İrini (Trabzon imparatoriçesi) - Vikipedi

İrini Paleologina (YunancaΕιρήνη Παλαιολογίνα, Eirēnē Palaiologina)(yaklaşık 1315 - 1341'den sonra), 6 Nisan 1340 tarihinden 17 Temmuz 1341 tarihine kadar Trabzon İmparatorluğu'nun imparatoriçesi. Bizans İmparatoru III. Andronikos'un gayrı meşru kızıdır.

Evliliği[değiştir | kaynağı değiştir]

1335 yılında, Trabzon İmparatoru Basileios, Bizans İmparatoru III. Andronikos ile müttefik olabilmek için İrini ile bir evlilik yaptı. Ancak bu evlilikten kısa bir süre sonra ilişkiler bozuldu. Basileios, gene İrini isminde bir metres tuttu. Bu ilişkiden dört gayrı meşru çocuk babası oldu. Yerel kilise, Basileios ile İrini'yi boşadı ancak Konstantinopolis Patriği XIV. İoannis Kalekas bu konu hakkında Trabzon metropolitine mektup yazmıştır. Boşanmaya rağmen, Trabzon'da etkili durumda kalmıştır. Basileios, 6 Nisan 1340 tarihinde muhtemelen İrini tarafından zehirlenmesi sonucu ölmüştür. Saray darbesi ile tacı ele geçirmiştir. Ancak, Komninos Hanedanı üyesi olmaması, tacı ele geçiriş tarzı durumunu zorlaştırdı. Durumunu sağlamlaştırmak için ölü kocasının metresi ve çocuklarını Konstantinopolis'e babasının gözetimine yollamıştır.

Durumunu güçlendirmek, düşmanlarıyla savaşmak ve hükûmet işlerine yardım etmesi için babasından Bizans soyluları arasından bir koca belirleyip yollamasını istedi. Ancak III. Andronikos bu isteği yerine getiremeden 15 Haziran 1341 tarihinde öldü. Ancak bu onu çok etkilemedi çünkü kısa bir süre önce kendisinin Megas Domestikos'una ("Ordu komutanı") âşık olmuştu. Ona karşı duyguları sarayı hiziplere böldü.

İç Savaş[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk savaşın ilk dönemi tahta çıkmasından kısa bir süre süre sonra başladı. Üç muhalif hizip vardı:

  1. İrini'nin hizbi, Amytzantarioi ailesi ve onun babasına sadık Bizanslı tüccarlar.
  2. Donanma komutanı Lord Tzanich liderliğinde birleşen soylular, önceki imparatora sadık Scholarioi (imparatorluk muhafız birliği) bir kısmı bu hizbi destekliyordu.
  3. Limnia yöneticisi Megadük Hadım İoannis

Asi asiller, başkentteki Hagios Eugenius Manastırı'nda toplandılar fakat Megadük İoannis taraf değiştirerek İrini tarafına geçti. Manastır neredeyse tamamen yıkılacak şekilde bombalanarak Temmuz 1340 tarihinde isyan bastırıldı.

Aynı zamanlarda, Türkmenler Trabzon'a saldırdılar ve şehrin duvarlarına kadar geldiler. İlk atak savuşturulsada, ikincisi durdurulamadı ve bu İrini'nin ordusunda moral bozukluğuna neden oldu. Türkmenler şehri almadılar ama ateşe verdiler. Bu felaket bir salgınla iyice etkisini artırdı. Şehri, insan ve at cesetlerinin kötü kokusu sardı.

Görevden alınması[değiştir | kaynağı değiştir]

Hagios Eugenius Manastırı katliamından kaçan soylular, bu felaketten çıkış olarak II. Aleksios'un kızı Anna Anakutlu Komnini'yi tahta çıkmasına karar verdiler. Rahibeliği bırakmasını ikna ederek, Lazika'da imparatoriçe olarak ilan ettiler. İrini bu isyanı duyunca, Hagios Eugenius Manastırı katliamından esir alınanları idam ettirdi. Ancak bu, Anna'nın 17 Temmuz 1341 tarihinde şehre girip onu görevden alıp tahta geçmesine engel olamadı.

Bu olaydan sonra Konstantinopolis'e yollandı. Daha sonraki hayatı hakkında bilgi yoktur.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmî unvanlar
Önce gelen:
Basileios

Trabzon İmparatoru

1340-1341
Sonra gelen:
Anna Anakutlu Komnini