Filipililere Mektup - Vikipedi

Yeni Ahit
İnciller
Matta - Markos - Luka - Yuhanna
İlk Hristiyanların tarihi
Elçilerin İşleri
Pavlus'un mektupları
Romalılar · 1. Korintliler 2. Korintliler · Galatyalılar Efesliler · Filipililer Koloseliler · 1. Selanikliler 2. Selanikliler · 1. Timoteos 2. Timoteos · Titus Filimon · İbraniler
Genel (katolik) mektuplar
Yakup · 1. Petrus 2. Petrus · 1. Yuhanna 2. Yuhanna · 3. Yuhanna Yahuda
Kıyamet
Vahiy Bu kutu: görüntüle tartış değiştir

Filipililer'e Mektup (Grekçe: Επιστολή προς Φιλίππησιους) ya da Pavlus'un Filipililere Mektubu, Kitab-ı Mukaddes'in Yunanca Kutsal Yazılarına (Yeni Ahit) ait bir kitaptır. Sadece, Filipililer olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup, elçi Pavlus'un değişik cemaatlere ya da kişilere yazdığı 14 mektuptan bir tanesidir. Pavlus, bu mektubu, Filipi şehrinde oturan Hristiyanlar'a yazdı.

Hitap edilen cemaat[değiştir | kaynağı değiştir]

Filipi şehrinin orijinal adı, Krenides'ti fakat Makedonya Kralı II. Philip (Büyük İskender'in babası), M.Ö. 4. yüzyılın ortalarında şehri Trakyalılardan aldı ve O'na kendisinin adını verdi. M.Ö. 168 civarında, Roma konsolosu Lucius Aemilius Paullus, son Makedonyalı kral Perseus'u yenerek, Filipi ve çevresini aldı. M.Ö. 146'da, tüm Makedonya bir Roma eyaleti haline getirildi.^[1] Octavian, birkaç yıl sonra Roma Senatosu tarafından, "Sezar Augustus" ünvanını alınca, kente "Colonia Augusta Iulia Philippensium" adını verdi.^[2] Şehrin bir Roma kolonisi olarak tanımlanması, ona vergi muafiyeti ve diğer ayrıcalıklar ile muhtemelen bir tür sınırlı, Roma vatandaşlığı sağladı. Bu nedenle vatandaşlar, Roma'ya bağlı hissettiler.^[3]

Elçi Pavlus'un ikinci misyonerlik gezisi sırasında, bu şehir, görünüşe göre başkent olmasa da, "Makedonya bölgesindeki en önemli [veya "ilk"] şehirdi. İlçenin doğusunda, Ege Denizi'nin kuzey ucunda bulunuyordu, Trakya ilçesine çok uzak değildi. Troas'tan gelen Pavlus, Filipi'nin liman kenti Neapolis'e indi ve ardından Via Egnatia yolu üzerinde Filipi'den yaklaşık 15 km kuzeybatıya gitti. Asya'dan Roma'ya giden bu önemli ticaret ve askeri yol, Filipi ovasına inen bir dağ geçidinin (yaklaşık 500 m yükseklik) üzerinden geçiyordu.^[4]

Filipi, elçi Pavlus'un M.S. 50 civarında ikinci misyonerlik gezisi sırasında, İncil'i duyurduğu, Avrupa'daki ilk şehirdi. Yanında Silas, Timoteos ve bu olayları kaleme alan Luka da vardı.^[5] Pavlus ve Silas, Elçilerin İşleri kitabının ziyaretle ilgili açıklamasında, "şehri rahatsız etmekle" suçlanıyor.^[6]

Yazar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kutsal Kitap'ın tanıklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

İsa'nın elçisi Pavlus kendini, şu sözlerle mektubun yazarı olarak tanıtır: "Mesih İsa’nın hizmetkârları Pavlus ve Timoteos’tan, Filipi’de, Mesih İsa ile birlik içinde olan tüm kardeşlere, cemaat gözetmenlerine ve hizmet görevlilerine, …" (Efesoslular 1:1).

