Windows 11 – Wikipedia, wolna encyklopedia

Windows 11
Logo Windows 11
Logo programu
ilustracja
Producent

Microsoft

Architektura

x86-64, ARM64

Pierwsze wydanie

5 października 2021; ponad 2 lata temu

Aktualna wersja

23H2 (10.0.22631.3085)[1]
(23 stycznia 2024; ponad 3 miesiące temu)

Aktualna wersja testowa

Release Preview Channel 10.0.22631.2861[2]

Beta Channel 10.0.23606.1000[3]

Dev Channel 10.0.23560.1000[4]

Canary Channel 10.0.26016.1000[5]
(13 grudnia 2023; ponad 4 miesiące temu)

Jądro

hybrydowe

Środowisko pracy

MDL2, Fluent

Licencja

MSEULA

Typ pakietów

appx

Poprzednik

Windows 10 (2015)

Strona internetowa

Windows 11 – wersja systemu operacyjnego Microsoft Windows, zaprezentowana 24 czerwca i wydana 5 października 2021 roku. Jest następcą Windows 10 wydanego w 2015 roku.

Aktualizacja do Windows 11 jest darmowa dla posiadaczy wersji 10[6].

Powołując się na względy bezpieczeństwa, wymagania systemowe dla Windows 11 zostały zwiększone w stosunku do Windows 10[7]. Microsoft oficjalnie wspiera system operacyjny tylko na urządzeniach wykorzystujących procesory Intel Core ósmej generacji lub nowsze (z drobnymi wyjątkami), procesory AMD Ryzen oparte na mikroarchitekturze Zen+ lub nowsze, albo układy ARM Qualcomm Snapdragon 850 lub nowsze, z bezpiecznym rozruchem UEFI i Trusted Platform Module (TPM) 2.0 obsługiwanym i włączonym (choć Microsoft może wprowadzić wyjątki od wymogu TPM 2.0 dla producentów OEM). Wprawdzie system operacyjny można zainstalować na nieobsługiwanych procesorach, jednak Microsoft nie gwarantuje dostępności aktualizacji. Windows 11 porzuca także wsparcie dla 32-bitowych procesorów x86 oraz urządzeń wykorzystujących oprogramowanie sprzętowe BIOS.

W lutym 2022, według serwisu StatCounter, Windows 11 był zainstalowany na 7,59% komputerów osobistych, co dawało mu wtedy trzecie miejsce na świecie (zaraz po Windows 10 z udziałem 75,98% i Windows 7 z 11,89%)[8].

Rozwój[edytuj | edytuj kod]

Udział poszczególnych wersji systemu Microsoft Windows w globalnym rynku komputerów PC z systemem Windows
Windows 10
  
67,95%
Windows 11
  
16,97%
Windows 7
  
11,20%
Windows 8.1
  
2,60%
Windows 8
  
0,66%
Windows XP
  
0,49%
Inne
  
0,14%
Dane według serwisu StatCounter na grudzień 2022[9].
Udział poszczególnych wersji systemu Microsoft Windows w rynku komputerów PC z systemem Windows w Polsce
Windows 10
  
77,41%
Windows 11
  
12,96%
Windows 7
  
6,67%
Windows 8.1
  
2,17%
Windows XP
  
0,35%
Windows 8
  
0,34%
Inne
  
0,11%
Dane według serwisu StatCounter na grudzień 2022[10].

