Emin el-Hafız - Vikipedi

Emin el-Hafız
أمين الحافظ
Suriye Bölgesel Şubesi Bölge Komutanlığı Bölge Sekreteri
Görev süresi
4 Ekim 1964 - 19 Aralık 1965
Genel Sekreter Mişel Eflak
Münif Razzaz
Yerine geldiği Şibli el-Eysami
Yerine gelen Nureddin el-Etâsî
(Bölge Komutanlığı Aralık 1965'te feshedildi, yeni Bölge Sekreteri Mart 1966'da seçildi)
Suriye Devlet Başkanı
Görev süresi
27 Temmuz 1963 - 23 Şubat 1966
Başkan Yardımcısı Muhammed Ümran
Nureddin el-Etâsî
Şibli el-Eysami
Yerine geldiği Lu'ay el-Etâsî
Yerine gelen Nureddin el-Etâsî
Suriye Başbakanı
Görev süresi
4 Ekim 1964 - 23 Eylül 1965
Yerine geldiği Selahaddin el-Bitar
Yerine gelen Yusuf Zuayyin
Görev süresi
12 Kasım 1963 - 13 Mayıs 1964
Yerine geldiği Selahaddin el-Bitar
Yerine gelen Selahaddin el-Bitar
Arap Sosyalist Baas Partisi Ulusal Komutanlık Üyesi
Görev süresi
23 Ekim 1963 - 23 Şubat 1966
Suriye Bölgesel Şubesi Bölge Komutanlığı Üyesi
Görev süresi
1 Şubat 1964 - 19 Aralık 1965
Kişisel bilgiler
Doğum 12 Kasım 1921
Halep, Halep Devleti, Suriye Mandası
Ölüm 17 Aralık 2009 (88 yaşında)
Halep, Suriye
Partisi Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye Bölgesel Şubesi
Evlilik(ler) Zeyneb el-Hafız
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Suriye
Branşı  Suriye Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları 1938-1966
Rütbesi Orgeneral
Birimi Suriye Arap Ordusu

Emin el-Hafız (Arapça: أمين الحافظ; d. 12 Kasım 1921,[1] Halep - 17 Aralık 2009,[2] Halep) Suriyeli politikacı, asker. Baas Partisi üyesi olan Hafız, 27 Temmuz 1963 - 23 Şubat 1966 tarhileri arasında Suriye devlet başkanı olarak görev yaptı.

Kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Erken yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]

El-Hafız Halep şehrinde doğdu.[kaynak belirtilmeli]

İktidara yükseliş[değiştir | kaynağı değiştir]

Hafız (sağda) Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır ile Arap Birliği zirvesi için Kahire'ye gelişinde, 1964.

Askeri Komite liderliğindeki 1963 Suriye Darbesi, el-Hafız'ı kamusal yaşamla tanıştırdı. Darbenin ardından Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyi (UDKK) ülkenin en yüksek organı oldu. UDKK'ye radikal pan-Arap Baas Partisinin Suriye şubesi hakimdi. El-Hafız devlet başkanı oldu, sosyalist reformlar başlattı ve ülkesini Doğu Bloku'na yöneltti.

Düşüş[değiştir | kaynağı değiştir]

23 Şubat 1966'da Genelkurmay Başkanı Salah Cedid liderliğindeki radikal bir Baasçı grup tarafından devrildi.[3][4] Darbe olacağına ilişkin uyarı telgrafı, Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'dan darbeden önce sabahın erken saatlerinde Nesim el-Sefercelani'ye (Devlet Başkanlığı Konseyi genel sekreteri) gönderildi ancak telgraf geç ulaştı. Darbenin ortaya çıkma sebebi Büyük Suriye hırsı olan milliyetçi el-Hafız ile Baas Partisinin bölgeselci kolunu temsil eden Cedid arasındaki anlayış farklılığından kaynaklıydı. Cedid'in destekçileri daha radikal sol kanat olarak görülüyordu.[5] Ancak darbe, Suriye'nin dinî azınlıklarından, özellikle Alevi Müslümanlar ve Dürziler tarafından da desteklendi ve yönlendirildi; el-Hafız ise çoğunluk olan Sünnilerdendi.

Sürgün ve dönüş[değiştir | kaynağı değiştir]

İki çocuğunun ağır şekilde yaralandığı darbeden önceki üç saatlik silahlı çatışmada yaralanan el-Hafız, Haziran 1967'de Lübnan'a gönderilmeden önce Şam'ın Mezzeh Hapishanesi'ne hapsedildi. Bir yıl sonra Bağdat'a nakledildi. 1971'de Şam mahkemeleri onu gıyaben ölüme mahkum etti; ancak Saddam Hüseyin "ona ve sürgündeki Baas'ın kurucusu Mişel Eflak'a kraliyet ailesi gibi davrandı" ve ceza infaz edilmedi.[6] 2003 Irak Savaşı'nda Saddam'ın düşmesinden sonra, el-Hafız'ın sessizce Suriye'ye dönmesine izin verildi.[7] 17 Aralık 2009'da Halep'te öldü; yaşıyla ilgili raporlar farklıdır, ancak 80'li yaşlarının sonlarında olduğuna inanılıyordu.[2][8] Devlet destekli bir cenaze töreni ile defnedildi.[6]

Popüler kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Emin el-Hafız, Netflix dizisi The Spy'da Waleed Zuaiter tarafından canlandırıldı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2019. 
  2. ^ a b Syria-news 5 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Arapça)
  3. ^ Associated Press (16 Şubat 2010). "Amin al-Hafez obituary". Londra: The Guardian. 9 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012. 
  4. ^ Associated Press (24 Ağustos 1993). "Salah Jadid, 63, Leader of Syria Deposed and Imprisoned by Assad". The New York Times. 17 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012. 
  5. ^ "Syria:Coups and Countercoups, 1961-70". countrystudies.us/. 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012. 
  6. ^ a b Joffe, Lawrence (16 Şubat 2010). "Amin al-Hafez obituary: Leader of Syria's first Ba'athist regime". The Guardian. Londra. 9 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012. 
  7. ^ Anthony Shadid (18 Mayıs 2005). "Syria Heralds Reforms, But Many Have Doubts". The Washington Post. 9 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012. 
  8. ^ AGENCE FRANCE-PRESSE (18 Aralık 2009). "Amin el-Hafez, Baathist Leader of Syria in 1960s, Dies". The New York Times. 25 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012.