Związek Południowej Afryki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Związek Południowej Afryki

Unie van Suid-Afrika
Unie van Zuid-Afrika
Union of South Africa

1910–1961
Flaga Herb
Dewiza: (łacina) Ex Unitate Vires (Siła z jedności)
Hymn: Die Stem van Suid-Afrika
Język urzędowy	afrikaans, niderlandzki, angielski
Stolica	Kapsztad (władze ustawodawcze), Pretoria (administracja rządowa), Bloemfontein (władza sądownicza)
Ustrój polityczny	monarchia konstytucyjna
Pierwszy król	Jerzy V
Ostatni król	Elżbieta II
Status terytorium	dominium
Zależne od	Wielka Brytania
W jej imieniu	ostatni gubernator generalny Charles Robberts Swart
Szef rządu	premier Hendrik Frensch Verwoerd
Powierzchnia  • całkowita	2,045,320 km²
Liczba ludności (1961)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	18,216,000 8,9 osób/km²
Waluta	Funt południowoafrykański
Data powstania	31 maja 1910
Data likwidacji	31 maja 1961

Związek Południowej Afryki (ZPA) – dominium brytyjskie, istniejące w latach 1910–1961 na terenie obecnej suwerennej republiki Południowej Afryki.

Powołane 31 maja 1910 roku, w wyniku połączenia brytyjskich kolonii w południowej Afryce. Związek składał się z Kraju Przylądkowego, Transwalu, Wolnego Państwa Oranje i Natalu. Po ogłoszeniu suwerenności w 1961 roku Związek został przekształcony w republikę^[1].

Związek miał charakter państwa unitarnego (w przeciwieństwie do federalistycznej Kanady czy Australii). Świadczyło o tym m.in. zniesienie parlamentów poszczególnych kolonii i powołanie w ich miejsce lokalnych rad. ZPA posiadał dwuizbowy parlament, który w systemie władzy miał największe znaczenie (demokracja parlamentarna). Stolicą administracyjną była Pretoria, siedziba parlamentu znajdowała się w Kapsztadzie. Językiem urzędowym były holenderski i angielski. W 1925 roku niderlandzki został zastąpiony przez język afrikaans.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

• p
• d
• e

Kolonie, protektoraty i terytoria zależne Wielkiej Brytanii

Europa	Wolne Państwo Irlandzkie Akrotiri Dhekelia Cypr Gibraltar Guernsey Jersey Wyspa Man Helgoland Zjednoczone Kraje Wysp Jońskich Malta Minorka
Afryka	Basuto Beczuana Brytyjska Afryka Zachodnia Eswatini Gambia Sierra Leone Złote Wybrzeże Togo Brytyjskie Nigeria Południowa Nigeria Północna Nigeria Kamerun Brytyjski Protektorat Afryki Wschodniej Protektorat Zatoki Ambas Brytyjska Afryka Wschodnia Kenia Uganda Tanganika Zanzibar Somali Brytyjskie Libia Egipt Sudan Anglo-Egipski Brytyjska Afryka Centralna Niasa Rodezja Rodezja Południowa Rodezja Północna Kolonia Przylądkowa Kolonia Rzeki Oranje Natal Transwal Związek Południowej Afryki Walvis Bay Afryka Południowo-Zachodnia Zululand
Ameryka Północna	Stany Zjednoczone Kolonia Plymouth Floryda Zachodnia Floryda Wschodnia Trzynaście kolonii New Hampshire Massachusetts Bay Rhode Island i Plantacje Providence Connecticut Nowy Jork New Jersey Pensylwania Delaware Maryland Wirginia Karolina Północna Karolina Południowa Georgia Kanada Prowincja Kanada Quebec Dolna Kanada Górna Kanada Nowa Szkocja Cape Breton Nowy Brunszwik Wyspa Księcia Edwarda Kolonia Nowej Fundlandii Dominium Nowej Fundlandii Labrador Terytoria Północno-Zachodnie Ziemia Ruperta Kolumbia Brytyjska Terytorium Stikine Vancouver
Ameryka Łacińska i Karaiby	Antigua i Barbuda Bahamy Barbados Honduras Brytyjski Brytyjskie Wyspy Dziewicze Kajmany Dominika Grenada Jamajka Brytyjskie Wyspy Podwietrzne Brytyjskie Wyspy Zawietrzne Montserrat Wybrzeże Moskitów Saint Christopher-Nevis-Anguilla Saint Lucia Saint Vincent i Grenadyny Trynidad i Tobago Turks i Caicos Federacja Indii Zachodnich Gujana Brytyjska
Antarktyda i Ocean Atlantycki	Brytyjskie Terytorium Antarktyczne Bermudy Falklandy Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha (Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia, Tristan da Cunha) Georgia Południowa i Sandwich Południowy
Azja	Aden Protektorat Adeński Oman Traktatowy Oman Katar Bahrajn Palestyna Irak Kuwejt Afganistan Indie Birma Hongkong Straits Settlements Malaje Borneo Północne Sarawak Brunei Singapur Weihai
Ocean Indyjski	Andamany Nikobary Wyspy Ashmore i Cartiera Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego Cejlon Wyspa Bożego Narodzenia Wyspy Kokosowe Wyspy Heard i McDonalda Malediwy Mauritius Seszele
Australia i Oceania	Australia Nowa Południowa Walia Australia Południowa Queensland Wiktoria Kolonia Rzeki Swan Australia Zachodnia Ziemia van Diemena Tasmania Oceania Nowa Gwinea Brytyjska Brytyjskie Terytoria Zachodniego Pacyfiku Wyspy Salomona Wyspy Cooka Fidżi Tonga Wyspy Gilberta i Lagunowe Nauru Nowe Hebrydy Nowa Zelandia Niue Pitcairn Samoa Hawaje Tokelau

• Imperium brytyjskie
• Brytyjskie terytoria zależne