Equinor - Vikipedi

Equinor ASA
TipKamu İktisadi Teşebbüsü
EndüstriPetrol endüstrisi
Kuruluş14 Haziran 1972 (51 yıl önce) (1972-06-14)
Genel merkeziStavanger, Norveç
Önemli kişilerJon Erik Reinhardsen (Başkan)
Eldar Sætre (CEO),[1]
Lars Christian Bacher (CFO)
ÜrünPetrol
Doğalgaz
Petrokimyasallar
Elektrik enerjisi
GelirUS$61.2 milyar (2017)[2]
Net gelirUS$4.6 milyar(2017)[2]
Öz kaynakUS$39.9 milyar(2017)[2]
SahibiNorveç Devleti (67%)
Norveç Devlet Emeklilik Fonu(3%)
Diğer(29%)
Web sitesiequinor.com

Equinor ASA (eski adıyla Statoil ve StatoilHydro) merkezi Stavanger'de bulunan Norveçli devlet kontrolünde çok uluslu enerji şirketi. Temel olarak bir petrol şirketidir. 36 ülkede faaliyet gösteren şirketin yenilenebilir enerji yatırımları da vardır. Forbes dergisinin gelirlere göre sırlamasında (2013) eski Statiol adıyla Equinor petrol ve doğal gaz endüstrisinde on birinci, endüstriden bağımsız genel sıralamada yirmi altıncı şirket olmuştur.[3] Şirketin yaklaşık 20.200 çalışanı vardır.

Günümüzdeki şirket 2007 yılında Statiol'in Norsk Hydro şirketinin petrol ve doğal gaz bölümü ile birleşmesiyle kurulmuştur.[4]

2017 yılına kadar Norveç Devleti hisselerin %67'si ile şirketin en büyük hissedarı konumundaydı. Hisselerin kalanı kamuya açıktır. Hisselerden gelen gelirleri Norveç Petrol ve Enerji Bakanlığı yönetmektedir.[5] Şirketin merkezi ve yönetim ofisleri Stavanger'de olmasına rağmen uluslararası çalışmalarının çoğu Fornebu'dan yönetilmektedir.

Equinor adı 2018 yılında equal, equality ve equilibrium (eşit, eşitlik ve denge) kelimelerinin kökü olan "equi" ve şirketin Norveç köküne işaret eden "nor" kelimelerini birleştirerek bulunmuştur.[6] Şirketin eski adı Statoil'in Norveççedeki anlamı State-Oil (Devlet-Petrol), şirketin devlet mülkiyeti olduğunu gösteriyordu.[7]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Statoil'in geçmişinde üç büyük Norveç petrol şirketi Statoil, Norsk Hydro ve Saga Petroleum yatmaktadır (son iki şirket 1999'da birleşti).

Eski Statoil[değiştir | kaynağı değiştir]

Statoil Akaryakıt & Satış tarafından da kullanılan eski logo.

Den Norske Stats Oljeselskap A/S Norveç parlamentosu Storting'den 14 Temmuz 1972'de oy birliğiyle geçen bir yasa ile Norveç Devleti'ne bağlı bir limited şirket olarak kurulmuştur. Siyasi olarak kıta sahanlığındaki petrol endüstrisine Norveç'in katılması ve yerli petrol endüstrisinin temellerinin atılmasıyla uluslararası petrol endüstrisinde Norveç'in rekabet gücünü arttırmak amaçlanmıştır. Statoil önemli kararları alırken Sanayi Bakanlığı'na, sonradan Petrol ve Enerji Bakanlığı, danışmak zorundadır. Ayrıca Statoil'in her yıl parlamentoya faaliyet raporu sunması zorunludur.

1973 yılında şirket kendisine petrokimya endüstrisinde varlık göstermeye başladı. Bunun sonucunda 1980 yılında Rafnes ve, Norsk Hydro işbirliği ile, Mongstad'da işleme tesisleri kuruldu. 1981 yılında şirket Norveç kıta sahanlığındaki Gullfaks bölgesinde çalışma hakları alan ilk Norveç şirketi oldu. 1987-88 arasında şirketin tarihindeki en büyük skandal olana Mongstad skandalı yüzünden o zamana kadar şirketin tartışmasız CEO'su Arve Johnsen istifa etmek zorunda kaldı.

1980'lerde Statoil tam entegre bir petrol şirketi olmaya karar verdi ve Statoil akaryakıt istasyonu markasını kurdu. Norveç'teki istasyonlar eski Norol istasyonlarıydı. Danimarka ve İsveç'teki istasyonlarsa 1985'te Esso'dan alınmıştı. İrlanda'daki istasyonlar 1992'de BP'den ve 1990'ların ortasında ConocoPhilips Jet'ten alınmıştı ve 2006'da Statoil tarafından Topaz Oil'e satıldılar. Statoil 1990'larda Doğu Avrupa'nın çeşitli yerlerinde de istasyon ağları kurmaya başladı.

1991 yılında Statoil ve, çoğunluğu Natur og Undom ve Dünya Dostları Norveç üyesi olan, yerel çevreciler arasında anlaşmazlık çıktı. Çevreciler önemli kuş nüfusuna ev sahipliği yapan ve şehre yakın bir sulak alan olan Rotvoll, Trondheim, Norveç'te yeni araştırma ve geliştirme merkezi kurulmasını protesto ediyordu. Anlaşmazlık çevrecilerin sivil itaatsizlik yapmasıyla zirveye ulaştı ama merkez yine de kuruldu.

