French
DeutschWielki Meczet w Bursie – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Wyznanie | |
| Rodzaj | meczet |
| Historia | |
| Data budowy | 1396-1400 |
| Dane świątyni | |
| Architekt | Ali Neccar |
| Styl | seldżucki |
| Budulec | |
Położenie na mapie Turcji  | |
 40°11′01,83″N 29°03′43,06″E/40,183842 29,061961 | |
| Strona internetowa | |
Wielki Meczet[1] (tur. Bursa Ulu Camii) – meczet w Bursie, w północno-zachodniej Turcji. Znajduje się na zachodnim krańcu głównej arterii miasta: Atatürk Caddesi[2]. Jest największą świątynią muzułmańską w tym mieście[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Obiekt wzniesiono w latach 1396-1400 na polecenie czwartego sułtana Imperium Osmańskiego Bajazyda I. Zbudowano go z okazji zwycięstwa sułtana nad królem węgierskim Zygmuntem Luksemburskim w bitwie pod Nikopolis nad Dunajem w 1396 - ostatnią w dziejach wyprawą krzyżową[4]. Zgodnie z legendą, przed bitwą sułtan obiecał, że jeśli zwycięży, każe zbudować 20 meczetów. Słowa nie dotrzymał, gdyż postawił tylko jeden meczet, choć z 20 kopułami[5].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Świątynia góruje nad miastem niczym forteca. Wybudowano ją z żółtego wapienia pochodzącego z pobliskiej góry Uludağ. Posiada dwa wysokie minarety: jeden w północno-zachodnim, a drugi w północno-wschodnim narożu budowli. Na pierwszym z nich umieszczono inskrypcje mówiące o fundatorze, drugi zaś powstał prawdopodobnie dopiero za czasów jego syna, sułtana Mehmeda I[4]. Świątynię zbudowano w stylu charakterystycznym dla epoki seldżuckiej - wielka kamienna budowla na planie kwadratu lub prostokąta zwieńczona wieloma małymi kopułami. Z zewnątrz nie wyróżniająca się niczym szczególnym bryła (o wymiarach 63x50 m), wewnątrz skrywa imponujące portale[2]. W środku, na 12 masywnych filarach wznosi się 20 kopuł (po 4 kopuły w rzędzie). Środkowa oś jest sklepiona największymi kopułami biegnącymi od portalu do mihrabu. Spoczywają na wielkich pendentywach, a z zewnątrz są podtrzymywane przez ośmiokątne bębny. Druga z kolei kopuła jest przeszklona i unosi się nad piętrową fontanną ablucyjną (şadırvan). Pierwotnie była otwarta na zewnątrz, a oszklona została podczas prac restauracyjnych z XIX wieku. Şadırvan w środku meczetu to rzadkie rozwiązanie w architekturze islamskiej, jednakże charakterystyczne dla meczetów budowanych przez Seldżuków[4]. Kolumny i ściany meczetu zdobią wykaligrafowane inskrypcje z Koranu[5]. Są one pozostałością pierwotnej dekoracji świątyni. Wówczas filary były podobno zdobione czystym złotem do wysokości metra. Minbar jest zaś rzeźbiony z drzewa orzechowego i należy do jednych z najcenniejszych obiektów tego typu czasów wczesnoosmańskich[4].
-
Şadırvan -
Widok ogólny wnętrza -
Widok ogólny wnętrza -
Mihrab
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Polski egzonim uchwalony na 109. posiedzeniu KSNG.
- ↑ a b Tom Brosnahan: Ulu Cami (Great Mosque), Bursa. www.turkeytravelplanner.com. [dostęp 2015-05-22]. (ang.).
- ↑ Helen Page: Bursa Ulu Camii. www.travelsignposts.com. [dostęp 2015-05-22]. (ang.).
- ↑ a b c d Zwiedzanie kraju. W: Witold Korsak: Turcja - kraj czterech mórz. Wyd. III. Kraków: Wydawnictwo Bezdroża, 2008, s. 303-305, seria: Przewodniki Bezdroży. ISBN 978-83-7560-010-0.
- ↑ a b Zwiedzanie. W: Turcja - przewodnik ilustrowany. Wyd. IV. Warszawa: Langenscheidt Polska, 2011, s. 157-158, seria: Przewodniki Berlitz. ISBN 978-83-7476-769-9.