Şarl Helu - Vikipedi

Charles Helou
Lübnan devlet başkanı
Görev süresi
23 Eylül 1964 - 22 Eylül 1970
Yerine geldiği Fuad Şehab
Yerine gelen Süleyman Franjiye
Kişisel bilgiler
Doğum 25 Eylül 1913(1913-09-25)
Ölüm 7 Ocak 2001 (87 yaşında)
Partisi Kataeb Partisi
Dini Marunilik

Şarl Helu (Arapça: شارل الحلو‎, 25 Eylül 1913 - 7 Ocak 2001), Lübnanlı devlet adamı, 1964-70 arasında Lübnan devlet başkanı. 1972'den sonra, Fransızca konuşulan ülkelerin oluşturduğu birliğin (Assemblée parlementaire de la francophonie) onursal başkanlığını yapmıştır.

25 Eylül 1913'te Beyrut'ta doğan Helu, Baabdalı güçlü bir Maronit ailesindendi. 1929'da Beyrut'taki St. Joseph's Üniversitesi'nden onur derecesiyle mezun oldu ve 1934'te Hukuk diplomasını tamamladı. Helu, ilk yıllarında Fransız gazetesi L'Eclair du Nord'da gazeteci olarak çalıştı. Bir zamanlar yakın arkadaşı Michel Chiha'nın sahibi olduğu Fransız günlük gazetesi Le Jour'un siyasi editörüydü.[1] 1936'da, Pierre Gemayel ve diğer üç kişiyle Kataeb (Phalangist) Partisi'nin kurulmasına katılarak siyasete ilk adımını attı. Gemayel ile olan anlaşmazlıklar daha sonra Helu partiden ayrılmasına neden oldu.

Helou'nun ilk hükûmet ataması 1947'de Vatikan büyükelçiliği oldu. 1949'da İsrail'in Lübnan egemen topraklarından çekilmesi karşılığında İsrail'in diplomatik tavizler almaya çalıştığı İsrail/Lübnan ateşkes müzakerelerine katıldı.[2] 1952'de, Lübnan Fransız Mandası Başkanı olarak görev yapan ve hukuk eğitimi aldığı Petro Trad'ın yeğeni Nina Trad ile evlendi. Trad, Lübnan'daki ilk kadın avukatlardan biriydi.[3][4] Daha sonra Kabine'de adalet ve sağlık bakanı (1954-1955) ve eğitim bakanı (1964) olarak görev yaptı. Başlangıçta Helou'nun siyasi bağlantısının olmaması, ona Lübnan'ı birleştirebilecek bir lider görüntüsü verdi ve 1964'te Ulusal Meclis tarafından Fuad Chehab'ın yerine Başkan olarak seçildi.

Helu (solda), İskenderiye'deki 1964 Arap Birliği zirvesi sırasında Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnâsır ile

Çehab ile sadık bir Arap milliyetçisi olan Lübnan Başbakanı Rashid Karami arasındaki ittifak, kısa süre sonra Karami'yi Lübnan hükûmetinin etkin kontrolüne bıraktı.[5] Helu için sorun yaratan ilk sorun, İsrail'in Ürdün nehrini yönlendirmesiydi.[6]

Helu'nun başkanlığını karakterize eden etkileyici ekonomik büyüme, Lübnan'da kültürel ve yaşam tarzı belle époque'a çevrildi (belki de bu sebeple, Beyrut 'Doğunun Paris'i' ve Lübnan 'Doğu'nun İsviçre'si' olarak anıldı). Ancak bu dönem aynı zamanda, 1966 Banka içi krizi ve Lübnan'ın Arap-İsrail ihtilafına karışmaktan kaçınma konusundaki artan yetersizliğiyle kısmen gölgelendi. 1967 Altı Gün Savaşı, Lübnan'da mezhep ilişkilerini gerdi. Pek çok Müslüman Lübnan'ın Arap savaşına katılmasını isterken, birçok Hristiyan da katılımdan kaçınmak istiyordu. Helu, kısa bir hava saldırısı haricinde Lübnan'ı karmaşadan uzak tutmayı başardı, ancak artan gerilimleri göz ardı etmenin imkansız olduğunu gördü. 1968'deki parlamento seçimleri, ülkede iki büyük koalisyonla artan bir kutuplaşmayı ortaya çıkardı; biri Rashid Karami liderliğindeki Arap yanlısı Milliyetçilik, diğeri ise eski Devlet Başkanı Camille Chamoun, Pierre Gemayel ve Raymond Eddé'nin ortaklaşa yürüttüğü Batı yanlısı. Her biri 99 sandalyeden 30'unu kazandı.

Buna ek olarak, ülkenin güneyinde silahlı Filistinli gerillaların varlığı hükûmet otoritesine meydan okudu ve Lübnan ordusu ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) arasındaki çatışmalar giderek daha sık hale geldi. Helu, uzun bir süre taleplerine direndi, ancak 1969'da isyanı askeri olarak sona erdiremedikten sonra, Filistinli gerillaların operasyonlarını İsrail'e karşı sınır ötesi saldırılarla sınırlayacağını ve Lübnan hükûmetine meydan okumayı bırakacağını umarak sonunda teslim oldu.

Helu 1970'te Elias Sarkis'i seçilmiş halefi olarak onayladı,[7] ancak halefi Ulusal Meclis'teki seçimi Süleyman Frangieh'e bir oyla kaybetti. Emekli olduktan sonra siyasi olarak aktif kalan diğer eski Başkanların aksine, Helu sahneden çekildi. Hayırsever bir girişimde yer aldı ve yaşlılara ücretsiz sıcak yemek sağlamak için bir dizi restoran kurdu.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "CHARLES HELOU - Prestige Magazine". Prestige Magazine (İngilizce). 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2015. 
  2. ^ Podeh, Elie Kaufman, Asher and Maʻoz, Moshe (2005) Arab–Jewish Relations: From Conflict to Resolution? Essays in Honour of Moshe Ma'oz Sussex Academic Press, 1-903900-68-9, p. 164
  3. ^ درويش (Darwish) (2017). "نينا طراد.. المحامية الأولى" [Nina Trad ... First Lawyer]. Al Raqeeb (Arapça). Beruit, Lebanon. 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2019. 
  4. ^ Fayad (8 Ocak 2001). "Décès – La mort du président Charles Hélou – Un fin lettré dans la tourmente de l'histoire" [Death – The death of President Charles Helou – A literate end in the turmoil of history]. L'Orient-Le Jour (Fransızca). Beirut, Lebanon. 5 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2019. 
  5. ^ Reich, Bernard (1990) Political Leaders of the Contemporary Middle East and North Africa: A Biographical Dictionary Greenwood Publishing Group, 0-313-26213-6, pp. 298-299
  6. ^ Meyer, Armin (2003) MeyerQuiet Diplomacy: From Cairo to Tokyo in the Twilight of Imperialism iUniverse, 0-595-30132-0, p. 129
  7. ^ Hijazi (10 Mayıs 1976). "A Lebanese Who Shuns Publicity Elias Sarkis". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 8 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2017. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Fuad Şehab
Lübnan devlet başkanı
1964 - 1970
Sonra gelen:
Süleyman Franjiye