniami w ramach Programu Ochrony Środowiska dla m. st. Warszawy na lata 2009-2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r. stawy położone są na wysoczyźnie i zasilane są stale wodami podziemnymi. Glinianki są bezodpływowe[3].

Średnia głębokość stawów wynosi 4,1 m, a łączna powierzchnia lustra wody 4,16 ha[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Glinianka Krańcowa (widok od południa)

Stawy są gliniankami. Powstały w wyniku zalania wodą wyrobiska iłów[4]. Pierwsza cegielnia na terenie Włoch powstała w 1842 r. Od tego czasu notuje się rozwój tej gałęzi przemysłu w okolicach. Głównym jego inicjatorem na tym terenie był Andrzej Koelichen (1791–1861), właściciel majątku włochowskiego. Materiał do produkcji cegieł pozyskiwano z różnych miejsc, które zmieniano po wyczerpaniu surowca. Tak powstały również inne włochowskie stawy jak Staw Koziorożca czy Glinianki Załuskie[5].

Obecne glinianki powstały w wyniku połączenia kilku mniejszych zbiorników wodnych. Znane są dawne nazwy stawów przed ich połączeniem. Były to: Ocean, który obecnie stanowi główną część Glinianki Cietrzewia, Szkolny (lub Szkolniak[5]), który również jest jej częścią od strony północnej, a który swą nazwę zawdzięcza pobliskiej Szkole Podstawowej nr 94 im. I Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego oraz Karpiówka, która stanowi obecnie fragment Glinianki Krańcowej[6]. Jeden ze stawów nosił nazwę Balijka[5].

W 1994 odbyło się porządkowanie terenu i wyrównanie linii brzegowych, połączono także stawy, nadając im obecną formę. W 1996 wybudowano kładkę nad Glinianką Cietrzewia w miejscu jej przewężenia. Największa jak dotąd modernizacja terenu miała miejsce w 2011, kiedy to przy udziale Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej m.st. Warszawa za kwotę 6 milionów złotych umocniono brzegi, wybudowano pomosty dla wędkarzy, rozbudowano okoliczny park, nasadzono nowe rośliny, w tym wodne, a także zainstalowano na terenie stawów trzy fontannyaeratory[6].

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z badaniem z 2004 roku na terenie zbiorników wodnych i w ich okolicach stwierdzono występowanie następujących gatunków ptaków: łyska zwyczajna, czernica i kaczka krzyżówka[7]. Ponadto stwierdzono także obecność mewy pospolitej i mewy śmieszki[8], a także przedstawicieli gatunków: łabędź niemy, kawka, mazurek, sikorka bogata, sikorka modraszka, szpak zwyczajny, trzciniak zwyczajny, trzcinniczek zwyczajny i wróbel zwyczajny[6].

Wśród płazów zaobserwowano obecność przedstawicieli następujących gatunków: ropucha szara, żaba trawna i żaba wodna[6].

Na terenie stawów występuje również roślinność wodna: trzcina zwyczajna, oczeret jeziorny, pałka szerokolistna, rogatek i moczarka kanadyjska[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Zbiorniki wodne. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). [dostęp 2016-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-19)]. (pol.).
  2. Instytut Ochrony Środowiska-Państwowy Instytut Badawczy: Opracowanie i wdrożenie Strategicznego Planu Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu. Etap III. Raport końcowy za lata 2011–2013 i Zadanie 6.. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wrzesień 2013 r.. [dostęp 2016-01-03]. (pol.).
  3. Rada m.st. Warszawy: ZAŁĄCZNIK TEKSTOWY I TABELARYCZNY DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.. bip.warszawa.pl, 21 października 2010 r. [dostęp 2016-01-03]. (pol.).
  4. Historia. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). [dostęp 2016-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-03)]. (pol.).
  5. a b c Robert Gawkowski: Moja Dzielnica Włochy, historia Włoch i Okęcia. Warszawa: Urząd Dzielnicy Włochy m.st. Warszawy, 2010, s. 177. ISBN 978-83-928365-1-3. [dostęp 2016-01-03]. (pol.).
  6. a b c d e Weseła Wojnarowicz, Paweł Gnieszawa-Słodkowski, Dzielnica Włochy. Parki, zieleńce, zabytki..., Warszawa: Urząd Dzielnicy Włochy m.st. Warszawy, 2012, s. 13, 14, ISBN 978-83-928365-4-4 [dostęp 2016-01-03] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-03] (pol.).
  7. Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.7. Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. [dostęp 2016-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  8. Grzegorz Węcławowicz, Janusz Księżak, Andrzej Jarosz, Przemysław Śleszyński: Atlas Warszawy, Zeszyt 8, Ptaki Warszawy 1962-2000. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 2001, s. 45, 46. ISBN 83-87954-95-0.