Aleksis Çipras - Vikipedi

Aleksis Çipras
Yunanistan Başbakanı
Görev süresi
21 Eylül 2015 - 8 Temmuz 2019
Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos
Yardımcı Yannis Dragasakis
Yerine geldiği Vasiliki Tanu-Hristofilu (geçici)
Yerine gelen Kiriakos Miçotakis (seçilmiş)
Görev süresi
26 Ocak 2015 - 27 Ağustos 2015
Cumhurbaşkanı Karolos Papulyas
Prokopis Pavlopulos
Yerine geldiği Antonis Samaras
Yerine gelen Vasiliki Tanu-Hristofilu (geçici)
Yunanistan Dışişleri Bakanı
Görev süresi
20 Ekim 2018 - 15 Şubat 2019
Yerine geldiği Nikos Kocias
Yerine gelen Georgios Katrugalos
Radikal Sol Koalisyon Lideri
Görev süresi
4 Ekim 2009 - 24 Eylül 2023
Yerine geldiği Alekos Alavanos
Yerine gelen Stefanos Kasselakis
Kişisel bilgiler
Doğum 28 Temmuz 1974 (49 yaşında)
Atina, Yunanistan
Partisi Syriza
(2004-2023)
Synaspismós
(1991-2013)
Evlilik(ler) Peristera Batziana
Çocuk(lar) 2
Bitirdiği okul Atina Ulusal Teknik Üniversitesi
Dini Ateist[1][2]
İmzası

Aleksis Çipras (YunancaΑλέξης Τσίπρας; 28 Temmuz 1974, Atina), Yunan siyasetçi. 2015-2019 yılları arasında Yunanistan başbakanlığı görevini yürütmüştür.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Alexios (Alexis) Çipras, 28 Temmuz 1974'te Atina'da doğdu. Babası Pavlos, Epir'deki Athamania'lıydı ve hali vakti yerinde bir bayındırlık işleri müteahhidiydi.[3][4][5] Annesinin adı Aristi ve Yunan Makedonyası'nın Eleftheroupoli kasabasında doğdu. Çipras, anne tarafından büyükanne ve büyükbabası, Türkiye'nin Doğu Trakya bölgesindeki Kırklareli'ye bağlı Babaeski'nin köyündendi[6] ve Yunanistan ile Türkiye arasındaki 1923 nüfus mübadelesi sonucunda Eleftheroupoli'ye taşındı.[7]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Atina Ulusal Teknik Üniversitesi (NTUA) inşaat mühendisliği bölümünde okudu.[8] 2000 yılında mezun olduktan sonra NTUA bir bölümler arası programında ölçme ve planlama arazi lisansüstü eğitimini takiben inşaat sektöründe inşaat mühendisi olarak çalıştı. Çeşitli projeler üstlendi ve Atina şehri ile ilgili çeşitli çalışmalar yaptı.

Siyasi faaliyetleri[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile

1980'lerin sonlarında Yunanistan Komünist Gençlik Partisine katıldı. 1990'ların başında, Ampelokipoi Şubesi Lisesi öğrencisi olarak, devlet bakanı Vasilis Kontoyannopulos'un koyduğu tartışmalı yasaya karşı öğrenci ayaklanmasında aktif oldu. Gazeteci Anna Panayotarea tarafından yapılan programda konuk olarak yer alan Çipras, öğrenci hareketinin bir temsilcisi oldu.[kaynak belirtilmeli]

Üniversite öğrencisi olarak yeniliğe açık sol öğrenci hareketinin saflarına katıldı ve NTUA İnşaat Mühendisliği okulu öğrenci sendikası yönetim kurulu üyesi ve aynı zamanda üniversite senatosu öğrenci temsilcisi olarak görev yaptı. 1995'ten 1997'ye kadar Yunanistan Ulusal Öğrenci Birliği Merkez Konseyinde seçilmiş bir temsilci olarak görev aldı.

Atina belediye meclisi üyesi olarak görev yaptığı dönemde de hizmet etmeye devam etmek yerine 2007 yasama seçimlerinde Yunanistan Meclis üyeliği (Vouli) için çalışmadı.

Synaspismós Partisi'nin genel başkanı Alekos Alavanos'un kişisel nedenler öne sürerek, kendisinin başkanlığa tekrar aday olmamaya karar vermesi sonrasında 10 Şubat 2008 tarihinde düzenlenen beşinci parti kongresinde başkan olarak seçildi. 2009 Yunan yasama seçimi yılında Yunan Parlamentosu üyesi seçildi ve Radikal Sol Koalisyon (SYRIZA) sekretaryası tarafından oy birliğiyle meclis grup başkanlığı görevine getirildi.[9][10]

6 Mayıs 2012 tarihinde yapılan seçimde liderliğini yaptığı SYRIZA koalisyonu 2009'da %4,60 olan oy oranını %16,77'ye yükselterek ikinci sıraya yerleşti.[11] Seçimden sonra hükûmet kurmak üzere görevlendirilen liderlerden biri de kendisiydi. Fakat AB yanlısı partilerin işbirliğini kabul etmemesi ile seçimlerin yenilenmesi zorunluluğu doğdu.

