Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich w powiecie lubomelskim – zbrodnie nacjonalistów ukraińskich i miejscowego ukraińskiego chłopstwa (tzw. czerni) na głównie polskiej ludności cywilnej podczas rzezi wołyńskiej w powiecie lubomelskim w dawnym województwie wołyńskim w okresie II wojny światowej.
Natężenie mordów w powiecie lubomelskim to sierpień 1943 r. W 4 miejscowościach zginęło powyżej 100 osób, w tym w Ostrówkach 521 a w Woli Ostrowieckiej 628 Polaków. Zaatakowano 50 miejscowości. Na terenie powiatu lubomelskiego ofiarą zbrodni padło 2242-2346 Polaków (ustalona, minimalna liczba ofiar). Ponadto zginęło co najmniej 52 Żydów, 4 Ukraińców. Ustalono 19 sprawców zbrodni. W co najmniej 8 przypadkach napadów Ukraińcy udzielili Polakom pomocy. Spalonych zostało co najmniej 2 kościoły i 3 kaplice.
Zbrodnie głównie były dziełem UPA, wzmocnionej w marcu i kwietniu 1943 r. przez dezerterów z ukraińskiej policji, wspomaganej przez ukraińskich chłopów, samoobronę (SKW) i Służbę Bezpeky OUN-B. W niewielkim zakresie jako sprawców[1] wskazuje się oddziały zbrojne melnykowców i bulbowców.
Ogółem nacjonaliści zniszczyli 22 osiedla polskie[1].
Miejsca zbrodni i liczba ofiar[edytuj | edytuj kod]
- Luboml – ofiarą nacjonalistów ukraińskich padło 15 Polaków
Zbrodnie w miejscowościach | Ustalona (minimalna) liczba ofiar |
Bereżce | 1 Polak, 1 Ukrainiec |
Binduga | 5 Polaków |
Czmykos | 152-154 Polaków |
Jankowce | 86-87 Polaków, 1 Ukrainka |
Kąty | 209-210 Polaków, 3 Ukraińców |
Nowy Jagodzin | 4 Polaków |
Ostrowy | 3 Polaków |
Rakowiec | 3 Polaków |
Rymacze | 1 Polak, 4 Żydów |
Sawosze | 6 Polaków |
Sztuń | Liczba ofiar nieznana |
Terebejki | 9 Polaków |
Wysock | 3 Polaków |
Zamłynie | 21 Polaków |
Zbrodnie w miejscowościach | Ustalona (minimalna) liczba ofiar |
Hołowno | Liczba ofiar nieznana |
osada wojskowa Horodno | 1 Polak |
wieś Horodno | 1 Polak |
Zbrodnie w miejscowościach | Ustalona (minimalna) liczba ofiar |
Kaznopol | 6 Polaków |
Ostrówki | 521 Polaków, 2 Żydów |
Piotrówka | 1 Polak, 8 Żydów |
Piskorowo | Liczba ofiar nieznana |
Przekurka | 9 Polskóe |
Równo | 31 Polaków, 1 Ukrainiec |
Wilczy Przewóz | 1 Polak |
Wola Ostrowiecka | 628 Polaków, 7 Żydów |
Wólka Uhruska | 4 Polaków |
Zamostecze | 40 Polaków |
Zbrodnie w miejscowościach | Ustalona (minimalna) liczba ofiar |
Borki | 55 Polaków |
Leśniaki | 15 Polaków |
Maszów | 3 Polaków |
Poczapy | 2 Polaków |
Podhorodno | 1 Polak |
Radziechów | 4 Polak |
Zapole | 12 Polaków |
Zbrodnie w miejscowościach | Ustalona (minimalna) liczba ofiar |
kolonia Grabowo | 46 Polaków |
Klimowsk | 18 Polaków |
Piszcz | 3 Polaków |
Pulmo | 2 Polaków |
Wólka Chrypska | 3 Polaków, 31 Żydów |
Zbrodnie w miejscowościach | Ustalona (minimalna) liczba ofiar |
Szack | 5 Polaków |
Zbrodnie w miejscowościach | Ustalona (minimalna) liczba ofiar |
Połapy | 1 Polak |
Sokół | 6 Polaków |
Zbrodnie w nieustalonych miejscach[edytuj | edytuj kod]
W nieustalonych miejscach powiatu lubomelskiego zginęło również co najmniej 304-305 Polaków.
Kierownictwo terenowe OUN-B w powiecie lubomelskim[edytuj | edytuj kod]
Funkcja | Imię, nazwisko i pseudonim | Okres działalności |
przewodniczący lubomelskiej siatki OUN | Jarmołowycz | 1942-1943 |
kuszczowy komendant SB | Prokop Sztandera „Huzik” | |
komendant bojówki SB | Serhij Bohdan „Byk” | |
komendant bojówki SB | Łukasz Potapejko „Łuj” | |
- ↑ a b Władysław Filar, Wydarzenia Wołyńskie 1939-1944, Wydawnictwo Adam Marszałek, 2008 s. 400.