António de Oliveira Salazar - Vikipedi

António de Oliveira Salazar
100. Portekiz Başbakanı
Görev süresi
5 Temmuz 1932 - 25 Eylül 1968
Yerine geldiği Domingos da Costa Oliveira
Yerine gelen Marcelo Caetano
Kişisel bilgiler
Doğum 28 Nisan 1889
Santa Comba Dão, Portekiz
Ölüm 27 Temmuz 1970 (81 yaşında)
Lizbon, Portekiz
Partisi Ulusal Birlik (Portekiz)
Bitirdiği okul Coimbra Üniversitesi
Dini Roma Katoliği
İmzası

António de Oliveira Salazar (28 Nisan 1889, Vimieiro (Santa Comba Dão) - 27 Temmuz 1970, Lizbon), Portekiz Bakanlar Konseyi Başkanı ve 1932-1968 yılları arasında Portekiz Cumhuriyeti'nin de facto diktatörü.

1933-1974 yılları arasında Portekiz'in sosyal, ekonomik, kültürel ve siyasi hayatını kontrol eden, milliyetçi, fazlasıyla tutucu, gelenekçi ve katı muhafazakâr kimliğiyle tanınan, en çok da İspanya'nın faşist diktatörü General Francisco Franco'ya benzetilen, otoriter aşırı sağcı rejim Estado Novo’nun (Yeni Devlet) kurucusu ve lideridir. Dönemin faşist diktatörlerinden biri kabul edilir. Ancak Salazar rejimi diğer faşist hareketlere kıyasla “light faşizm” olarak adlandırılır. Tıpkı Franco gibi Salazar da tam bir Mussolini hayranı, antisemit olmasa da Nazi yanlısıydı. Fakat o da Franco gibi ülkesini II. Dünya Savaşı'nın dışında tutmayı başarmıştı.

1968 yılında beyin kanaması geçirdi. Çoğu kaynaklar bu olayın onun yazlık evinde sandalyeden düşmesi sonucu gerçekleştiğini yazdılar. Aynı yıl, 1968 yılında yönetimden ayrıldı. Düşüşünden sonra kısa bir süre sonra ölmesi beklendiği gibi, Başkan Américo Thomaz Marcello Caetano onun yerini aldıysa da beklenmedik bir şekilde iyileşti. 1974'te Karanfil Devrimi olarak anılan General Antonio Spinola'nın yönettiği askerî ayaklanmayla diktatörlüğü devrildi. Portekiz'de yeni bir düzen başladı.[kaynak belirtilmeli]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Salazar, 1968'de beyin kanaması geçirdi. Çoğu kaynak, yazlık evinde bir sandalyeden düştüğünde meydana geldiğini iddia etti. Yine de Şubat 2009'da, Salazar'ın en iyi saklanan sırlarıyla ilgili bazı soruşturmalardan sonra, onun sandalye yerine banyoya düştüğünü itiraf eden kimliği belirsiz tanıklar vardır. 79 yaşındaki Başbakan'ın düşüşün hemen ardından öleceğine inanan Başkan Américo Tomás, Salazar'ı görevden aldı ve yerine Marcelo Caetano koydu. Yaralanmasına rağmen Salazar iki yıl daha yaşadı. Beklenmedik bir şekilde sağlığını geri kazandığında, yakınları ona iktidardan uzaklaştırıldığını söylemedi, bunun yerine Temmuz 1970'teki ölümüne kadar gizlilik içinde "hüküm sürmesine" izin verildi.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Meneses 2009, ss. 608–609.

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi görevi
Önce gelen:
Domingos Oliveira
Portekiz Başbakanı
1932–1968
Sonra gelen:
Marcelo Caetano