Wojciech Wiesiołłowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wojciech Miron Wiesiołłowski (ur. 11 października 1939 w Brześciu nad Bugiem, zm. 24 listopada 1995 w Warszawie) – polski artysta baletu: tancerz, baletmistrz i pedagog tańca klasycznego. Od 1966 występował i działał jako pedagog tańca za granicą pod pseudonimem Woytek Lowski lub Voytek Lowsky.

Grób Wojciecha Wiesiołłowskiego na Cmentarzu Wilanowskim w Warszawie

Kariera w Polsce[edytuj | edytuj kod]

W 1956 ukończył Warszawską Szkołę Baletową pod kierunkiem Leona Wócikowskiego i rozpoczął pracę tancerza w Państwowej Operze Warszawskiej. W 1958 odniósł spektakularny sukces jako tytułowy Faun w Popołudniu fauna w odtworzonej przez Wójcikowskiego choreografii Wacława Niżyńskiego. W latach 1958–1965 był solistą baletu Opery Warszawskiej, a od 1965 Teatru Wielkiego w Warszawie.

W jego warszawskim repertuarze znalazły się m.in. takie role, jak: Książę Zygfryd, Błazen i Pas de trois w Jeziorze łabędzim, Pas de dux wiejskie w Giselle, Basilio w Don Kichocie, Błazen i Merkutio w Romeo i Julii w choreografii Jerzego Gogóła, Mazepa w Mazepie w choreografii Stanisława Miszczyka, Cygan w Kamiennym kwiecie w choreografii Aleksandra Tomskiego i Pan Młody w Panu Twardowskim w choreografii Stanisława Miszczyka.

W latach 1961-1963 przebywał dodatkowo w Leningradzie jako stypendysta Szkoły Choreograficznej im. Agrippiny Waganowej i Teatru im. Kiowa (obecny Teatr Maryjski). Doskonalił się tam pod kierunkiem wybitnego pedagoga baletu Aleksandra Puszkina i występował w przedstawieniach szkolnych oraz studiował metodykę tańca klasycznego pod kierunkiem Olgi Jordan. W 1964 został też srebrnym medalistą I Międzynarodowego Konkursu Baletowego w Warnie[1].

Kariera zagraniczna[edytuj | edytuj kod]

W latach 1966–1971 występował w zespole Ballet du XXe Siècle (Balet XX Wieku) Maurice Béjarta w Brukseli, w latach 1971-1973 był pierwszym solistą zespołu Ballet National de Marseille (Balet Marsylski) Rolanda Petit, a w latach 1972–1979 pierwszym tancerzem zespołu Boston Ballet (Balet Bostoński) w USA. Najważniejsze jego kreacje sceniczne[1]:

Balet XX Wieku (w choreografii Maurice'a Béjarta)[edytuj | edytuj kod]

  • IX Symfonia - Solista
  • Serenada - Duet
  • Le Cygne - Łabędź
  • Romeo i Julia - Tybalt
  • Wariacje nt. "Śpiącej królewny" - Błękitny ptak
  • Actus tragicus - Solista
  • Lettera amorosa - Solista
  • Boudelaire - Szatan
  • Bhakti - Shiva

Balet Marsylski (w choreografii Roland Petit)[edytuj | edytuj kod]

  • Majakowski - Albatros-Zwiastun burzy
  • Chora róża - Solista (z udziałem Mai Plisieckiej)
  • Bałałajka - Solista

Balet Bostoński[edytuj | edytuj kod]

  • Dziadek do orzechów - Książę
  • Coppelia - Franz
  • Śpiąca królewna - Książę Désiré
  • Giselle - Hrabia Albrecht
  • Jezioro łabędzie - Książę Zygfryd
  • Chopiniana - Poeta
  • Kopciuszek - Książę
  • Korsarz-Pas de deux
  • Don Kichot-Pas de deux
  • Donizetti Variations - I Solista (choreografia George Balanchine)
  • Tarantella-Pas de deux (choreografia George Balanchine)
  • Stars and Stripes - I Solista (choreografa George Balanchine)
  • Czajkowski-Pas de deux (choreografia George Balanchine)
  • Cztery temperamenty - Flegmatyk (choreografia George Balanchine)
  • Syn marnotrawny - Syn (choreografia George Balanchine)
  • Fall River Legend - Pastor (choreografia Agnes de Mille)
  • Loggers Clog - Solista (choreografia Agnes de Mille)
  • Summer - Główny solista (choreografia Agnes de Mille)
  • The Death and the Maiden - Śmierć (choreografia Agnes de Mille)
  • Hamlet - Hamlet i Duch Ojca (choreografia Lorenzo Monreal)
  • Carmina burana - Solo barytonowe (choreografia Lorenzo Monreal)