Po wydaniu systemu Windows 10 pracownik Microsoftu Jerry Nixon oświadczył, że będzie to „ostatnia wersja systemu Windows”. Przedsiębiorstwo zgodziło się z tym stwierdzeniem, określając je jako „odzwierciedlające” jej pogląd na rozwój systemu[11][12][13]. Windows 10 miał funkcjonować w charakterze usługi, a pierwotna jego wersja miała być ulepszana w ramach wydawanych od czasu do czasu aktualizacji i nowych kompilacji. Jednakże zamieszczenie przez przedsiębiorstwo oferty pracy odnoszącej się do „gruntownego odmłodzenia” systemu Windows przyniosło falę spekulacji na temat nowego wydania systemu[14][15]. Pod kryptonimem „Sun Valley” rozpoczęto prace nad uaktualnieniem systemu, którego celem miało być unowocześnienie jego interfejsu[16]. W połowie czerwca 2021 r. pojawiły się pierwsze zrzuty ekranu nowej wersji systemu, opublikowane na chińskiej stronie Baidu Tieba[17][18], a następnie wyciekła do internetu rzekoma wersja deweloperska Windows 11, wyposażona w zmodernizowany ekran pierwszej konfiguracji (Windows OOBE) oraz branding nowego systemu[19], a pod względem wizualnym przypominająca wcześniejszy projekt Windows 10X[20].

Pierwotne informacje o możliwości wydania nowej wersji systemu Windows pojawiły się po tym, jak Microsoft opublikował zaproszenie na konferencję, związaną z przyszłością systemu (w materiałach pojawiła się godzina 11:00 czasu wschodniego), a także z uwagi na wcześniejsze wstrzymanie nowych kompilacji w ramach programu Windows Insider[21][22]. Ponadto przedsiębiorstwo zamieściło w serwisie YouTube wideo z montażem dźwięków ze starszych wersji systemu Windows, trwające dokładnie 11 minut[21][23].

Zgodnie ze wcześniejszymi przewidywaniami system Windows 11 został zaprezentowany na konferencji Microsoftu, która odbyła się 24 czerwca 2021[24][25]. Pierwsza kompilacja systemu została wydana 28 czerwca w ramach programu Windows Insider[26].

Przed oficjalną prezentacją systemu, w internecie pojawiły się poszlaki wskazujące na możliwość bezpłatnej aktualizacji Windows 7 oraz 8.1 do wersji 11, które nie zostały ani potwierdzone, ani zdementowane podczas konferencji Microsoftu[27][28].

Funkcje[edytuj | edytuj kod]

Windows 11 przyniósł uaktualniony interfejs użytkownika, opracowany zgodnie z wytycznymi Microsoft Fluent Design. Wśród zmian wizualnych, obecnych już w wersji deweloperskiej, znalazły się nowe elementy przezroczystości, cienie i zaokrąglone rogi[29]. Zmodernizowano m.in. menu Start, z którego zniknęły kafelki, a ikony paska zadań domyślnie są umieszczone na środku[18][23][30]. Nowy wygląd otrzymał również widok zadań (Task View), znany z systemu Windows 10. Do wprowadzonych uaktualnień wizualnych należą także nowe ikony, tapety i dźwięki[23][31] oraz odświeżone animacje[32]. Ponadto w systemie pojawił się zupełnie nowy panel z widżetami, a sklep z aplikacjami przeszedł gruntowną przebudowę[33][25].

W późniejszej kompilacji testowej pojawił się zupełnie przebudowany i skonsolidowany panel ustawień. Nowy wygląd otrzymało menu Eksploratora Windows, w którym nie ma już znanej ze starszych wersji systemu wstążki[34].

Według doniesień medialnych wiele składników interfejsu, m.in. menu Start, czerpie inspirację ze wstrzymanego przez przedsiębiorstwo projektu Windows 10X[31][35].

Windows 11 lepiej od poprzedników radzi sobie z pracą na wielu ekranach – szczególnie w momencie odłączenia zewnętrznego monitora. Wspiera również technikę ładowania danych do karty graficznej bezpośrednio z dysku (obecną również w konsolach Xbox Series X oraz S). Innym zapożyczeniem z konsol jest tryb AutoHDR, zwiększający kontrast w grach w sposób automatyczny, a także integracja z Xbox Game Pass[33][25].