Şirket 2001 yılında özelleştirildi ve kamu limited şirketi statüsüne geçerek hem Oslo Menkul Kıymetler Borsası hem de New York Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem görmeye başladı. Aynı zamanda adını Statoil ASA olarak değiştirdi. Devlet hisselerin %81,7 elinde tutmaya devam etti. 2004 ve 2005 yıllarındaki özelleştirmeler ile devletin hisselerdeki payı %70,9'a düştü.[8]

Şirket üç farklı marka akaryakıt istasyonu işletiyordu: Statoil, Hydro ve 1-2-3. Statoil Danimarka, Estonya, İsveç, İrlanda, Letonya, Litvanya, Norveç, Polonya ve Rusya'da akaryakıt istasyonları işletiyordu. Bazı tam otomatik istasyonları 1-2-3 markası altındaydı. Şirket İsveç'teki Hydro istasyonlarını da işletiyordu. Toplamda Statoil'in 2.000 akaryakıt istasyonu vardı.

Statoil/Horton davası şirketin 2002-2003 yılları arasında İran'da karlı petrol anlaşmalarını almak için rüşvet vermesi üstüne açılmıştır. Rüşvetler eski İran Başbakanı Haşimi Rafsancani'nin oğlu Mehdi Haşemi Rafsancani'nin danışmanlık şirketi Horton Investments aracılığıyla verilmişti. Horton Investments İran'daki önemli siyasi figürleri etkilemesi için Statoil'den $15,2 milyon aldı. Yolsuzluk skandalı 3 Eylül 2003'te Norveç gazetesi Dagens Næringsliv tarafından ortaya çıkartıldı. 2006'da şirket ABD Yabancı Yolsuzluk Yasası'na muhalefetten $10,5 milyon ceza ödemeyi kabul etti.[9]

Eylül 2007'de Statoil ve Brezilya petrol şirketi Petrobras keşif, deniz altı ve biyoyakıt işbirliği çalışmalarını genişletecek bir anlaşma imzaladı. Anlaşmaya göre Statoil altı açık deniz lisansına ortak olacak ve biyoyakıt üretimini genişletecekti. Petrobras ve Statoil Brezilya ve dünyanın başka yerlerinde sülfürsüz yakıt elde etmek için bitkisel yağın ham petrole karıştırılacağı pek çok rafineri kurma kararını açıkladı. Statoil 4 Mart 2008'de Anadarko Petroleum'un Peregrino petrol sahasındaki hisselerinin %50'sini $1,8 milyar karşılığında satın aldı.[10]

2007'de Statoil, North American Oil Sands Corporation şirketini $2,2 milyar karşılığında satın aldıktan sonra Kanada'daki Athabasca petrol kumu sahasında büyük bir alan satın aldı. 2012 yılında Statoil'in Kai Kos Deh Seh projesi kapsamında 4 petrol kumu lisansı vardı: Leismer, Corner, Hangingston ve Thornberry.[11]

2009'da Statoil dünyadaki ilk derin denizde yüzen yüksek kapasiteli rüzgar türbini Hywind'i kullanmaya başladı.[12] 2,3 MW üreten bir türbine sahip 120 metre boyundaki kule 9 Haziran 2009'da iki yıllık test için Stavanger, Norveç yakınlarındaki Amoy Fiyordu'nun 10 kilometre açığındaki 220 metre derinlikteki suya çekildi.[13]

Hydro[değiştir | kaynağı değiştir]

1965 yılında Hydro, Elf Aquitane ve altı farklı Fransız şirketi ile birleşerek Kuzey Denizi'nde petrol ve doğal gaz aramak için Petronord'u kurdu. Kısa süre içinde Hydro, Kuzey Deniz petrol endüstrisinin en büyük şirketi oldu. Çeşitli petrol çıkartma sahalarında çalıştı ve Oseberg'de çalışan ilk şirket oldu.

1980'lerin sonunda Hydro Norveç, İsveç ve Danimarka'daki Mobil akaryakıt istasyonlarını alarak adlarını Hydro olarak değiştirdi. 1995'te Norveç ve Danimarka'daki akaryakıt istasyonlarını Texaco ile birleştirerek HydroTexaco ortak girişimini kurdu. Akaryakıt istasyonları zinciri 2006'da Reitangruppen'e satıldı. 1999'da Hydro Norveç ve Birleşik Krallık'ta büyük upstream operasyonları olan Norveç'in üçüncü büyük petrol şirketi Saga Petroleum'u satın aldı. Sonrasında Britanya operasyonları satıldı.

Birleşme[değiştir | kaynağı değiştir]

StatoilHydro logosu
New York Menkul Kıymetler Borsası 20 Haziran 2011 tarihinde, Statoil'in hisselerinin işleme girmesinin 10. yıl dönümünde.

