Toporzyskowe – Wikipedia, wolna encyklopedia

Toporzyskowe
Państwo

 Polska

Położenie

województwo małopolskie

Pasmo

Pieniny

Wysokość

770–800 m n.p.m.

Zagospodarowanie

łąka

Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Toporzyskowe”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Toporzyskowe”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Toporzyskowe”
Ziemia49°25′05″N 20°23′57″E/49,418056 20,399167
Multimedia w Wikimedia Commons

Toporzyskowe[1], Toporzysko[2], Toporzyskowo[3] – polana w Pieninach. Znajduje się na głównym grzbiecie Pienin Czorsztyńskich, na grzbietowych partiach Czoła oraz górnej części jego stoków północnych i południowych. Dolną częścią polany biegnie niebieski szlak turystyczny[2].

Polana notowana była w dokumentach już w 1621 roku[3]. Położona jest na wysokości około 770–800 m. Najwyższa część polany to prawie płaska rówień, stoki po jej obydwu stronach są lekko nachylone[1]. Jest dobrym punktem widokowym. Józef Nyka w przewodniku pisał: Widoki na Nową Górę i Trzy Korony są imponujące[3]. Za około 30-metrowej szerokości pasem lasu poniżej dolnej części stoków północnych znajduje się duża polana Wydziorki. Po zachodniej stronie grzbietowej równi polany Toporzyskowe, za niewiele szerszym pasem lasu, u północnych podnóży Nowej Góry jest polana Zakoczył[1].

Dzięki specyficznym warunkom glebowym, klimatycznym i geograficznym łąki i polany Pienińskiego Parku Narodowego były siedliskiem bardzo bogatym gatunkowo. Rosły na nich także liczne gatunki storczyków. Zmiana lub zaprzestanie ich użytkowania sprawiło, że zmniejszyła się ich różnorodność gatunkowa. W latach 1987–1988 na polanie Toporzyskowe zanotowano występowanie rzadkiego gatunku storczyka podkolan zielonawy (Plantanthera chlorantha)[4]. Nie potwierdzono jednak występowania wcześniej tu notowanego dwulistnika muszego Ophrys insectifera[5]. W 2012 r. znaleziono tu zagrożony wyginięciem gatunek grzyba koronicę ozdobną Sarcosphaera coronaria, a w 2020 r. wymierającego grzyba kolczakówkę niebieskawą Hydnellum caeruleum[6].

Polana znajduje się na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego. Przebiega przez nią granica między miejscowościami Krościenko nad Dunajcem (stok północny) i Sromowce Niżne (stok południowy) w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim[1].

Szlak turystyki pieszej[edytuj | edytuj kod]

szlak turystyczny niebieski Czorsztyn – zbocza Macelaka – Czoło – przełęcz Szopka – Trzy Korony. Jest to fragment szlaku (Tarnów – Wielki Rogacz) biegnący wzdłuż głównego grzbietu Pienin Właściwych[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-10-25].
  2. ↑ a b c Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008.
  3. ↑ a b c Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8.
  4. ↑ Małgorzata Jagiełło, Storczyki łąk i polan Pienińskiego Parku Narodowego, „Pieniny – Przyroda i Człowiek”, 2, 1992, s. 43–49.
  5. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  6. ↑ Anna Kujawa, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Izabela L. Kałucka (red.), Grzyby chronione Polski. Rozmieszczenie, zagrożenia, rekomendacje ochronne, Poznań: Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk, 2020, ISBN 978-83-938379-8-4.
Polany Pienin Centralnych
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Toporzyskowe&oldid=66053332”