Zmodyfikowany został sposób interakcji z systemem w przypadku używania dotyku – usunięto tzw. tryb tabletu na rzecz dostosowywania poszczególnych obszarów interfejsu (np. ikon paska zadań) do obsługi palcem[33][24]. W momencie odłączenia klawiatury, zmieniają się odstępy między nimi oraz ich rozmiar[25]. Gesty na ekranie dotykowym ujednolicono z tymi, które można wykonywać z użyciem gładzika w systemie Windows 10[36]. Ulepszono obsługę rysika, a także wprowadzono technikę haptyczną[33][24].

W systemie operacyjnym Windows 11 została wprowadzona obsługa aplikacji napisanych na Androida, które będą oferowane za pośrednictwem sklepu z aplikacjami Amazon[33][24]. Za możliwość ich uruchamiania na procesorach x86 odpowiada technologia Intel Bridge[37][38].

Historia wersji[edytuj | edytuj kod]

Windows 11 jest określany przez Microsoft jako usługa (Windows as a service), dzięki czemu system co pewien czas otrzymuje aktualizacje rozszerzające jego funkcjonalność. Celem tego modelu jest redukcja fragmentacji systemu Windows. Microsoft ogłosił, że każda wersja będzie wspierana przez 18 miesięcy od momentu jej wydania[39]. Wersje systemu licencjonowane jako LTSB mają wydłużone wsparcie techniczne[40].

Poniżej znajduje się historia wersji systemu Windows 11.

Legenda:
Starsza wersja; niewspierana Starsza wersja; nadal wspierana Aktualna wersja stabilna; wspierana Aktualna wersja testowa
Numer wersji Data wydania Build premierowy Ostatni build[41] Data zakończenia wsparcia[40]
21H2
(wersja początkowa)
5 października 2021 10.0.22000.194 10.0.22000.2600
(14 listopada 2023; ponad 5 miesięcy temu)
10 października 2023 (Home, Pro, Pro Education i Pro for Workstations)
8 października 2024 (Enterprise, Education i IoT Enterprise)
22H2
(2022 Update)
20 września 2022 10.0.22621.521 10.0.22621.2715
(14 listopada 2023; ponad 5 miesięcy temu)
8 października 2024 (Home, Pro, Pro Education i Pro for Workstations)
14 października 2025 (Enterprise, Education i IoT Enterprise)
23H2
(2023 Update)
31 października 2023 10.0.22631.2428 10.0.22631.2715
(14 listopada 2023; ponad 5 miesięcy temu)
11 listopada 2025 (Home, Pro, Pro Education i Pro for Workstations)
10 listopada 2026 (Enterprise, Education i IoT Enterprise)

Wymagania sprzętowe[edytuj | edytuj kod]

  • Procesor o częstotliwości 1 GHz lub szybszy, co najmniej z dwoma rdzeniami, zgodny[42] procesor 64-bitowy lub procesor zgodny ze standardem SoC (System on a Chip).
  • 4 GB pamięci RAM
  • 64 GB wolnej przestrzeni na dysku
  • Karta graficzna zgodna z biblioteką DirectX 12 lub nowszą ze sterownikiem WDDM 2.0
  • Wyświetlacz High Definition (720p) o przekątnej większej niż 9 cali, 8 bitów na kanał koloru
  • UEFI z obsługą bezpiecznego rozruchu.
  • Trusted Platform Module (TPM) w wersji 2.0.
  • Połączenie z Internetem do konfiguracji systemu Windows 11 Home wraz z kontem Microsoft
  • Partycja dysku twardego sformatowana w trybie GPT (GUID Partition Table).

Odbiór[edytuj | edytuj kod]