Birleşme önerisi Aralık 2006'da duyuruldu.[14] Avrupa Ekonomik Alanı yasalarına uygun şekilde birleşme 3 Mayıs 2007'de Avrupa Birliği[15] ve 8 Haziran 2007'de Norveç Parlamentosu tarafından onaylandı.[16] Statoil hissedarları yeni şirketin %67,3'üne, Norsk Hydro hissedarları ise kalan %32,7'sine sahip oldu.[15] Hem Statoil hem Norsk Hydro'nun en büyük hissedarı Norveç Devleti şirketin hisselerinin %67'sine sahip oldu.[17] Zamanının Norveç Başbakanı Jens Stoltenberg birleşmeyi hakkındaki fikirlerini şöyle belirtti:"yeni bir dönem başlıyor...küresel bir enerji şirketi kuruluyor ve Norveç'in petrol ve doğal gaz endüstrisi güçleniyor."[18]

Analizciler tarafından bu birleşme ile kendinden büyük Avrupalı rakipleri BP, Total ve Shell'e karşı daha fazla rekabetçi güce sahip bir yapı kuruldu ve aynı zamanda şirketin özellikle Meksika Körfezi gibi yerlerde stratejik satın almalar yapma gücü arttı.[19] Fortune Global 500 listesinde NOK 480 milyar gelir ile dünyadaki en büyük dokuzuncu petrol şirketi oldu ve en büyük 48. şirketi oldu.[20]

Şirketin yönetim ekibinin başında Başkan ve CEO Helge Lund (Statoil'de aynı görevi yürütüyordu) vardı ve Hydro'nun Başkan'ı ve CEO'su Eivind Reiten yönetim kurulu başkanıydı.[15] Ancak Reiten birleşmeden üç gün sonra Hydro'nun eski petrol bölümündeki olası bir yolsuzluk vakasından dolayı istifa etti. Yönetim kurulu başkan yardımcısı ve eski Petrol ve Enerji Bakanı Marit Arnstad, Svein Rennemo Norveç petrol hizmetleri şirketi Petroleum Geo-Services'teki (PGS) CEO görevinden istifa edip 1 Nisan 2008'de StatoilHydro'ya geçene kadar yönetim kurulu başkanlığı yaptı.

İki şirketin birleşmesini temsil etmek ve küçük partner Hydro'nun isteği üzerine ortak şirkete yeni bir isim verilmesi kararlaştırıldı. Birleşme sırasında yeni bir isim düşünülmemişti ve StatoilHydro geçici olarak kabul edilmişti. Şirket adını yine Statoil ASA olarak kullanmak istediğini belirtmiş ve bu Mayıs 2009'daki Yıllık Genel Toplantı'da kabul edilmişti.[21] Şirketin adı 2 Kasım 2009'da değişti.[22]

Birleşmeden sonra Norveç devletinin şirketteki payı başlangıçta %62,5'ti. 2001 yılındaki parlamento kararına göre devletin hedefi Statoil'in %67'sine sahip olmaktı. Buna göre devlet Statoil'deki hisselerini arttırma isteğini duyurdu. 2009'da Norveç devletinin Statoil'in %67'lik hissesine sahip olduğu duyuruldu.

2009'dan sonraki gelişmeler[değiştir | kaynağı değiştir]

2010'da Statoil şirketin downstream tarafını ayırıp Statoil Fuel & Retail adında farklı bir şirket kurdu.[23][23] 2012'de Alimentation Couche-Tard, Statoil Fuel & Retail şirketini $2,8 milyar karşılığında satın aldı.[24]

24 Mayıs 2010'da Statoil Peregrino sahasındaki payının %40'ını Çin devleti kontrolündeki Sinochem'e $3,07 milyar karşılığında sattı ama kalan %60'lık kısmını ve işletme hakkını korudu.

7 Nisan 2010'da Statoil Norveç Denizi'ndeki Norne petrol sahasındaki Fossekall alanında petrol ve doğal gaz rezervleri bulduğunu açıkladı. Bulunan yeni rezervde 37 ile 63 milyon varil (5.900.000 ile 10.000.000 m3) arası petrol ve 1 ile 3 milyar metre küp arasında serbest doğal gaz olduğu tahmin ediliyor.[25]

Haziran 2011'in başında Statoil ASA, Gassled ortak girişimindeki %24,1 oranındaki hisselerinin bir kısmını NOK 17,35 milyar ($3,25 milyar) karşılığında Solveig Gas Norway AS şirketine sattı ve ortaklıktaki hisseleri %5'e düştü.[26] 2016'da Kanada'daki Leismer petrol kumu operasyonlarını Athabasca Oil şirketine sattı.[27]

2011-2012 arasında Statoil Kuzey Denizi'ndeki Norveç kıta sahanlığındaki Aldous Major South alanında 0,5 ile 1,2 milyar varil (79 ile 191 milyon metreküp) büyüklüğünde bir petrol rezervi ve kuzey Norveç Denizi'nde (Statoil terminolojisinde Barents Denizi) Hammerfest açıklarındaki Snøhvit petrol sahasındaki Skurgard alanında 0,9 ile 1,5 milyar varil (140 ile 240 milyon metreküp) büyüklüğünde bir petrol rezervi ve Barents Denizi'ndeki Havis alanında 0,2 ile 3,0 milyar varil (32 ile 477 milyon metreküp) büyüklüğünde bir petrol rezervi bulduğunu açıkladı.[28][28][29]

2011'de Statoil, Brigham Expolration şirketini Kuzey Dakota, ABD'deki Bakken formasyonundaki petrollü şeyl operasyonlarına erişim için $4,4 milyar karşılığında satın aldı.[30] 2012'de Statoil, Kuzey Dakota'dan günde 45.000 varil petrol çıkartıyordu ve bunu demiryolu ile naklediyordu.[30][31]

