Grunwald Muharebesi - Vikipedi

Grunwald Muharebesi
	Leh-Litvan-Töton Savaşı
	; Grunwald Muharebesi, Jan Matejko (1878)
Tarih	15 Temmuz 1410
Bölge	Grunwald, Tannenberg (Stębark) ve Ludwigsdorf (Łodwigowo) köyleri arasında, batı Mazurya, Polonya
Sonuç	Leh–Litvan zaferi
Taraflar
Polonya; Litvanya; Vasallar, müttefikler ve paralı askerler: Masovya-Varşova; Masovia-Płock; Belz; Pomerania-Stolp; Boğdan; Smolensk; Altın Orda Devleti'nden Tatarlar; Bohemyalılar; Moravyalılar; Silezyalılar; Eflaklılar;	Töton Şövalyeleri; Vasallar, müttefikler ve paralı askerler: Misafir haçlılar; Pomerania-Stettin; Oels Dükalığı; armia Prens-Piskoposluğu; Pomesania Piskoposluğu; Chełmno Piskoposluğu; Sambia Piskoposluğu; Batı Avrupa'dan paralı askerler;
Komutanlar ve liderler
Kral II. Władysław Jagiełło, yüksek komutan; Büyük Dük Vytautas, Litvanların komutanı;	Büyük Üstat Ulrich von Jungingen (ölü); Büyük Mareşal Friedrich von Wallenrode (ölü);
Güçler
16,000–39,000 asker	11,000–27,000 asker
Kayıplar
Bilinmiyor	270 kardeşin 203–211'i öldürüldü

Grunwald Muharebesi, Leh-Litvan-Töton Savaşı sırasında Leh-Litvan ittifakı ile Töton Şövalyeleri ve müttefikleri arasında 15 Temmuz 1410'da Grunwald, Tannenberg (Stębark) ve Ludwigsdorf (Łodwigowo) köyleri arasında gerçekleşti.^[8]

Savaşa katılan birlik sayısının modern tahminleri 16.500 ila 39.000 Leh-Litvan ve 11.000 ila 27.000 Töton askeri arasında değişmektedir.^[6] Leh-Litvan ordusu milliyetlerin ve dinlerin bir karışımıydı: Roma Katolik Leh-Litvan birlikleri pagan Samogityalılar, Doğu Ortodoks Rutenler ve Müslüman Tatarlar ile yan yana savaştı. Çoğu Cermen olmak üzere yirmi iki farklı halk Töton tarafına katıldı.^[9]

Şövalyeler önce Leh veya Litvan kuvvetlerini saldırmaya kışkırtmayı umdular ve Grunwald Kılıçları olarak bilinen iki kılıcı "Savaşta Jogaila ve Vytautas'a yardım etmesi" için gönderdiler.^[10] Önce Litvanlar saldırdı, ancak bir saatten fazla süren şiddetli çatışmalardan sonra Litvan hafif süvarileri tam bir geri çekilmeye başladılar.^[11] Geri çekilmenin nedeni – ister mağlup bir gücün geri çekilmesi, ister önceden tasarlanmış bir manevra olsun – akademik bir tartışma konusu olmaya devam etmektedir.^[12] Leh ve Töton kuvvetleri arasında şiddetli çatışmalar başladı ve hatta Jogaila'nın kraliyet kampına ulaştı. Bir Şövalye, doğrudan kraliyet sekreteri Zbigniew Oleśnicki tarafından kurtarılan Kral Jogaila'ya saldırdı.^[13] Litvanlar savaşa geri döndü. Büyük Üstat von Jungingen, Litvan hatlarını aşmaya çalışırken öldürüldü.^[14] Etrafı sarılmış ve lidersiz Töton Şövalyeleri, savunma amaçlı bir araba kalesi kurma umuduyla kamplarına doğru çekilmeye başladılar. Ancak, savunma kısa sürede kırıldı ve kamp harap oldu ve bir görgü tanığına göre, orada savaş alanında olduğundan daha fazla Şövalye öldü.^[15]

