Wybory generalne w Zimbabwe w 2013 roku – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wybory generalne w Zimbabwe w 2013 roku
Państwo

 Zimbabwe

Data przeprowadzenia

31 lipca 2013

Głosowanie
poprzednie:
2008
następne:
2018
Zimbabwe
Godło Zimbabwe
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Zimbabwe

Wikiprojekt Polityka

Wybory generalne w Zimbabwe w 2013 roku odbyły się 31 lipca. Trzema głównymi kandydatami byli: dotychczasowy prezydent kraju Robert Mugabe (ZANU-PF), lider opozycyjnej MDC - Morgan Tsvangirai oraz Welshman Ncube. Wybory wygrał ponownie Mugabe, który stał na czele Zimbabwe przez 33 lata, początkowo jako premier, a od 1987 jako prezydent. Zwycięstwem zapewnił sobie władzę przez kolejną 5-letnią kadencję. Równolegle odbyły się wybory parlamentarne, które wygrała partia Mugabe - Narodowy Związek Zimbabwe - Front Patriotyczny (ZANU-PF).

Tło[edytuj | edytuj kod]

Robert Mugabe sprawuje rządy w Zimbabwe od 1980 roku. Jest odpowiedzialny za doprowadzenie kraju do stanu największego w historii kraju kryzysu gospodarczego. W 1980 objął władzę jako premier, a od 1987 jest prezydentem.

W 2002 roku przegrał wybory, ale ich wyniki zostały później sfałszowane. W 2008 r. jego ówczesny rywal Morgan Tsvangirai uzyskał oficjalnie w głosowaniu 48%, przed Mugabem (43%). Zwolennicy Mugabe ponieśli bunt wobec Tsvangiraia, w wyniku których zginęło ok. 200 ludzi. Przed drugą turą wyborów Tsvangirai zrezygnował z udziału, chroniąc się w ambasadzie Holandii. Na mocy kompromisu został następnie premierem. Sam Mugabe sprawuje władze w sposób dyktatorski, zapowiedział jednak swoją gotowość do ustąpienia z urzędu w razie porażki[1]

Były to pierwsze wybory po zaakceptowaniu nowej konstytucji w referendum z 16 marca 2013. Nowy projekt konstytucji zakładał ograniczenie władzy prezydenta do dwóch pięcioletnich kadencji. Ponieważ nowe prawo nie obowiązywało wstecz, 89-letni wówczas Mugabe, który sprawuje władzę w Zimbabwe od 33 lat, wystartował w wyborach prezydenckich.

Wyniki wyborów[edytuj | edytuj kod]

Wybory prezydenckie[edytuj | edytuj kod]

Kandydat Partia Liczba głosów %
Robert Mugabe ZANU-PF 2 110 434 61,09%
Morgan Tsvangirai MDC-T 1 172 349 33,94%
Welshman Ncube MDC-N 92 637 2,68%
Dumiso Dabengwa ZAPU 25 416 0,74%
Kisinoti Mukwazhe ZDP 9 931 0,29%
Głosy nieważne 69,280
Łącznie 3 480 347 100%
Osoby upoważnione do głosowania/frekwencja 5,874,115 59,24%
Źródła: ZBC The Herald

Zdecydowane zwycięstwo Mugabe odrzucił Tsvangirai, który ogłosił, że zwróci się do sądu, Unii Afrykańskiej, do Wspólnoty Rozwoju Afryki Południowej (SADC) by zbadały przebieg wyborów. Ogłosił również, że jego partia MDC-T nie wejdzie w skład rządu wyłonionego na drodze nieuczciwych wyborów[2].

Unia Europejska ogłosiła, że wybory w Zimbabwe były nieprzejrzyste i odnotowano liczne nieprawidłowości. Obserwatorzy z Zachodu nie zostali dopuszczeni do Zimbabwe. Ich afrykańscy odpowiednicy zaakceptowali przebieg głosowania, jednak niezależni obserwatorzy doszukali się licznych fałszerstw szczególnie przy rejestracji wyborców[2].

Z list wyborczych zmazywano młodych obywateli Zimbabwe głosujących na Tsvangiraia, z kolei na listach wyborców znalazło ponad 116 tys. osób liczących sobie ponad sto lat, a także prawie milion nazwisk ludzi, którzy zmarli lub wyjechali z kraju. Uniemożliwiano głosowanie ludziom w miastach, w których elektorat był przychylny głównemu kandydatowi opozycji. Natomiast na terenach wiejskich, gdzie ludność głosowała przeważnie na Mugabe, udział w wyborach uniemożliwiono tylko nielicznym. Obliczono też, że w jednej trzeciej okręgów wyborczych wyborców okazało się więcej niż mieszkańców[2][3].

W swoim pierwszym przemówieniu Mugabe powiedział, że jego zwycięstwo w wyborach jest nieodwołane, a "ci, którzy są zaszokowani swoją porażką mogą iść się powiesić, jeśli mają na to ochotę". Prezydent dodał również, że "jeśli umrą, nawet psy nie będą jadły ich ciał"[4].

Wybory parlamentarne[edytuj | edytuj kod]

Wyniki wyborów do niższej izby parlamentu Izby Zgromadzenia liczącej 210 miejsc.

Partia Liczba głosów % Mandaty
Narodowy Związek Zimbabwe - Front Patriotyczny (ZANU-PF) 158
Ruch na rzecz Demokratycznej Zmiany (MDC-T) 51
Inne partie 0
Niezależni
Łącznie 210
Osoby upoważnione do głosowania/Frekwencja
Source: EISA

11 września 2013 Mugabe zniósł urząd premiera Zimbabwe, a na czele rządu stał prezydent[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zimbabwe: Policja na ulicach stolicy, wyniki wyborów w poniedziałek. rp.pl, 2008-03-31. [dostęp 2008-04-02].
  2. a b c Komisja wyborcza: Robert Mugabe wygrał wybory prezydenckie. wp.pl, 2013-08-08. [dostęp 2013-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)].
  3. Zimbabwe: partia Roberta Mugabego twierdzi, że wygrała wybory. wp.pl, 2013-08-08. [dostęp 2013-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-19)].
  4. Przywódca Zimbabwe Robert Mugabe do swych przeciwników: powieście się. wp.pl, 2013-08-12. [dostęp 2013-08-12].
  5. September 2013 rulers.org