Kasım 2011'de bir Statoil danışmanı ve iki kişi on milyonlarca Norveç kronu değerindeki anlaşma ve ödemeler karşılığında 7 milyon Norveç kronu aldıkları iddiasıyla yargılandı.[32]

Haziran 2013'te Statoil, Avustralya'da Petrofrontier Corp. ile ortak bir girişim kuruduğunu açıkladı. Petrofrontier'in Georgina Basin'deki kaya petrolü ve gazı çıkarma yapıları Avustralya ve Kuzey Amerika'daki diğer üretim alanlarındakiler ile uyumludur.[33]

2016'da Statoil Santos havzasındaki Carcará sahasının %66'sının lisansını Petrobras'tan $2,5 milyar karşılığında aldı.[34]

Ekim 2014'te Statoil Azerbaycan'daki Şahdeniz gaz sahasındaki hisselerinin %15,5'ini $2,25 milyar karşılığında Petrobras'a sattı.[35]

1 Ekim 2014'ten beri Statoil Ukraynalı Naftogaz şirketine doğal ga sağlamaktadır.[36][37]

2016'da Statoil bir ABD'li rüzgar türbini kiralama şirketinin $3 milyon değerindeki hissesini satın aldı.[38] Statoil, petrol talebinin 2020'li yıllarda zirveye ulaşmasını ve sonrasında elektrikli taşıma yüzünden düzenli olarak azalmasını bekliyor.[39]

2017'de Kutup'taki büyük arama çalışmalarında petrol bulamamasına rağmen Statoil Ekim 2017'de Kutup arama çalışmalarını durdurmayacağını açıkladı.[40]

Ekim 2017'de Statoil 30 MW kapasitedeki Hywind Scotland yüzen rüzgar türbini çiftliğini Peterhead, İskoçya'nın 29 kilometre açıklarında işletmeye soktu.[41][41][42]

Mart 2018'de Statoil Polonya Bałtyk Środkowy III ve Bałtyk Środkowy II (Orta Baltık II/III) açık deniz rüzgar sahalarında %50'lilik hisse satın aldı.[43]

15 Mart 2018'da Statoil yıllık genel toplantıda alınan karar uyarınca adını Equinor olarak değiştireceğini açıkladı.[44]

Finans[değiştir | kaynağı değiştir]

Equinor 2018 mali yılı için $7,535 milyar kar ve önceki mali yıla göre %30,1 artışla $79,593 milyar dolar gelir bildirdi. Equinor'un hisseleri Ekim 2018'de $18 üstünden işlem görüyordu ve şirketin pazardaki değeri $55,5 milyar üstündeydi.[45]

Yıl Gelir

mil. USD$

Net gelir
mil. USD $
Toplam Varlıklar
mil. USD $
Hisse Değeri
USD $
Çalışanlar
2005 60690 4775 44907 20.16
2006 66155 6344 49276 27.30
2007 89399 7643 82727 29,12
2008 117291 7784 104058 27.99
2009 73967 2834 90054 20.83
2010 87330 6242 106611 21,91
2011 119766 14079 137350 24,95
2012 124425 11851 134917 25.28
2013 108613 6799 150906 23.32 23413
2014 99264 3871 132702 26.53 22516
2015 59642 -5192 109742 17.11 21581
2016 45873 -2922 104530 15.93 20539
2017 61187 4590 111100 18.50 20245
2018 79593 7535 112508 24.97 20525

Çalışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Petrol ve doğal gaz araştırma ve çıkarma[değiştir | kaynağı değiştir]

Statoil, Norveç Kuzey Denizi'ndeki Statfjord'un işletmecisidir.

Equinor, toplam üretimin% 60'ı ile Norveç kıta sahanlığında en büyük operatördür. Operasyon alanları Brage, Heimdal, Grane, Glitne, Gullfaks, Heidrun, Huldra, Kristin, Kvitebjørn, Mikkel, Njord, Norne, Ormen Lange, Oseberg, Sleipner, Snorre, Snøhvit, Statfjord, Sygna, Tordis, Troll, Viglefrikk, Visund, Volve ve Åsgard'dır. Şirket ayrıca Kolsnes, Kårstø, Mongstad, Tjeldbergodden ve Melkøya'da işleme tesislerine sahiptir.

Equinor Norveç kıta sahanlığının yanında Amerika Birleşik Devletleri, Angola, Avustralya, Azerbaycan, Brezilya, Cezayir, Çin, Kanada, Libya, Nijerya, Rusya ve Venezuela'da petrol ve doğal gaz sahaları işletmektedir. Equinor'un olası girişimler için Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Meksika'da ofisleri vardır. Şirketin Almanya, Belçika, Danimarka ve Fransa'da işleme tesisleri vardır. 2006'da Statoil'e atmosferdeki sera gazının etkisini azaltmak için dünyanın en büyük karbon depolama projesini gerçekleştirmesi için izin verildi.