Windows 11 spotkał się z mieszanym lub pozytywnym przyjęciem; przedpremierowe informacje o systemie operacyjnym koncentrowały się na jego rygorystycznych wymaganiach sprzętowych, z dyskusjami na temat tego, czy miały one na celu poprawę bezpieczeństwa systemu, czy też były tylko sztuczką mającą na celu sprzedanie użytkownikom nowszych urządzeń. Po wydaniu Windows 11 otrzymał pozytywne recenzje, w których przychylnie oceniono jego projekt wizualny, zarządzanie oknami oraz większy nacisk na bezpieczeństwo, a skrytykowano regresje i modyfikacje aspektów interfejsu użytkownika[43][44][45].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. 23 stycznia 2024 aktualizacja KB5034204 [online], 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-23] (pol.).
  2. Amanda Langowski, Brandon LeBlanc, Releasing Windows 11 Build 22621.2213 to the Release Preview Channel [online], Windows Insider Blog, 10 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-10] (ang.).
  3. Amanda Langowski, Brandon LeBlanc, Announcing Windows 11 Insider Preview Build 22621.2199 and 22631.2199 (Beta Channel) [online], Windows Insider Blog, 18 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-18] (ang.).
  4. Amanda Langowski, Brandon LeBlanc, Announcing Windows 11 Insider Preview Build 23526 (Dev Channel) [online], Windows Insider Blog, 18 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-18] (ang.).
  5. Amanda Langowski, Brandon LeBlanc, Announcing Windows 11 Insider Preview Build 25931 (Canary Channel) [online], Windows Insider Blog, 16 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-16] (ang.).
  6. Tom Warren. Windows 11 is a free upgrade. „The Verge”, 2021-06-24. [dostęp 2021-06-24]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-24]. (ang.). 
  7. Microsoft, Specyfikacja i wymagania systemowe Windows 11 | Microsoft [online], Windows [dostęp 2022-02-12] (pol.).
  8. Desktop Windows Version Market Share Worldwide [online], StatCounter Global Stats [dostęp 2022-02-12] (ang.).
  9. Desktop Windows Version Market Share Worldwide – December 2022. gs.statcounter.com. (ang.).
  10. Desktop Windows Version Market Share in Poland – December 2022. gs.statcounter.com. (ang.).
  11. Gordon Kelly, Why Microsoft Announced Windows 10 Is 'The Last Version Of Windows' [online], Forbes [dostęp 2021-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-02] (ang.).
  12. Mark Hachman. Windows forever: Windows 10 builds will continue even after Microsoft ships it. „PCWorld”, 2015-04-30. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  13. Scott Bekker. Windows 10 Takes Its Place as Microsoft's 'Forever OS'. „Redmondmag”, 2019-01-07. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  14. Tom Warren. Microsoft planning ‘sweeping visual rejuvenation of Windows’. „The Verge”, 2021-01-04. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  15. Dave James. Windows Sun Valley release date and features, as we close in on Windows 11. „PC Gamer”, 2021-06-15. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  16. Zac Bowden. Everything we know about Windows' big Sun Valley release so far. „Windows Central”, 2021-06-03. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  17. Mark Hachman. Windows 11 screenshots appear to have leaked. „PCWorld”, 2021-06-15. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  18. a b Otakar Schön. Vyzkoušeli jsme Windows 11. Nový systém utekl z Microsoftu a ukazuje proměněný vzhled i funkce. „Hospodářské noviny”, 2021-06-16. [dostęp 2021-06-17]. (cz.). 
  19. Hanno Labuschagne. We tested the leaked version of Windows 11 — This is what we found. „MyBroadband”, 2021-06-17. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  20. Suzanne Humphries. Windows 11 Build Leaks, Shows a New Desktop UI, Start Menu, and More. „Review Geek”, 2021-06-15. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  21. a b Damian Jaroszewski. Nowy Windows to jednak Windows 11? Tak sugeruje Microsoft. „Telepolis.pl”, 2021-06-11. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. 