Pavlus, Benyamin kabilesinden olan bir Yahudi olarak Tarsus şehrinde doğdu (Filipililer 3:5; Elçilerin İşleri 21:39; 22:3). Anne ve babası Yahudiliğin bir mezhebi olan, Ferisiler'e ait idiler (Elçilerin İşleri 23:6; Filipililer 3:5). Doğumundan beri, Roma vatandaşlığına sahipti (Elçilerin İşleri 22:28). Çadırcı olarak geçimini sağladı (Elçilerin İşleri 18:3). Kudüs'ten tahsilli bir Ferisi olan, Gamaliel tarafından eğitildi (Elçilerin İşleri 22:3). En az iki dil -İbranice ve Yunanca- konuşabiliyordu (Elçilerin İşleri 21:37-40).

Pavlus, oradaki Hristiyanları tutuklu olarak Kudüs’e getirebilmek için Şam'a giderken, olağanüstü bir şekilde, gökteki İsa'nın elçisi olarak seçildi (Elçilerin İşleri 9:1-16; Efesoslular 1:1). Çocukluğundan beri O, iki isme sahipti: İbranice ismi Saul, Romalı ismi Pavlus. Özellikle Yahudi olmayan insanlara iyi haberi duyurmak için görevlendirildiğinden dolayı Romalı ismini kullandı (Elçilerin İşleri 9:15; Galatyalılar 2:7, 8).

Kutsal Kitap bilginlerinin görüşleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Filipililer'e Mektup'un, Pavlus'un özgün bir mektubu olduğu konusunda, genel bir fikir birliği vardır.^[7][8]

Fakat 1960'lardan beri özellikle, Walter Schmithals aracılığıyla, Filipililer'e yazılan mektubun, Pavlus'un Filipililer'e yazdığı iki veya üç mektubu birleştirmenin sonucu olduğu görüşü yayıldı.^[8][9] Bunun bir kanıtı, mektuptaki kırılmalardır; bazıları 3:2'den 4:9'a kadar olan bölümü bir ekleme olarak algılar. Bir dizi, Yeni Ahit alimi tarafından çeşitli bölünme hipotezleri öne sürüldü, ancak bunlar üstün gelmedi. Werner Georg Kümmel, bu tür hipotezlerin argümanlarını "hiçbir şekilde ikna edici" bulmadı. Değerlendirmesine göre, "geleneksel Fil'in birliğinden şüphe etmek için yeterli bir neden yoktur.”^[10]

Udo Schnelle, Filipililer'in tek tipliğini araştırmayı, tartışmalı olarak tanımlıyor. Bölünme hipotezleri için argümanları adlandırdıktan sonra şu yargıda bulunur: "Bu argümanlar ikna edemez." Argümanları tartıştıktan sonra, "Fil'in edebi ve aynı zamanda teolojik bir birim olarak anlaşılması gerektiği" sonucuna varır.^[11]

Tarih ve Yer[değiştir | kaynağı değiştir]

Kutsal Kitap'ın tanıklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Mektubun içeriği, Pavlus'un onu Roma'daki ilk hapsinde yazdığını gösteriyor. "Tüm İmparatorluk Muhafız Alayı (πραιτωρίῳ = Praetoria Muhafızları [konaklamaları Roma'da]) arasında" neden kelepçeli olduğunun, bilindiğinden bahseder ve "Sezar'ın evinden" selamlar gönderir (Filipililer 1:13; 4:22). Pavlus'un ilk kez M.S. 59-61 yılları arasında Roma'da hapsedildiğine inanılıyor. Roma'ya gelişiyle, Filipililer'e yazma kararı arasında çeşitli olaylar olmuştu. Epafroditos, Filipi'den gelmişti, Pavlus'un yanında durmuş ve çok hastalanmıştı. Filipililer, yaklaşık 1.000 km'lik mesafeye rağmen hastalığını duymuşlardı. Epafroditos, artık iyileşmişti ve Pavlus O'nu mektupla geri gönderdi. Buna göre mektup, M.S. 60 veya 61 yıllarında Roma'da yazılmıştır.