Equinor, Brezilya'nın 2011'de faaliyete geçen Peregrino açık deniz petrol sahasının ortaklarındandır. Equinor Meksika Körfezi'ndeki Green Canyon üstündeki Deep Blue sondaj kuyusunun %15,625 hissesini elinde bulundurur.[46]

Equinor uzun zamandır Rus petrol sektörüne girmeye çalışmaktadır. Pek çok ortaklık kurulmasına rağmen şirket Rusya'da büyük bir başarı gösteremedi. Barents Denizi'ndeki Shtokman projesi için Gazprom ve Total ile ortaklık yaptı[47] ama proje yüksek maliyetler ve düşük gaz fiyatları nedeniyle askıya alındı. Sonrasında Gazprom yerine Rosneft ile ortaklık yapmaya karar verdi ve iki şirket Rusya'daki çeşitli yerkerde petrol arama kazıları yaptı ancak büyük bir keşif yapamadılar.[48] Ukrayna'daki çatışmalardan dolayı Rusya'ya karşı yaptırımlar uygulanmaya başlanınca[49] Equinor Rusya'daki çalışmalarını azaltmadı ancak bu çalışmalarla ilgili duyurularını azalttı.

Norveçli Ekonomi profesörü Karl Ove Moene, Norveç finans gazetesi Dagens Næringsliv'de, Equinor ve kaynak laneti üstüne yazdı. Pek çok ekonomik araştırma Norveç gibi sağlam siyasi yapılara sahip uluslarda doğal kaynakların pozitif etkileri olduğunu, sağlam olmayan siyasi yapılara sahip uluslarda ise zenginliğe rağmen negatif sonuçları olduğu ve daha az büyüme sağladığını gösterir. Moene kendi çalışmalarının yanı sıra Paul Collier'in de benzer bulgularına işaret eder.[50][51][52]

Boru hattı çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Equinor aralarında Batı Avrupa'daki Norveç kıta sahanlığından gelen Zeepipe, Statpipe, Franpipe, Europipe I ve Europipe II ve Kafkasya'daki Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının da bulunduğu çeşitli boru hattı çalışmalarının parçasıdır. Norveç'ten çıkan boru hatlarını Gassled düzenler. Equinor Kuzey Denizi'nde Osberg Taşıma Sistemi, Kvitebjørn petrol boru hattı, Heidrun doğal gaz boru hattı, Sleipner East boru hattı ve Vestprosess boru hattını işletir.

Şirketin Londra, Stamford, Connecticut ve Singapur'da ham petrol, rafine petrol mamülleri ve doğal gaz kondensatı ticareti ofisleri bulunmaktadır.

Rüzgar Enerjisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Equinor Peterhead, İskoçya'nın 29 kilometre açığındaki 30 MW kapisteya sahip Hywind Scotland yüzen rüzgar tarlasını işletmektedir.[41][41][42] Polonya'daki 1.200 MW kapasiteli Bałtyk Środkowy III ve Bałtyk Środkowy II açık deniz rüzgar tarlalarının %50 hissesine sahiptir.[43] Almanya'da açık denizdeki 385 MW kapasiteli Arkona rüzgar tarlasının da %50 hissesine sahiptir.[53] Equinor Birleşik Krallık'taki Sheringham Shoal Açık Deniz Rüzgar Tarlası projesinin %40 hissesine ve Dogger Bank Rüzgar Tarlası'ndaki Creyke Beck A ve B ve Teesside A rüzgar tarlalarının her birinin %50 hissesine sahiptir.[54]

Anlaşmazlıklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Corrib gaz projesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Equinor İrlanda'nın kuzeybatı kıyısı açıklarındaki doğal gaz sahalarının geliştirileceği Corrib gaz projesinde Royal Dutch Shell ile ortaklık yaptı. Proje yüzünden bazı yerel İrlandalılarla anlaşmazlık yaşandı. 2005 yazında Mayo Kontluğu'ndan beş kişi kendi mülklerindeki çalışmaya müdahale edemeyecekleri yönündeki mahkeme kararına muhalefetten dolayı hapse girdi. Devam eden protestolar proje karşıtı Shell to Sea hareketine dönüştü.

Sanat koleksiyonu yönetimi[değiştir | kaynağı değiştir]

1980'lerin ortalarında kurulan Statoil Sanat Programı'nın yöneticileri Aftenposten gazetesinin sanat eleştirmenlerinin birine göre Ekim 2010'da Uluslararası Müzeler Konseyi'nin etik tanımlarını ihlal etti.[55]

Kuzey Denizi[değiştir | kaynağı değiştir]

Mart 2011'de Statoil Birleşik Krallık'taki yüksek vergilerden dolayı Kuzey Denizi petrol sahasındaki iki projesini durdurdu.[56] Mayıs 2011'de eski MI6 şefi John Scarletti stratejik danışman olarak işe aldı.[57]

Athabasca'da etik dışı çalışmalar iddiası[değiştir | kaynağı değiştir]

2012'de bir İngiliz şirketi (Ecclesiastical Investment) Statoil'deki hisselerini Athabasca petrol kumu projelerindeki etik dışı uygulamalar yüzünden satacağını duyurdu.[58]

Kutuplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Rosneft ve Statoil Mayıs 2012 Kutup araştırma anlaşması imzaladı. Bu Rosneft'in İtalyan Eni ve ABD'li dev Exxon Mobil ile imzaladığı araştırma anlaşmalarından sonra imzaladığı üçüncü anlaşma oldu.[48][59] Haziran 2014'te Statoil Kutuplar'daki 12 ay süren keşif programı Castberg lisans projesini tamamladığını duyurdu ve beklentiden küçük rezervler bulunduğunu belirtti. 2018'de başlaması planlanan üretim şirket ve ortaklarının projenin verimliliği ve geliştirme maliyetlerini düşürme üstüne çalışmaları nedeniyle askıya alındı.[60]

