French
DeutschVladimír Remek – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 26 września 1948 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie | pilot wojskowy, polityk |
| Odznaczenia | |
      | |
Vladimir Remek (ur. 26 września 1948 w Czeskich Budziejowicach) – czeski pilot wojskowy i polityk, pierwszy Czech w kosmosie. Poseł do Parlamentu Europejskiego dwóch kadencji VI i VII kadencji, ambasador w Rosji (2014–2018).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wykształcenie i służba wojskowa[edytuj | edytuj kod]
Naukę w szkole podstawowej rozpoczął w 1954 w rodzinnej miejscowości. W 1966 został absolwentem klasy matematyczno-fizycznej w liceum ogólnokształcącym w mieście Čáslav. W latach 1966–1970 kształcił się w wojskowej wyższej szkole lotniczej VLU w Koszycach. Po jej ukończeniu służył w siłach powietrznych armii czechosłowackiej, gdzie latał na samolocie ćwiczebnym L-29 Delfín. Od 1972 do 1976 był słuchaczem Akademii Sił Powietrznych im. Jurija Aleksiejewicza Gagarina w ZSRR. Na krótko wrócił do służby w lotnictwie w Českich Budějovicach.
Udział w programie Interkosmos[edytuj | edytuj kod]
Pod koniec 1976 razem z innymi czechosłowackimi finalistami naboru do lotu w kosmos – Oldřichem Pelčákem, Michalem Vondrouškiem i Ladislavem Klímą – udał się do Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. Jurija Aleksiejewicza Gagarina w Gwiezdnym Miasteczku pod Moskwą. Ostatecznie wybrano spośród nich Vladimíra Remka oraz Oldřicha Pelčáka, którzy razem z pilotami z Polski i Niemieckiej Republiki Demokratycznej 6 grudnia 1976 rozpoczęli szkolenie.
Od 2 do 10 marca 1978 Vladimír Remek uczestniczył w locie kosmicznym na pokładzie statku Sojuz 28. Był to pierwszy lot załogowy realizowany w ramach międzynarodowego programu Interkosmos. Dowódcą misji był Aleksiej Gubariew. Załoga Sojuza 28 przycumowała do stacji kosmicznej Salut 6, na której znajdowało się dwóch kosmonautów z załogi długotrwałej – Jurij Romanienko oraz Gieorgij Grieczko. Vladimír Remek przeprowadził na orbicie szereg eksperymentów naukowo-technicznych oraz biologiczno-medycznych, wśród nich m.in. doświadczenia z piecem Morava służącym do przetapiania różnych stopów, badanie wpływu lotu kosmicznego na zawartość tlenu w ludzkich tkankach czy hodowanie w stanie nieważkości glonów chlorella. 10 marca 1978 kapsuła Sojuza 28 wylądowała w odległości około 300 km na zachód od Celinogradu w Kazachstanie.
Jego nazwiskiem nazwano asteroidę (2552) Remek.
Późniejsza działalność[edytuj | edytuj kod]
Po powrocie do Czechosłowacji w latach 1979–1985 pracował w wojskowym instytucie naukowo-badawczym w Pradze. W 1985 został członkiem Stowarzyszenia Uczestników Lotów Kosmicznych (ASE). W 1990 objął stanowisko dyrektora Muzeum Lotnictwa Kbely, funkcję tę pełnił do 1995. W tym samym roku w stopniu pułkownika przeszedł do rezerwy. Przez siedem lat był przedstawicielem handlowym zakładów ČZ Strakonice.
W latach 2002–2004 pełnił funkcję radcy w ambasadzie Republiki Czeskiej w Federacji Rosyjskiej. W wyborach w 2004 uzyskał mandat deputowanego do Parlamentu Europejskiego z ramienia Komunistycznej Partii Czech i Moraw. W wyborach w 2009 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję. Przystąpił do grupy Zjednoczonej Lewicy Europejskiej i Nordyckiej Zielonej Lewicy, a także do Komisji Budżetowej.
W 2013 złożył mandat europosła w związku z powołaniem na urząd ambasadora Republiki Czeskiej w Moskwie, sprawował go w latach 2014–2018.
Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Tytuł Bohatera Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej
- Złota Gwiazda i tytuł Bohatera Związku Radzieckiego
- Order Lwa Białego I klasy (2021)[1]
- Order Lenina
- Order Klementa Gottwalda
- Medal „Za zasługi w podboju kosmosu” (2011)[2]
Wykaz lotów[edytuj | edytuj kod]
| Loty kosmiczne, w których uczestniczył Vladimír Remek. | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Nr | Data startu | Data lądowania | Statek kosmiczny | Funkcja | Czas trwania |
| 1 | 2 marca 1978 | 10 marca 1978 | Sojuz 28 | Kosmonauta badacz | 7 dni 22 godziny 17 minut |
| Łączny czas spędzony w kosmosie – 7 dni 22 godziny 17 minut | |||||
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- alfabetyczna lista kosmonautów
- grupy i oddziały kosmonautów
- lista pierwszych astronautów według obywatelstwa
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Seznam vyznamenaných. hrad.cz. [dostęp 2022-02-18]. (cz.).
- ↑ Указ Президента Российской Федерации № 435 «О награждении медалью „За заслуги в освоении космоса” иностранных граждан». kremlin.ru, 12 kwietnia 2011. [dostęp 2011-07-09]. (ros.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2010-09-19].
- Nota biograficzna na stronie prywatnej. [dostęp 2010-09-19]. (cz.).
- Profil na stronie spacefacts.de. [dostęp 2010-09-19]. (niem.).