Kutsal Kitap bilginlerinin görüşleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Filipililer mektubunun yazılış tarihi ve yeri, Pavlus'un esaretinin, nerede olduğuna bağlıdır. Roma bir esaret yeri olarak görülüyorsa, Filipililer'in, 60 civarında yazılması gerekiyor.^[12] Son zamanlarda Filipililer mektubunun, Efes'te yazıldığı varsayılmaktadır. Pavlus'un Efes'teki hapis cezası hakkında hiçbir şey yazılmadığı halde, bazı Kutsal Kitap bilginlerinin görüşüne göre 2 Korintoslular 1:8 böyle bir şey önermektedir. Filipililer mektubunun Efes'teki kökeni varsayılırsa, mektubun tarihi M.S. 54/55'tir. Uzmanların bazısı, M.S. 57-59'da Sezariye'de yazılmış olabildiğini ileri sürerler.

Kanon Dizileri ve El Yazmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kartaca Konsili’nden önce (M.S. 397), dördüncü yüzyılda hazırlanmış, Kanon listelerinden birçoğu, Yunanca Kutsal Metinlerin günümüzde kabul edilen dizisiyle tamamen uyuşur.

El yazmalarına gelince, yazarlar ilk önce papirüsü kâğıt olarak kullandılar. Papirüs, aynı adı taşıyan bir su bitkisinden yapılır. Yazıcılar, yaklaşık M.S. 4. yüzyıldan itibaren el yazmalarında papirüs yerine genellikle dana, kuzu ya da keçi derisinden yapılan ve daha dayanıklı bir malzeme olan vellum (bir parşömen türü) kullanmaya başladılar. Bu vellumlardan günümüze dek ulaşan bazıları, çok önemli Kutsal Kitap el yazmalarını içerir.

Kanon Dizileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Filipililer Mektubu Kutsal Kitabın erken Kanon dizilerinde geçer:

Papirüs El Yazmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Filipililer Mektubu'nun tümü ya da birkaç ayetleri eski bir Papirüs El Yazmasında bulunur.

Papirüs El Yazmaları

	Simge	İsim	Tarih (M.S.)	Dil	Bulundukları Yer	İçerik
1	${\displaystyle {\mathfrak {P}}^{46}}$	Chester Beatty II	200	Yunanca	Dublin (İrlanda), Ann Arbor (Michigan, ABD)	Pavlus'un 9 mektubu (Filipililer'in tümü)
2	${\displaystyle {\mathfrak {P}}^{61}}$	P. Colt 5	8. yüzyıl	Yunanca	New York (ABD)	Filipililer 3:5-9, 12-16 (+ başka ayetler)
3	${\displaystyle {\mathfrak {P}}^{16}}$	P. Oxyrhynchus 1009	200-400	Yunanca	Kahire (Mısır)	Filipililer 3:10-17; 4:2-8

Vellum ve Deri El Yazmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Filipililer Mektubu'nun tümü, bazı meşhur Vellum ve Deri El Yazmalarında bulunur.

Bölümleme[değiştir | kaynağı değiştir]

Kutsal Kitap'ın bölümlere ve ayetlere bölünmesi orijinal yazarlara geri dönmez, fakat yüzyıllar sonra yararlılık nedenleriyle tanıtıldı. Masoretler, İbranice Kutsal Yazıları ayetlere ayırdı. Daha sonra M.S. 13. yüzyılda bölümler eklendi. 1553'te, Robert Estienne'in Fransızca Kutsal Kitap'ı nihayet mevcut bölüm ve ayet bölümüyle birlikte ilk tam Kutsal Kitap olarak basıldı.