Statoil Barents Denizi'nde 1980'den beri arama çalışmaları yapıyor. Haziran 2014'e kadar Statoil bölgede 98 arama kuyusu açma çalışmasına katıldı.[61]

2016'da Statoil Kutuplar'da yerel hakkı olan 92 petrol, doğal gaz ve madencilik şirketi arasında en iyi beşinci sırada yer aldı.[62]

İdari yapı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yönetim kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]

Şubat 2017'de yönetim kurulu şu şekildeydi:[63]

  • Øystein Løseth, Vattenfall eski Vattenfall CEO'su
  • Roy Franklin, Cuadrilla Resources Başkanı ve jeolog
  • Bjørn Tore Godal, eski Norveç Dışişleri, Ticaret ve Nakliye ve Savunma Bakanı
  • Lill-Heidi Bakkerud, çalışanların seçtiği temsilci, Statoil'in Gullfaks petrol sahasındaki eski proses mühendisi
  • Maria Oudeman, Utrecht Üniversitesi Rektörü
  • Wenche Agerup, Telenor'un Telenor'un CCO'su
  • Rebekka Glasser Herlofsen, Torvald Klaveness Group'un CFO'su
  • Jeroen van der Veer, Royal Dutch Shell'in eski CEO'su
  • Stig Lægreid, Norveç Mühendisler ve Teknoloji Uzmanları Derneği yönetim kurulu temsilcisi
  • Ingrid Elisabeth di Valerio, Tekna yönetim kurulu temsilcisi

Çevrecilik[değiştir | kaynağı değiştir]

Statoil ve Shell Norveç'te karbondioksidi yer altında veya deniz tabanının altında depolayacak doğal gaz yakan termik santral kurmayı planlıyordu ancak proje mali nedenlerle iptal edildi.[64]

Statoil çevreci depolama amaçlarıyla 1996'dan beri Sleipner gaz sahasındaki Utsira formasyonuna CO2 enjekte ediyor. Sleipner Vest sahasında yaklaşık %8,5 oranında CO2 içeren doğal gaz çıkartılıyor. Bu gaz CO2'in ayrıştırıldığı Sleipner İşleme Platformu'na yollanıyor. Gaz Almanya, Belçika ve Birleşik Krallık'a ihraç edilirken CO2 Utsira formasyonuna enjekte ediliyor.[65]

Statoil'in güçlü sürdürülebilirlik hedefleri ona petrol ve doğal gaz endüstrisinde geleneksel olarak yaygın olmayan bir tanınma sağlıyor. 2014'te Corporate Knights Global 100 listesinin dünyanın en sürdürülebilir şirketleri sıralamasında endüstrisinden bağımsız olarak dünyanın en sürdürülebilir dördüncü ve en sürdürülebilir enerji şirketi seçildi. 2015'te Carbon Disclosure Project'ten (CDP) 100 şeffaflık puanı ve 80 performans puanı aldılar.[66] 2016'da CDP tarafından dünyanın en sürdürülebilir petrol ve doğal gaz üreticisi olarak seçildi.[67]

2016'da Statoil Kutuplar'da yerel hakkı olan 92 petrol, doğal gaz ve madencilik şirketi arasında en iyi beşinci sırada yer aldı.[62]

Sponsorluk[değiştir | kaynağı değiştir]

Statoil Morgendagens helter (yarının kahramanları) programı ile sanat, eğitim ve spor alanındaki yetenekli kişilere destek oluyor.[68]

Program kapsamında iki müzik ödülü verilir.[69] 2013'te iki ödülde de NOK 1 milyon (yaklaşık $166.000) para ödülü verildi. Statoil klasik müzik ödülü 1999'dan beri veriliyor. 2008'den beri by:Larm festivalinde bir Norveçli pop/rock sanatçısı veya grubuna uluslararası kariyerine destek olmak için Statoil bursu veriliyor.[70][71]

Program kapsamında Statoils kunstpris adında bir sanat ödülü de veriliyor. Ödül 2007'den beri her iki yılda bir Norveç'teki bir sanatçıya veriliyor. Ödül olarak Norveç'teki benzerleri içinde en büyük meblağ olan NOK 500.000 (yaklaşık $83.000) tutarında para veriliyor.[72]

Sporda futbol ve kayak alanlarında sponsorluk yapıyor. Eğitim sponsorluğu doğa bilimleri odaklı ve bu kapsamda her yıl Statoils realfagspris ödülünün verildiği lise öğrencileri arası yarışma düzenleniyor.[73]

