William Holden – Wikipedia, wolna encyklopedia

William Holden
Ilustracja
William Holden (1950)
Data i miejsce urodzenia

17 kwietnia 1918
O’Fallon

Data i miejsce śmierci

12 listopada 1981
Santa Monica

Zawód

aktor

Współmałżonek

Brenda Marshall
(1941-1971; rozwód)

Lata aktywności

1937–1981

Multimedia w Wikimedia Commons
Państwo Reagan (Ronald Reagan i jego żona Nancy) oraz państwo Holden (Will i Ardis). Zdjęcie wykonano w domu Holdenów, w Toluca Lake w Kalifornii w 1952 roku, niedługo po ślubie Reaganów

William Holden właśc. William Franklin Beedle Jr.[1] (ur. 17 kwietnia 1918 w O’Fallon, zm. 12 listopada 1981 w Santa Monica) – amerykański aktor filmowy. Laureat Oscara[2]. American Film Institute umieścił go na 25. miejscu na liście największych aktorów wszech czasów (The 50 Greatest American Screen Legends)[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w O’Fallon w Illinois jako syn Mary Blanche Ball (1898–1990), nauczycielki, i Williama Franklina Beedle (1891–1967), profesora chemii[4]. Miał dwóch młodszych braci: Roberta Westfielda (1921–1944) i Richarda P. (1924–1964). Kiedy miał trzy lata wraz z rodziną przeprowadził się do South Pasadena w Kalifornii. Uczęszczał do South Pasadena High School. Naukę kontynuował w Pasadena Junior College, gdzie grał w lokalnym radiu.

W 1937 został odkryty przez łowcę talentu Paramount Pictures, podpisując swój pierwszy kontrakt. W filmie debiutował tuż przed wybuchem II wojny światowej – wystąpił jako więzień w przygodowym dramacie kryminalnym Prison Farm (1938) z Lloydem Nolanem, J. Carrolem Naishem i Marjorie Main. Pierwszą dużą rolę jako Joe Bonaparte zagrał w melodramacie Roubena Mamouliana Złoty chłopiec (Golden Boy, 1939). Odtąd określany był mianem złotego chłopca. W czasie wojny służył w lotnictwie i grał w filmach instruktażowych. Po jej zakończeniu mozolnie budował swą karierę.

Przełomem okazała się rola Joego Gillisa, młodego scenarzysty marzącego o sławie w filmie noir Billy’ego Wildera Bulwar Zachodzącego Słońca (1950). Wiąże się on z Normą Desmond (Gloria Swanson), niegdysiejszą gwiazdą kina niemego. Kreacja przyniosła mu pierwszą nominację do Oscara. Statuetkę zdobył w 1954 za pierwszoplanową rolę w filmie Stalag 17. Był wielką gwiazdą lat 50. Grał w filmach różnorodnych gatunkowo: westernie Ucieczka z Fortu Bravo (1953), komedii romantycznej Sabrina (1954) czy wojennym Moście na rzece Kwai (1957).

W stworzył wybitną kreację w antywesternie Sama Peckinpaha Dzika banda (1969). Pojawił się także w innej opowieści z Dzikiego Zachodu, Blake’a Edwardsa Zawadiaki (1971) i filmie katastroficznym Płonący wieżowiec (1974). Trzecią (i ostatnią) nominacją do Oscara został uhonorowany w 1977 za pierwszoplanową kreację w dramacie Sidneya Lumeta Sieć (1976).

Zmarł na skutek wykrwawienia po urazie głowy 12 listopada 1981[2]. Ciało zostało odkryte 16 listopada[5].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Personalidade: William Holden (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2018-07-30]. (port.).
  2. ↑ a b Hollywood Star Walk: William Holden. Los Angeles Times. [dostęp 2016-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
  3. ↑ AFI's 100 YEARS...100 STARS. American Film Institute. [dostęp 2018-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-30)]. (ang.).
  4. ↑ William Holden (17 de Abril de 1918). Filmow. [dostęp 2018-07-30]. (port.).
  5. ↑ Keith Love, From the Archives: Actor William Holden Found Dead at Home, wyd. wtorkowe, Los Angeles Times, 17 listopada 1981 [dostęp 2022-12-05] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszego aktora pierwszoplanowego
1920–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=William_Holden&oldid=68935420”