Występy gościnne[edytuj | edytuj kod]

  • 1970: Opera Marsylska (Solista w Paquicie-Divertissement i Hrabia Albrecht w Giselle)
  • 1971: Tanz-Forum, Kolinia (Solista w Night Song, choreografia Norman Walker)
  • 1973: Teatro Reggio, Turyn (Solista w scenie baletowej w operze Nieszpory sycylijskie Giuseppe Verdiego, choreografia Serge Lifar, jako partner Natalii Makarowej i Elisabetty Terabust)
  • 1976: Teatr Wielki, Warszawa (Hrabia Albert w Giselle, Franz w Coppelii, Stanisław w Stanisławie i Annie Oświęcimach i Pan Młody w Weselu w Ojcowie)
  • 1976/77: Ballet International, Londyn (Książę w Dziadku do orzechów i Książę Désiré w Śpiącej królewnie), m.in. występy w Republice Południowej Afryki
  • 1978: Teatro Communale, Florencja (Solista Jesieni w scenie baletowej Czterech porach roku w operze Nieszpory sycylijskie Giuseppe Verdiego, choreografia Paolo Bortoluzzi)
  • 1978/79: Pittsburgh Ballet Theatre (Romeo w Romeo i Julii, Syn w Synu marnotrawnym i Książę Zygfryd w Jeziorze łabędzim)

Pedagog tańca[edytuj | edytuj kod]

W 1979 roku zakończył karierę sceniczną i rozpoczął praktykę pedagogiczną w Bostonie. Później bywał pedagogiem gościnnym w Szkole Roselli Higthower w Cannes, Operze Paryskiej, Operze Rzymskiej, Operze w Bazylei, Deutsche Oper w Berlinie Zachodnim, Ballet-Théâtre Français w Nancy, Teatro Municipal w Rio de Janeiro, Balecie Bostońskim, Balecie Hamburskim pod dyrekcją Johna Neumeiera, w Arena di Verona, w londyńskim Royal Ballet pod dyrekcją Anthony Dowella i Teatrze Wielkim w Warszawie, we włoskim zespole Aterballetto i w Operze Norweskiej w Oslo.

W latach 1982-1984 pełnił funkcję baletmistrza nowojorskiego American Ballet Theatre pod dyrekcją Michaiła Barysznikowa: w latach 1984-1988 był baletmistrzem Królewskiego Baletu Flandryjskiego pod dyrekcją Walerego Panowa w Antwerpii; a w latach 1988-1995 był baletmistrzem w zespole London Festival Ballet (przemianowanym z czasem na English National Ballet)[1]. Wykładał też okazjonalnie na Uniwersytecie Harvarda, a podczas krótkich pobytów w kraju udzielał lekcji tańca klasycznego uczniom Państwowej Szkoły Baletowej w Warszawie.

W listopadzie 1995 powrócił do Warszawy, gdzie - według nekrologu z gazety "The Independent" - zmarł w wyniku powikłań towarzyszących AIDS[2]. Pochowany został na Cmentarzu Wilanowskim.

Grand Prix „Wojciech”, autor Giennadij Jerszow

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Z inicjatywy Bronisława Prądzińskiego, dyrektora Gdańskiej Szkoły Baletowej, jedyny w Polsce Ogólnopolski Konkurs Tańca w Gdańsku przyjął w 1997 imię Wojciecha Wiesiołłowskiego. Konkursowe statuetki autorstwa Gennadija Jerszowa: "Wojciech"[3] (wzorowany na zdjęciu artysty w roli Ducha Ojca w Hamlecie Lorenza Monreala) oraz "Orfeusz" (inspirowany zdjęciem tańca artysty w jednym z baletów Maurice'a Béjarta) zostały zaprojektowane i wykonane w 2005 specjalnie dla Ogólnopolskiego Konkursu Tańca w Gdańsku. Wręczane są one odtąd każdego roku jako Grand Prix i I Nagroda tego konkursu[4].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Wojciech Wiesiołłowski - Przebieg kariery [w:] "Taniec" nr 2 (15), 1993, s. 23 i 25, Teatr Wielki - Opera Narodowa
  2. Obituary: Woytec Lowski, „The Independent”, 6 grudnia 1995 [dostęp 2017-02-08] (ang.).
  3. Zakończył się XVII Konkurs Baletowy Serwis Kultura [online], kultura.trojmiasto.pl [dostęp 2019-11-29] (pol.).
  4. Tadeusz Skutnik, Po XVII Ogólnopolskim Konkursie Tańca im. Wojciecha Wiesiołłowskiego w Gdańsku [online], Dziennikbaltycki.pl [dostęp 2019-01-05] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]