Statoil Oslo'da düzenlenmiş 2011 Nordic World Ski Championship yarışmasının resmi sponsoru oldu.[74]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Statoil names Eldar Sætre permanent CEO". Petro Global News. 18 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015. 
  2. ^ a b c "Annual Report 2017" (PDF). Statoil. 13 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Mart 2018. 
  3. ^ "The Global 2000". Forbes. 28 Mayıs 2013. 2 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  4. ^ "StatoilHydro signature unveiled". 10 Mayıs 2007. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2007. 
  5. ^ "Statoil Annual Report 2017" (PDF). Statoil. 13 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Mart 2018. 
  6. ^ "Oil & Gas Giant Statoil Proposes Changing Name To Equinor". 15 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2018. 
  7. ^ "google translate". 11 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2018. 
  8. ^ "– Staten må selge seg ut av Statoil - NRK Rogaland - Lokale nyheter, TV og radio". Nrk.no. 13 Mayıs 2013. 9 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  11. ^ Hilde øvrebekk Lewis (20 Şubat 2012). "Statoil Vil for more oil sands" (Norveççe). Aftenposten. 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  12. ^ Ramsey Cox (Şubat–Mart 2010). "Water Power + Wind Power=Win!". Mother Earth News. 3 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2010. 
  13. ^ Patel, Prachi (22 Haziran 2009). "Floating Wind Turbines to Be Tested". IEEE Spectrum. 28 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2009. 
  14. ^ "Hydro's oil and gas activities to merge with Statoil". 18 Aralık 2006. 28 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2007. 
  15. ^ a b c "EU regulators approve Statoil, Norsk Hydro merger". 3 Mayıs 2007. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2007. 
  16. ^ "Okays Statoil-Hydro Merger". Norwegian Parliament. 11 Haziran 2007. 22 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2007. 
  17. ^ "Top 20 shareholders". Statoil.com. 12 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2010. 
  18. ^ "Merger of Statoil and Hydro oil- and gas division". 5 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2007. 
  19. ^ Cowley, Elizabeth; Wang, Michael; Cummins, Chip (19 Aralık 2006). "Statoil, Norsk Hydro Create an Energy Behemoth". The Wall Street Journal. 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2007. 
  20. ^ "Blant verdens 50 største". 19 Aralık 2006. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2007. 
  21. ^ "Annual general meeting held in StatoilHydro ASA" (Basın açıklaması). Hugin. 19 Mayıs 2009. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2009. 
  22. ^ "StatoilHydro becomes Statoil" (Basın açıklaması). Statoil. 2 Kasım 2009. 20 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2009. 
  23. ^ a b Farberg, Andreas L. (28 Eylül 2010). "Mr. McStatoil vil vokse seg stor i Polen". E24 (Norveççe). 2 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2010. 
  24. ^ Koranyi, Balazs (18 Nisan 2012). "Canada's Couche-Tard to buy Statoil Fuel for $2.8 billion". Reuters. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  25. ^ "Statoil reports oil and gas discovery just north of Norne (Scandinavian Oil-Gas Magazine)". Scandoil.com. 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  26. ^ "Statoil to divest in Gassled". Reuters.com. 6 Haziran 2011. 18 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2011. 
  27. ^ "Statoil sells oilsands assets to Athabasca Oil in deal worth up to $832 million". CBC News. 14 Aralık 2016. 15 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2016. 
  28. ^ a b "Norway Makes Its Second Huge Oil Discovery In The Past Year". Associated Press. 9 Ocak 2012. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  29. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  30. ^ a b Marianne StigsetStephen Treloar (17 Ekim 2011). "Statoil Buys Brigham for $4.4 Billion to Get Bakken Shale - Bloomberg Business". Bloomberg.com. 7 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  31. ^ "Statoil to begin transporting Bakken crude from North Dakota by rail to overcome limited pipeline capacity; more than 1,000 cars for unit trains". Green Car Congress. 30 Ağustos 2012. 25 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  32. ^ "Falske fakturaer i fleng". Dagens Næringsliv. 6 Ekim 2011. s. 17. Forholdet de er tiltalt for skal ha foregått over 7 år, fra 2003 til 2010. Tilsammen skal hovedmannen, en innleid Statoil-konsulent, ha mottatt over syv millioner kroner i bestikkelser. Motytelsen var kontrakter og utbetalinger på flere titall millioner kroner fra Statoil til et selskap de to andre er knyttet til. — To av tre erkjenner straffeskyld. — Saken er den største korrupsjonssaken siden Statoils Horton-sak 
  33. ^ "PetroFrontier Corp. | PetroFrontier Corp. announces Statoil to fully fund a US$50 million 2013/2014 exploration program in the Southern Georgina Basin". Newswire.ca. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  34. ^ "Statoil gjør milliardkjøp på brasiliansk sokkel". Teknisk Ukeblad. 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2016. 
  35. ^ "Statoil exits Shah Deniz with $2.25 billion sale to Petronas" (Basın açıklaması). Reuters. 13 Ekim 2014. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  36. ^ "Gas contract with Statoil more advantageous than with Gazprom – Yatseniuk". En.interfax.com.ua. 18 Kasım 2014. 28 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  37. ^ Reuters Editorial (3 Ekim 2014). "Norway's Statoil sells gas to Ukraine's Naftogaz". Reuters. 3 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  38. ^ "Statoil Energy Ventures makes first investment: United Wind". 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  39. ^ Exxon backs ‘serious action’ on climate change 28 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Financial Times, October 2016. Quote: "Eldar Saetre, chief executive of Statoil, said that global oil demand could peak as soon as the 2020s as electric vehicles begin to replace those running on petroleum. "Then we will have a shrinking oil industry"