17 Haziran 2012 tarihinde yapılan seçimde oy oranını %27'e yükselterek ikinci sıradaki yerini korudu.[12] 25 Ocak 2015 Yunanistan genel seçimlerinde ise SYRIZA %36,29 ile seçimde en çok oyu alan parti oldu.[13] Çipras, 26 Ocak 2015 tarihinde Yunanistan başbakanı oldu. 20 Ağustos 2015 tarihinde, ekonomik nedenlerden dolayı erken seçim yolunu açmak için istifa ettiğini açıkladı.[14]

Yunanistan erken genel seçimlerinde, radikal grubun ayrılmasına karşın liderliğindeki Syriza Partisi birinci oldu. Syriza’nın en yakın rakibi Yeni Demokrasi 7.5 puan geride kaldı. Syriza yüzde 35.5 oy oranıyla 145 milletvekili kazandı.[15]

Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Elektrik ve bilgisayar mühendisi Peristera Baziana ile birliktedir ve çiftin iki çocuğu vardır. 1987 yılında lisede tanışan Çipras ve Baziana, aynı zamanda Yunanistan Komünist Gençliği üyesiydiler. İki oğluyla birlikte Atina'da yaşıyorlar.[16] Küçük oğullarının göbek adı, Marksist devrimci Ernesto "Che" Guevara'ya bir övgü olan Ernesto'dur.[17] Çipras hevesli bir futbol fanatiği ve stadyumun yakınında büyüdüğü için her maça katılarak Panathinaikos'u destekliyor. Çipras kendini ateist olarak tanımlıyor.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Smith, Helena (18 Eylül 2014). "Pope Francis the 'pontiff of the poor', says Greece's Alexis Tsipras". The Guardian. 26 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2015. Alexis Tsipras – a radical leftist and self-described atheist 
  2. ^ "Greece's far left: The company he keeps". The Economist. 4 Ekim 2014. 3 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2015. ...Mr Tsipras, an atheist... 
  3. ^ "Alexis Tsipras: Who is Greece's New Prime Minister? (Full Profile & Bio) - GreekReporter.com". greece.greekreporter.com. 26 Ocak 2015. 10 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2018. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya" Αλέξιος Παύλου Τσίπρας : ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ Κ.Ο. ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Α' ΑΘΗΝΩΝ (Yunanca). Hellenic Parliament. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2010. 
  5. ^ Andy Denwood (14 Mayıs 2012). "Profile: Alexis Tsipras, leader of Syriza". BBC News. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
  6. ^ "Dünyanın konuştuğu Yunan lider Çipras, Babaeskili çıktı". Hürriyet. 1 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2015. 
  7. ^ "Dünyanın konuştuğu Yunan lider Çipras, Babaeskili çıktı". Hürriyet. 29 Ocak 2015. 1 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2015. 
  8. ^ "Portre: Yunanistan seçimlerinin favorisi Syriza kimdir?". BBC Türkçe. 23 Ocak 2015. 6 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  9. ^ "Ανανέωση αλλά και ηχηρές απουσίες στη νέα Βουλή". ANA-MPA (Yunanca). ana-mpa.gr. 9 Ekim 2006. 9 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2009. 
  10. ^ "Alexis Tsipras to head SYRIZA Parliamentary group". Athina 9.84 Municipal Radio. athina984.gr. 8 Ekim 2009. 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2009. 
  11. ^ "Yunanistan seçimleri-2012". miiliyet.com.tr. 12 Mayıs 2008. 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2012. 
  12. ^ "Yunanistan Genel Seçim Sonuçları." milliyet.com.tr. 12 Haziran 2017. 21 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012. 
  13. ^ "Yunanistan'ın seçimi sonuçlandı". haberturk.com. 26 Ocak 2015. 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2015. 
  14. ^ "Başbakan Çipras Nâzım Hikmet şiiriyle istifa etti". Hürriyet. 21 Ağustos 2015. 22 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2015. 
  15. ^ "Yunanistan, bir kez daha 'Çipras' dedi". arti49.com. 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2015.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  16. ^ Έγινε πατέρας ο Αλέξης Τσίπρας (Yunanca). cosmo.gr. 17 Mayıs 2010. 20 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2010. 
  17. ^ "Alexis Tsipras: the Syriza leader about to take charge in Greece". The Guardian. 26 Ocak 2015. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
Parti siyasi görevi
Önce gelen
Alekos Alavanos
Radikal Sol Koalisyon Lideri
2009–günümüz
Görevde
Siyasi görevi
Önce gelen
Antonis Samaras
Yunanistan Ana Muhalefet Lideri
2012–2015
Sonra gelen
Antonis Samaras
Yunanistan başbakanı
2015
Sonra gelen
Vasiliki Tanu-Hristofilu
Geçici
Önce gelen
Vasiliki Tanu-Hristofilu
Geçici
Yunanistan başbakanı
2015–2019
Sonra gelen
Kiriakos Miçotakis
Önce gelen
Nikos Kocias
Yunanistan Dışişleri Bakanı
2018–2019
Sonra gelen
Georgios Katrugalos
Önce gelen
Kiriakos Miçotakis
Yunanistan Ana Muhalefet Lideri
2019–günümüz
Görevde