Wybory prezydenckie we Francji w 1965 roku – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wybory prezydenckie we Francji w roku 1965 były pierwszymi od czasu II Republiki (w 1848) powszechnymi wyborami głowy państwa. Urzędujący prezydent Charles de Gaulle zwyciężył w drugiej turze, pokonując ostatecznie przyszłego prezydenta François Mitterranda.

Sytuacja[edytuj | edytuj kod]

Wybory były ważne dla prezydenta de Gaulle’a i jego stronników. Chciał bowiem utwierdzić swój mandat w głosowaniu powszechnym i to już w pierwszej turze. Poprzednio prezydent był wybierany przez parlament, lub (w 1958) przez kolegium elektorskie. Poprawkę wprowadzającą głosowanie bezpośrednie uchwalono w 1963, mimo opozycji wielu sił politycznych. Poprzednio nie chciał wprowadzić jej sam de Gaulle, gdyż prezydent Francji był z urzędu prezydentem Wspólnoty Francuskiej i wtedy kolonie domagałyby się udziału w głosowaniu, co dałoby im, wedle słów samego generała, zbyt wielki wpływ na losy Francji.

Kandydaci[edytuj | edytuj kod]

Charles de Gaulle, urzędujący prezydent, popierany przez gaullistów i sojuszniczej frakcji skupionej wokół Valéry’ego Giscarda d’Estainga
François Mitterrand, były wielokrotny minister, obecnie deputowany do zgromadzenia narodowego. Socjalista cieszący się poparciem całej lewicy, włącznie z komunistami
Jean Lecanuet, lider centroprawicowego i chadeckiego Ludowego Ruchu Republikańskiego, popierany także przez inne, mniejsze środowiska centroprawicowe (wzywał, aby w drugiej turze jego wyborcy „nie głosowali na de Gaulle’a”)
Jean-Louis Tixier-Vignancour, niezależny kandydat spod znaku skrajnej prawicy, zwolennik „Algierii Francuskiej” (otwarcie poparł w drugiej turze Mitterranda)
Pierre Marcilhacy, niezależny kandydat o orientacji centroprawicowej
Marcel Barbu, niezależny

Przedtem pod uwagę brano takich kandydatów, jak np. socjalistyczny mer Marsylii Gaston Deffere z ramienia lewicy i centrum, ale przeciwko komunistom, czy były premier Antoine Pinay (prawica)

Pierwsza tura (5 grudnia 1965)[edytuj | edytuj kod]

Kandydat	Partia	Głosy	Procent
Charles de Gaulle	Unia Nowej Republiki	10 828 523	44,64%
François Mitterrand	Federacja Lewicy Demokratycznej i Socjalistycznej	7 694 003	31,72%
Jean Lecanuet	Ludowy Ruch Republikański	3 777 119	15,57%
Jean-Louis Tixier-Vignancour	Skrajna prawica	1 260 208	5,19%
Pierre Marcilhacy	Centroprawica	415 018	1,71%
Marcel Barbu	Niezależny	279 683	1,15%

Druga tura (19 grudnia 1965)[edytuj | edytuj kod]

Prezydent:	Charles de Gaulle
Oponent:	François Mitterrand
Głosy:	Zwycięzca: 13 083 699 (55,1%)	Oponent: 10 619 735 (44,9%)