  40. ^ Milne, Richard (29 Ekim 2017). "Statoil will not give up on exploration in Arctic". Financial Times. Birleşik Krallık. 30 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2017. 
  41. ^ a b c d McCulloch, Scott (2 Kasım 2015). "Statoil to pilot floating wind farm scheme offshore Peterhead". Dailyrecord.co.uk. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2018. 
  42. ^ a b "Hywind Scotland Pilot Park - 4C Offshore". 4coffshore.com. 12 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2018. 
  43. ^ a b Hill, Joshua S. (6 Mart 2018). "Statoil Acquires 50% Interest In 1.2 Gigawatt Polish Offshore Wind Farms". Clean Technica. 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018. 
  44. ^ "Statoil to change name to Equinor" (Basın açıklaması). Statoil. 15 Mart 2018. 15 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2018. 
  45. ^ "Statoil Revenue 2006-2018 | EQNR". www.macrotrends.net. 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018. 
  46. ^ "Noble Energy Announces Status of Deep Blue Exploration Well - HOUSTON, May 10 /PRNewswire-FirstCall/". Prnewswire.com. 19 Eylül 2004. 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  47. ^ Jensen, Victor; Overland, Indra (2011). "Shtokman-prosjektets blindsone: Fransk-russiske relasjoner". Internasjonal Politikk. 69 (3). ss. 387-411 – ResearchGate vasıtasıyla. 
  48. ^ a b Overland, Indra; Godzimirski, Jakub; Lunden, Lars Petter; Fjaertoft, Daniel (2013). "Rosneft's offshore partnerships: the re-opening of the Russian petroleum frontier?". Polar Record (İngilizce). 49 (2). ss. 140-153. doi:10.1017/S0032247412000137Özgürce erişilebilir. 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  49. ^ Fjaertoft, Daniel; Overland, Indra (2015). "Financial Sanctions Impact Russian Oil, Equipment Export Ban's Effects Limited". Oil and Gas Journal. Cilt 113. ss. 66-72. 22 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020 – ResearchGate vasıtasıyla. 
  50. ^ Şablon:Kilde www
  51. ^ Şablon:Kilde www
  52. ^ Şablon:Kilde www
  53. ^ "E.ON and Statoil to Jointly Build 385MW Arkona Offshore Wind Farm". Offshore Wind. 25 Nisan 2016. 14 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018. 
  54. ^ "Revised ownership structure in UK offshore wind project" (Basın açıklaması). Statoil. 10 Ağustos 2017. 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018. 
  55. ^ Aftenposten, 2010-10-24 page 15: From the article "Diskutabel kunstvirksomhet"(Translation: Debatable art-activities) by Lotte Sandberg: "... Dobbeltrollen strider mot ICOM(det internasjonale museumsforbundets) etiske regelverk"
  56. ^ Mason, Rowena (30 Mart 2011). "Statoil halts North Sea oil projects". Londra: Telegraph. 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  57. ^ Martin, Daniel (22 Mayıs 2011). "Spy chief behind 'dodgy dossier' gets top Iraq oil job | Daily Mail Online". Londra: Dailymail.co.uk. 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  58. ^ "Etisk fond trekker seg ut av Statoil - Aftenposten". Aftenposten.no. 14 Mart 2012. 20 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  59. ^ "Rosneft and Statoil in Arctic exploration deal - BBC News". Bbc.co.uk. 6 Mayıs 2012. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  60. ^ "Arctic Johan Castberg field decision postponed by Statoil to 2015". Europe News.Net. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2014. 
  61. ^ "Extensive Barents Sea experience". 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  62. ^ a b Overland, Indra (2016). "Ranking Oil, Gas and Mining Companies on Indigenous Rights in the Arctic". ResearchGate. Arran. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2018. 
  63. ^ "Board of Directors - Board of Directors - equinor.com". Statoil.com. 26 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2018. 
  64. ^ "Statoil, Shell shelve Draugen field CO2 injection | Environment". Reuters. 29 Haziran 2007. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2011. 
  65. ^ Technology as a driving force in climate policy (Bjørn-Erik Haugan, Cicerone, Number: 6. pp.8-9. 2005) "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
  66. ^ "Statoil - Emisoft". Emisoft (İngilizce). Erişim tarihi: 19 Ekim 2016. [ölü/kırık bağlantı]
  67. ^ "Emisoft Client Statoil Ranked No.1 By CDP". Emisoft.com. 29 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  68. ^ "Kunstnerforbundet - Desemberutstillingen". Kunstnerforbundet.no. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  69. ^ "Millionen som deler musikk-Noreg - NRK Kultur og underholdning - Nyheter og aktuelt stoff". Nrk.no. 19 Kasım 2012. 21 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
  70. ^ Nina Berglund (20 February 2012): Bernhoft wins Statoil stipend 29 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. News in English, retrieved 12 May 2013
  71. ^ Guro Havrå Bjørnstad: Vant en million kroner - igjen 21 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Norveççe) Dagbladet, retrieved 12 May 2013
  72. ^ Thea Steen (2 November 2011): Her er de nominerte til Statoils kunstpris 2011 21 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Norveççe) Dagbladet, retrieved 15 May 2013
  73. ^ Ragnhild Lunner (11 May 2012): Her er vinnerne av Statoils realfagspris 31 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Norveççe) Teknisk Ukeblad, retrieved 14 May 2013
  74. ^ "Oslo 2011 enjoys great sponsor interest, Statoil". 29 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. FIS 23 December 2009 article accessed 25 December 2009.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]