• Bölüm 1: Giriş sözleri (1, 2); Pavlus Filipililer için dua ediyor (3-11); zorluklara rağmen İncil/Müjde yayılıyor (12-20); Pavlus, Mesih için yaşıyor ve ölmeye bile hazırdır (21-26); davranışlar, İncil'e layık olmalı (27-30).
• Bölüm 2: Hristiyan alçak gönüllülük (1-4); Mesih'in alçak gönüllülüğü (5-11); kurtuluşa erişmeye çalışmak (12-18); Timoteos ve Epafroditos gönderilecek (19-30).
• Bölüm 3: İnsansal özelliklere güvenmemek (1-11): Pavlus, Mesih haricinde her şeyi zarar sayıyor (7-9); hedefe doğru uzanmak (12-21).
• Bölüm 4: Sevinç ve birlik (1-9): "Hiçbir konuda kaygı çekmeyin" (6, 7); Pavlus Filipililer'in desteği için minnettar olduğunu söylüyor (10-20); Kapanış sözleri (21-23).

İçerik[değiştir | kaynağı değiştir]

Pavlus, Filipililerin iyi haberin duyurulmasında yaptığı katkı için Tanrı'ya şükrediyor (1:3-6). Pavlus, Filipililerin refahı konusunda endişelidir. Timoteos'u onlara göndermeyi umuyor ve kısa sürede onu ziyaret edeceğinden de emindir (2:19-24).

Pavlus, Filipililere Mesihle ilgili iyi habere yakışır şekilde davranmalarını öğütler. Onlar imanları uğrunda „omuz omuza mücadele ederek, tek ruh ve tek vücut halinde“ sarsılmadan durmalarını istiyor (1:27). Pavlus, birbirlerine duygudaşça davranıp içten bir şefkat ve merhamet göstermelerini ve aynı düşünüşü ve aynı sevgiyi paylaşıp tek yürek olup fikir birliği içinde kalmalarını öğütler (2:1, 2). Ayrıca Filipilileri alçakgönüllü davranmaya, ‘sadece kendileriyle değil, başkalarıyla da ilgilenmeye’ de teşvik eder (2:4). Onlar İsa'nın zihniyetine bağlı kalsınlar; çünkü o “her şeyini bıraktı ve kul yapısını alıp insan olarak var oldu.” İsa kendisini alçalttı ve ölene dek itaatli oldu. (2:7, 8).

Sonra Pavlus onları sünneti savunanlardan uyarıyor (3:2). Musa'nın Kanunu'na dayanan davranışları aracılığıyla değil, ancak “Tanrı’nın iman temeline dayandırdığı doğruluğa bel bağlamakla O'nın tasvibine erişebilirler (3:9). Bu yüzden Pavlus şöyle devam ediyor: "Geride kalan şeyleri unutarak ve ilerideki şeylere uzanarak, ödül hedefine doğru koşuyorum.” (3:13)

Mektubunun sonunda Pavlus şu öğüdü verir: ‘Rab yolunda sevinçli olun. Makullüğünüz herkesçe bilinsin” (4:4, 5). Kaygılanmaları için gerek yok; çünkü her dileği Tanrı’ya dua ve yakarışla, şükrederek bildirebilirler (4:6). Sonuç olarak “gerçek olan ne varsa, ciddiye alınması gereken ne varsa, doğru olan ne varsa, saf ve temiz olan ne varsa, sevimli olan ne varsa, hakkında olumlu konuşulan ne varsa, erdemli ve övgüye değer olan ne varsa”, bu şeyler üzerinde düşünmelerini tembih ediyor (4:8). Bunu yaparken Tanrı'nın yardımını alacaklar (4:13).

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Edebiyat / Literatür[değiştir | kaynağı değiştir]

• Paul Collart: Philippes. Ville de Macédoine depuis ses origines jusqu’à la fin de l’époque romaine. Verlag Boccard, Paris 1937, XII, 558 S.
• Lukas Bormann: Philippi. Stadt und Christengemeinde zur Zeit des Paulus. Als: Supplements to Novum Testamentum, hrsg. von Abraham J. Malherbe und David P. Moessner, Bd. 78, Verlag E. J. Brill. Leiden (Niederlande) 1995, X, 248 Seiten, ISBN 90-04-10232-9
• D. Martin Luthers Epistel-Auslegung. herausgegeben von Eduard Ellwein, Bd. 3: Die Briefe an die Epheser, Philipper und Kolosser, Verlag Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 1973, 360 S., ISBN 978-3-525-55633-7

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Yeni Ahit'in Papirüsler Listesi