  22. Oskar Ziomek. Windows 10: testowe kompilacje wstrzymane. Nowy interfejs ma być niespodzianką. „Dobreprogramy”, 2021-06-08. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. 
  23. a b c Lukáš Václavík. Windows 11: Všechno, co víme o novém operačním systému od Microsoftu. „Živě.cz”, 2021-06-16. ISSN 1212-8554. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (cz.). 
  24. a b c d Microsoft’s Windows 11 Launch Live Updates: Panos Panay is talking about Windows 11. „The Indian Express”, 2021-06-24. [dostęp 2021-06-24]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-24]. (ang.). 
  25. a b c d Filip Kůžel, Lukáš Václavík. Velká sláva, Microsoft právě představil Windows 11. Akci jsme sledovali online. „Živě.cz”, 2021-06-24. ISSN 1212-8554. [dostęp 2021-06-24]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-24]. (cz.). 
  26. Krzysztof Sulikowski: Pierwsza kompilacja Windows 11 Insider Preview już dostępna do pobrania (build 22000.51). CentrumXP.pl, 2021-06-28. [dostęp 2021-06-28].
  27. Windows 11 May Come as Free Upgrade for Windows 7, Windows 8.1 Users [online], NDTV Gadgets 360 [dostęp 2021-07-07] (ang.).
  28. Mayank Parmar, Microsoft confirms Windows 11 is a free upgrade for Windows 10 [online], Windows Latest [dostęp 2021-07-07] (ang.).
  29. Florence Ion. Windows 11 Leaks Indicate a Dramatic New Look Is Coming Soon. „Gizmodo”, 2021-06-15. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  30. Tom Warren. Windows 11 leak reveals new UI, Start menu, and more. „The Verge”, 2021-06-15. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  31. a b Michael Kan. Leak Shows Off 'Windows 11' Ahead of Next Week's Microsoft Event. „PCMag”, 2021-06-15. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (ang.). 
  32. Martin Kováč. Veľký únik: Takto bude vyzerať chystaný Windows. „Živé.sk”, 2021-06-16. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. (słow.). 
  33. a b c d e Oskar Ziomek. Windows 11 - premiera. Jest szybszy, ładniejszy i bezpieczniejszy od Windows 10. „Dobreprogramy”, 2021-06-24. [dostęp 2021-06-24]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-24]. 
  34. Tom Warren. Windows 11 is a new and refreshing approach to an old and familiar home. „The Verge”, 2021-06-30. [dostęp 2021-07-01]. [zarchiwizowane z adresu 2021-07-01]. (ang.). 
  35. Krzysztof Sulikowski. Windows 11 oficjalnie potwierdzony? Pierwsza kompilacja wyciekła właśnie do Internetu. „CentrumXP.pl”, 2021-05-15. [dostęp 2021-06-17]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-17]. 
  36. Sean Endicott. Windows 11 is built for touch, including gestures and improved snapping. „Windows Central”, 2021-06-24. [dostęp 2021-06-24]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-24]. 
  37. Tom Warren. Microsoft is bringing Android apps to Windows 11 with Amazon’s Appstore. „The Verge”, 2021-06-24. [dostęp 2021-06-24]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-24]. (ang.). 
  38. Windows 11 uruchomi aplikacje z Androida!. „Telepolis.pl”, 2021-06-24. [dostęp 2021-06-24]. [zarchiwizowane z adresu 2021-06-24]. 
  39. Nawzil Najeeb: Windows Support Lifecycle. Facebook, 2017-10-24. [dostęp 2017-11-26]. Cytat: Each version of Windows 10 is supported for 18 months (1 year and 6 months) from the date of release (ang.).
  40. a b Zestawienie dotyczące cyklu życia systemu Windows. Microsoft Support. [dostęp 2019-11-14]. (pol.).
  41. Windows 11 release information. Microsoft Docs. [dostęp 2021-03-21]. (pol.).
  42. t, Windows Processor Requirements [online], docs.microsoft.com [dostęp 2022-02-12] (ang.).
  43. Recenzja Windows 11. Ulepszony Windows 10 czy nowa jakość? [online], Geex [dostęp 2022-02-12] (pol.).
  44. Recenzja Windows 11 - Wszystko co należy wiedzieć o najnowszym systemie operacyjnym Microsoftu dla komputerów PC [online], PurePC.pl, 7 grudnia 2021 [dostęp 2022-02-12] (pol.).
  45. Jeśli zerkniesz na nowości Windows od razu przesiądziesz się z Windows 10 [online], www.benchmark.pl, 25 października 2021 [dostęp 2022-02-12] (pol.).