Wilhelm Starck – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wilhelm Starck
Ilustracja
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1897
Lwów

Data i miejsce śmierci

5 grudnia 1918
pod Laszkami Murowanymi

Przebieg służby
Siły zbrojne

C. K. Armia
Wojsko Polskie

Jednostki

2 Pułk Strzelców Lwowskich

Stanowiska

dowódca kompanii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska †

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons

Wilhelm Jan Starck (ur. 23 maja 1897 we Lwowie, zm. 5 grudnia 1918 pod Laszkami Murowanymi) – kapitan piechoty Wojska Polskiego.

Odznaka „Kompania Starcka”

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wilhelm Jan Starck urodził się 23 maja 1897[1]. Był synem Christiana Starcka (1871-1927, ogrodnik we Lwowie)[1]. Był pochodzenia niemieckiego[2]. Wywodził się z Zamarstynowa[3][1]. Uczył się w C. K. II Szkole Realnej we Lwowie, gdzie w 1913 ukończył VI klasę[4].

Podczas I wojny światowej służył w C. K. Armii jako oficer[1]. Wstąpił do założonych w 1918 Polskich Kadr Wojskowych[1]. W listopadzie 1918 uczestniczył w obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej walcząc w stopniu podporucznika[5][6][1]. Początkowo służył w lotnych patrolach „Sokoła”[7]. 2 listopada odpierał ataki wroga na szkołę Sienkiewicza, po czym ścigał ich ulicą Sapiehy[8], gdzie ustalił się front i siły polskie połączyły się z Kopytkowe[9]. Był komendantem odcinka ulicy Leona Sapiehy[1][10]. Dokonał zajęcia placu św. Jura[11]. Utworzył tam swoją komendę w szkole im. Konarskiego i przejściowo był tam komendantem[12][1]. 5 listopada wzmocnił swoimi siłami obronę Wulki, a po odparciu ataków ruszył w pościg za Ukraińcami aż do Szkoły Kadeckiej[13][14]. Dowodził oddziałem batiarów, formując z nich doskonałą jednostkę[15][1]. Dowodził kompanią karabinów maszynowych[16] (jego adiutantem był Władysław Żymirski[17]). 14 listopada został przerzucony z Wulki na odsiecz III dzielnicy oraz gminy Zamarstynów, który zajął wieczorem tego dnia, a także Hołosko[6][1]. Wówczas objął ogólne dowództwo pododcinka nad wszystkimi oddziałami Zamarstynów-Podzamcze[12][6][18][19][20]. Po zajęciu Gabrielówki, w nocy 17 listopada ppor. Starck dokonał zajęcia rzeźni miejskiej przy ul. Nowej Rzeźni w VI odcinku[21][22][23][24]. Walki trwały do zawieszenia broni 18 listopada[2]. Zasłynął w podstępnych sposobach walki (określane jako fortele Kmicicowe), np. pojawiał się na tyłach wroga skąd trąbką wydawał rozkazy zmiany pozycji[25][1]. W komunikatach Naczelnej Komendy pisano, że ppor. Starck odznaczał się duchem ofensywy[26].

Po oswobodzeniu Lwowa przez Polaków został awansowany na stopień kapitana[2]. Został dowódcą kompanii w 2 pułku Strzelców Lwowskich[2]. Jego kompania stacjonowała w Dublanach w sile 120 bagnetów[27]. Stamtąd pod koniec listopada 1918 jego kompania zajęła Laszki Murowane[28]. Poległ 5[29] grudnia 1918 pomiędzy Laszami Murowanymi a Melechowem[30][31][2]. Według różnych wersji został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie (pole 5)[32] lub w jego części osobnej, tj. na Cmentarzu Obrońców Lwowa (kwatera I, miejsce 12)[1].

Następcą kpt. Starcka na stanowisku dowódcy kompanii był kpt. Antoni Kurka[33].

We wspomnieniu mjr. Janusza Góreckiego ppor. Starck został przedstawiony jako postać nieustraszona, żołnierz bez trwogi i skazy[2]. Jan Gella określił Starcka mianem jednego z najdzielniejszych obrońców Lwowa[34].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l Piotr W. Kochański: Wilhelm Starck. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2020-05-10]. za: Stanisław Nicieja: Cmentarz Obrońców Lwowa. Wrocław / Warszawa / Kraków: Ossolineum, 1990, s. 334.
  2. ↑ a b c d e f Górecki ↓, s. 144.
  3. ↑ Mączyński (I) ↓, s. 157, 242.
  4. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1912-1913. Lwów: 1913, s. 94.
  5. ↑ Gella ↓, s. 23.
  6. ↑ a b c Górecki ↓, s. 143.
  7. ↑ Wit Sulimirski: Grupa „Sokól” – Macierz. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 453. ISBN 83-85218-56-4.
  8. ↑ Hupert ↓, s. 22-23.
  9. ↑ Mączyński (I) ↓, s. 102.
  10. ↑ Ludwik Baar: Milicja wojskowa w obronie Lwowa. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 455. ISBN 83-85218-56-4.
  11. ↑ Mączyński (I) ↓, s. 136-137.
  12. ↑ a b Gella ↓, s. 162.
  13. ↑ Hupert ↓, s. 34.
  14. ↑ Mączyński (I) ↓, s. 153.
  15. ↑ Mączyński (I) ↓, s. 157.
  16. ↑ Gella ↓, s. 91.
  17. ↑ † Władysław Żymirski. „Słowo Polskie”. Nr 21, s. 4, 22 stycznia 1919. 
  18. ↑ Mączyński (I) ↓, s. 242, 259.
  19. ↑ Semper fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 53.
  20. ↑ Tadeusz Michał Nittman: Walki o Lwów. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 275. ISBN 83-85218-56-4.
  21. ↑ Górecki ↓, s. 143-144.
  22. ↑ Mączyński (I) ↓, s. 259.
  23. ↑ Mączyński (I) ↓, s. 217.
  24. ↑ Walerian Sikorski: Odcinek Podzamcze. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 412-415. ISBN 83-85218-56-4.
  25. ↑ Stefan Dekański: Trzy tygodnie udziału studenta Politechniki. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 128. ISBN 83-85218-56-4.
  26. ↑ Gella ↓, s. 186.
  27. ↑ Tadeusz Michał Nittman: Walki o Lwów. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 383. ISBN 83-85218-56-4.
  28. ↑ Hupert ↓, s. 103.
  29. ↑ Według Stanisława Niciei 6 grudnia 1918. Nabożeństwo żałobne w pierwszą rocznicę śmierci Wilhelma Jana Starcka zaplanowano na 6 grudnia 1919, Ogłoszenie. „Kurjer Lwowski”. Nr 333, s. 6, 6 grudnia 1919. 
  30. ↑ Lista ofiar walk za czas od 3 do 11 grudnia 1918 r.. „Gazeta Lwowska”. Nr 7, s. 4, 9 stycznia 1919. 
  31. ↑ Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934, s. 824.
  32. ↑ Aleksander Medyński: Ilustrowany przewodnik po Cmentarzu Łyczakowskim. Lwów: Drukarnia Polska Bolesława Wysłoucha, 1937, s. 90.
  33. ↑ Henryk Smotrecki: Zarys historji wojennej 39-go pułku strzelców Lwowskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 5, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
  34. ↑ Gella ↓, s. 187.
  35. ↑ Dekoracja Orderem „Virtuti Militari”. „Gazeta Lwowska”. Nr 87, s. 4, 17 kwietnia 1921. 
  36. ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wilhelm_Starck&oldid=71953473”