Töton Şövalyelerinin yenilgisi yankılandı. Yaklaşık 8.000 Töton askeri öldürüldü^[16] ve 14.000 asker de esir alındı.^[17] Töton liderliğinin çoğu da dahil olmak üzere tarikatın kardeşlerinin çoğu öldürüldü. Savaştan kaçan en yüksek rütbeli Töton yetkilisi, Elbing (Elbląg) Komtur'u Werner von Tettinger'di.^[17] Tutsak rütbesiz asker ve paralı askerlerin çoğu, 11 Kasım 1410'da Kraków'a rapor vermeleri koşuluyla savaştan kısa bir süre sonra serbest bırakıldı.^[18] Soylular esaret altında tutuldu ve her biri için yüksek fidye talep edildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

^ Jučas 2009, s. 75.
^ Urban 2003, s. 138.
^ ^a ^b ^c ^d ^e Turnbull 2003, s. 26.
^ Turnbull 2003, s. 28.
^ Davies 2005, s. 98.
^ ^a ^b ^c Jučas 2009, ss. 57-58.
^ Frost 2015, ss. 106-107.
^ Jučas 2009, s. 77.
^ Разин 1999, ss. 485-486.
^ Turnbull 2003, s. 43.
^ Turnbull 2003, s. 45.
^ Turnbull 2003, ss. 48-49.
^ Stone 2001, s. 16.
^ Turnbull 2003, s. 64.
^ Turnbull 2003, s. 66.
^ Urban 2003, s. 157.
^ ^a ^b Turnbull 2003, s. 68.
^ Jučas 2009, s. 88.

Genel

Jučas, Mečislovas (2009), The Battle of Grünwald, Vilnius: National Museum Palace of the Grand Dukes of Lithuania, ISBN 978-609-95074-5-3
Разин, Е. А. (1999), История военного искусства XVI – XVII вв. (Rusça), 3, Издательство Полигон, ISBN 5-89173-041-3
Turnbull, Stephen (2003), Tannenberg 1410: Disaster for the Teutonic Knights, Campaign Series, 122, Londra: Osprey, ISBN 978-1-84176-561-7
Stone, Daniel (2001), The Polish-Lithuanian state, 1386–1795, University of Washington Press, ISBN 978-0-295-98093-5, 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 26 Eylül 2022
Urban, William (2003), Tannenberg and After: Lithuania, Poland and the Teutonic Order in Search of Immortality (Revised bas.), Chicago: Lithuanian Research and Studies Center, ISBN 0-929700-25-2
Davies, Norman (2005), God's Playground. A History of Poland. The Origins to 1795, I (Revised bas.), Oxford University Press, ISBN 978-0-19-925339-5
Frost, Robert (2015), The Oxford History of Poland-Lithuania: The Making of the Polish-Lithuanian Union 1385–1569, 1, Oxford University Press, ISBN 9780198208693

[FOOTNOTEJučas200975-1] Jučas 2009, s. 75.

[FOOTNOTEUrban2003138-2] Urban 2003, s. 138.

[FOOTNOTETurnbull200326-3] Turnbull 2003, s. 26.

[FOOTNOTETurnbull200328-4] Turnbull 2003, s. 28.

[FOOTNOTEDavies200598-5] Davies 2005, s. 98.

[FOOTNOTEJučas200957-58-6] Jučas 2009, ss. 57-58.

[FOOTNOTEFrost2015106-107-7] Frost 2015, ss. 106-107.

[FOOTNOTEJučas200977-8] Jučas 2009, s. 77.

[FOOTNOTEРазин1999485-486-9] Разин 1999, ss. 485-486.

[FOOTNOTETurnbull200343-10] Turnbull 2003, s. 43.

[FOOTNOTETurnbull200345-11] Turnbull 2003, s. 45.

[FOOTNOTETurnbull200348-49-12] Turnbull 2003, ss. 48-49.

[FOOTNOTEStone200116-13] Stone 2001, s. 16.

[FOOTNOTETurnbull200364-14] Turnbull 2003, s. 64.

[FOOTNOTETurnbull200366-15] Turnbull 2003, s. 66.

[FOOTNOTEUrban2003157-16] Urban 2003, s. 157.

[FOOTNOTETurnbull200368-17] Turnbull 2003, s. 68.

[FOOTNOTEJučas200988-18] Jučas 2009, s. 88.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]